Në një ditë me diell tetori në Tiranë, Samir Mane ecën duke buzëqeshur nëpër Qendrën Tregtare Tirana East Gate, një qendër tregtare prej 110,000 metrash katrorë. e cila pret marka ndërkombëtare si Adidas, Swarovski, Burger King dhe KFC.
Është qendra tregtare më e madhe në Shqipëri dhe nuk është ndryshe nga ajo që do të gjeje në kryeqytetet evropiane. “Është flamuri ynë. Është 100% i dhënë me qira”, thotë ai me krenari, duke renditur qiramarrës të tillë si H&M, Zara, restoranti i parë i sushit në vend, dhe sigurisht bizneset e tij, të tilla si një dyqan elektronikësh, lodrash dhe veshjesh.
Mane, i veshur thjesht, mund të ishte thjesht një konsumator tjetër. Në fakt, ai është miliarderi i parë dhe i vetëm në Shqipëri, me një pasuri të vlerësuar nga Forbes në 1.4 miliardë dollarë, falë investimeve në shitje me pakicë, pasuri të paluajtshme dhe shërbime bankare.
Në vitin 2024, grupi i tij, BALFIN Group, regjistroi 880 milionë dollarë në shitje me 120 milionë dollarë fitim neto. 62% e të ardhurave vijnë nga shitjet me pakicë, 20% nga pasuritë e paluajtshme, 9% nga aktivitetet bankare dhe pjesa tjetër nga logjistika dhe menaxhimi i aseteve.
Prania e tij është e fortë në çdo cep të Tiranës. Ai zotëron Tirana Bank, bankën e pestë më të madhe në vend, rrjetin Neptun – më të madhin në elektronikë – dhe deri vonë zotëronte rrjetin kryesor të supermarketeve. Në vitin 2008, ai bleu tokë në zonën e Rolling Hills, ku tani dominon vila prej 3,000 metrash katrorë, ku dhe ai banon, ndërsa ka zhvilluar edhe rezidencat Collina Verde, si dhe një projekt tjetër me vlerë 240 milionë dollarë pranë një liqeni artificial, i cili do të përfundojë në vitin 2028.
Mane është gjithashtu aktiv në Kosovë, Bosnjë, Mal të Zi dhe Maqedoninë e Veriut, ku ai drejton qendrën tregtare më të madhe në vend, Skopje East Gate.
Përveç kësaj, ai ka investime në pasuri të patundshme banesore dhe komerciale në Austri, Kanada, Nju Jork dhe Nju Xhersi. Ai pranon se është frymëzuar nga librat e Jack Welch dhe Sam Gawolton: “Welch thoshte dikur se duhet të jesh i larmishëm. Shqipëria është e vogël, kështu që menduam: pse të mos zgjerohemi në vende dhe sektorë të tjerë?”
I lindur në Korçë në vitin 1967, Mane u rrit nën regjimin e Enver Hoxhës. Udhëtimet ishin të kufizuara dhe zgjedhja e degës së universitetit nuk ishte çështje zgjedhjeje personale. Një student i gjeologjisë në Tiranë, ai filloi të shiste qofte për para xhepi, derisa autoritetet e ndaluan. Në vitin 1991, ai u largua nga vendi me një vizë të falsifikuar dhe mbërriti në Vjenë, ku qëndroi për gjashtë muaj në një kamp refugjatësh. Atje ai mësoi vetë gjermanisht dhe vazhdoi studimet në Politeknikun e Vjenës.
Kur regjimi komunist u shemb, shqiptarët filluan të vinin në Vjenë për të blerë pajisje elektronike. Mane i ndërpreu studimet dhe themeloi Alba-Trade. Ai bleu videokaseta, televizorë dhe radio, i ngarkoi vetë në kamionin e tij dhe përshkoi me makinë distancën deri në Tiranë, fjeti në automjet për të mbrojtur mallrat dhe i shiti ato menjëherë brenda pak orësh.
Në vitin 1996, dyqani i parë Neptun u hap në Tiranë dhe u zgjerua me shpejtësi në Maqedoninë e Veriut, Kosovë dhe Serbi. Në vitin 2005, ai e zhvendosi familjen e tij në Shqipëri për të krijuar qendrën e parë tregtare në vend. Ai themeloi Euromax dhe punësoi një menaxher francez nga Carrefour.
Edhe pse shumë ishin skeptikë, përfshirë AADF-në që përfundimisht investoi në një fazë pasuese, Mane vërtetoi se vizioni i tij ishte i realizueshëm. Tirana East Gate ishte konfirmimi përfundimtar, ndërsa sot është edhe në qendër të sektorit të turizmit me Green Coast Resort, një projekt bregdetar prej 900 milionë dollarësh me marka hotelesh si Hyatt dhe Grand Melia, të cilat tashmë kanë gjeneruar fitime prej 150 milionë dollarësh.
Pavarësisht raportimeve se ai ishte i lidhur me figura politike si ish-Presidenti Ilir Meta, Mane deklaron se nuk ka pasur kurrë një marrëdhënie personale me të dhe se nuk është akuzuar kurrë. Ai nuk mori pjesë kurrë në privatizime. “Unë nuk jam oligark. E krijova pasurinë time në Austri dhe më pas u ktheva në Shqipëri”, thekson ai.
Me synimin e orientuar drejt Evropës Lindore, ai synon të zgjerojë operacionet e tij në Moldavi dhe ka nënshkruar tashmë një marrëveshje me rrjetin danez Flying Tiger Copenhagen për të krijuar 50 dyqane brenda katër viteve të ardhshme.
Në të njëjtën kohë, zhvillimi i turizmit në Shqipëri po tërheq lojtarë ndërkombëtarë si Mohammed Alabbar nga Dubai dhe Jared Kushner – dhëndri i Donald Trump – të cilët po investojnë miliarda në projektet bregdetare.
Mane e sheh pamjen e përgjithshme: “Më pëlqejnë këto projekte. Nëse i zbatojnë, do të jetë fantastike për Shqipërinë. Më shumë turistë do të thotë më shumë klientë në dyqane dhe më shumë blerës për vilat tona. E ardhmja është shitja me pakicë, pasuritë e paluajtshme dhe turizmi.”
