Nga Rami G. Khouri, Al Jazzera
Kur presidenti amerikan Joe Biden shprehu publikisht neverinë e tij për militantët e Hamasit që pushtuan Izraelin jugor dhe ua prenë kokën foshnjave që vranë në Kibbutz Kfar Az fundjavën e kaluar, tronditja e publikut ishte e madhe dhe e kuptueshme. Në pak orë ky lajm i tmerrshëm u përhap në mediat botërore.
Por raportet e mëvonshme zbuluan se asnjë akt i tillë i prerjes së kokës nuk është konfirmuar nga ndonjë burim izraelit apo ndërkombëtar, pasi thjesht nuk ka ndodhur kurrë. Ky ishte vetëm një incident dramatik i raportimeve të rreme që u përhapën në sferën publike përmes masmedias për të fyer armiqtë dhe për të mbështetur aleatët. Mijëra raporte të tjera të rreme si ky qarkullojnë në media çdo ditë, edhe pse jo domosdoshmërisht si barbare, dhe që nuk përhapen gjithmonë nga njerëz të tillë me ndikim si njeriu më i fuqishëm në Tokë, mes një konflikti intensiv që ka polarizuar botën opinion.
Atëherë, si duhet ta vlerësojmë incidentin me Biden dhe foshnjat? Çfarë na thotë ai për rreziqet e përhapjes së lajmeve të rreme në media dhe qëndrimet e qeverisë së Shteteve të Bashkuara ndaj këtij konflikti?
Historia e foshnjave të prera koka
Historia e foshnjave kokëprera vjen nga një raport i Nicole Zedeck, një reportere për uebsajtin izraelit të lajmeve i24News, nga intervista e saj me rezervistin izraelit David Ben Zion. Max Blumenthal dhe Alexander Rubinstein raportuan më 11 tetor se Ben Zion është udhëheqësi famëkeq radikal i lëvizjes së kolonëve izraelitë në Bregun Perëndimor. Ndër të tjera, ai u bëri thirrje kolonëve të tërbuar të armatosur në fillim të këtij viti që të zhdukin fshatin palestinez Harawa, të cilin kolonët e sulmuan dhe dogjën disa herë.
Raporti i i24News u kap shpejt nga mediat anembanë botës, me një zëdhënës të kryeministrit izraelit duke thënë se foshnja dhe fëmijë të vegjël “me koka të prera” u gjetën në vend. CNN ka raportuar për prerje kokash dhe “ekzekutime të stilit të ISIS”, ndër të tjera. Kur gazetarët pyetën një zëdhënës ushtarak izraelit për historinë, përgjigja ishte: “Nuk mund ta konfirmojmë atë, por ju mund të supozoni se ka ndodhur”.
Megjithatë, disa ditë më vonë, ministria e Jashtme dhe forcat e armatosura të Izraelit dhe disa korrespondentë thanë se nuk kishte prova për prerje koke dhe Shtëpia e Bardhë tha se Biden po citonte një raport mediatik që kishte lexuar. Deri më 12 tetor, dukej qartë se nuk kishte asnjë provë për të mbështetur historinë e foshnjave kokëprera. Ishte një lajm i rremë, i mbjellë nga një luftëtar ideologjik për të nxitur tensionin në zjarrin e betejës.
Por dëmi u bë dhe ky lajm i rremë u përhap me shpejtësi në mediat sociale, duke prekur miliona njerëz në mbarë botën, kryesisht duke përforcuar linjat ekzistuese ideologjike ose kulturore të ndarjes dhe konfrontimit.
Biden është një përkrahës i ashpër dhe i gjatë i Izraelit, i cili me entuziazëm iu bashkua kësaj beteje; që në momentin e parë i premtoi dhe i dërgoi Izraelit të gjithë ndihmën që i duhej. Historia e foshnjave përshtatet në një narrativë të zakonshme në politikën e jashtme amerikane – se Uashingtoni mbështet djem të mirë me vlera të larta kombëtare dhe lufton të këqijtë, veprimet e të cilëve janë brutale, madje të egra dhe duhet të shkatërrohen.
SHBA, nevojë për një armik të huaj
Që nga Lufta e Dytë Botërore, SHBA-së ka pasur gjithmonë nevojë për një armik të huaj që e ka paraqitur si kërcënim për vlerat demokratike perëndimore dhe kundër të cilit duhet të luftojë ushtarakisht nëse është e nevojshme. Ky armik ka ndryshuar rregullisht, duke filluar me Bashkimin Sovjetik dhe komunizmin, pastaj Gamal Abdel Nasser-in dhe nacionalizmin arab, për të vijuar me Saddam Hussein, Talibanët, Iranin, Sirinë, Hezbollahun, Al-Kaedën dhe ISIL.
Izraeli ka qenë aleati më i afërt i Uashingtonit në këto raste dhe kushdo që Izraeli e konsideron kërcënim bëhet automatikisht armik i SHBA-së. Hamasi është anëtari më i ri i këtij grupi, të cilin SHBA-të, nën udhëheqjen e Biden-it, tani janë të vendosura ta degradojnë ose ta shkatërrojnë. Përdorimi i mediave për të njollosur karakterin e Hamasit është një armë në këtë betejë, edhe nëse mjetet e medias janë shpikur dhe motivet e mbrapshta të armikut vetëm supozohen, nuk provohen.
Përdorimi i lajmeve të rreme në media është një mënyrë e lirë dhe efektive, të paktën në afat të shkurtër, për të lartësuar vlerat perëndimore, ndërkohë që ndëshkohet dhe më pas përballet ushtarakisht me një armik aktual të lig. Ky armik në dekadat e kaluara zakonisht vinte nga rajoni arab ose islam.
Veprime të tilla zakonisht rezultojnë në një luftë aktive, si në Afganistan dhe Irak, ose në luftë të ndërmjetme që mbështesin Izraelin kundër kërcënimeve reale ose të imagjinuara nga Hezbollahu, Irani dhe Hamasi. Betejat pasuese sjellin gjithmonë dhimbje të pamasë për civilët, kryesisht, dhe shkatërrimin e infrastrukturës kombëtare, siç kemi parë në Liban, Irak, Siri dhe Gaza në shembullin e fundit.
Kur presidenti amerikan përfshihet në këtë lloj lufte manipulimi mediatik, ai sinjalizon se Uashingtoni nuk kujdeset as për mirëqenien e civilëve palestinezë dhe as për dëmin që i bëhet besueshmërisë së mediave në mbarë botën. Vetëm problemet izraelite janë të rëndësishme, siç ka treguar politika amerikane në dekada të “negociatave të paqes” si dhe në luftëra të përsëritura.
Ky qëndrim mbart standarde të dyfishta kur bëhet fjalë për respektimin e shtetit të së drejtës. SHBA-ja dhe aleatët e saj kanë shpenzuar dhjetëra miliarda dollarë për të mbështetur të drejtën e Ukrainës për të mbrojtur veten dhe për t’i rezistuar agresionit rus, ndërkohë që u mohojnë palestinezëve të drejtën e tyre për të rezistuar. Ata gjithashtu kërkojnë që Rusia të mbahet përgjegjëse në Gjykatën Penale Ndërkombëtare, por mbrojnë Izraelin nga një përgjegjësi e tillë. /tesheshi.com/
