Vrasja e iranianit Qassem Soleimani me dron, llogaritet të mos jetë hera e parë që mjet ajror pa pilot të jetë përdorur për të vrarë një komandant të lartë ushtarak të vendit të huaj, raporton Financial Times, duke kujtuar se versionet e para të dronit janë testuar gjatë luftërave në Ballkan të vitit 1993.
Sipas një kronologjie të botuar nga prestigjozja londineze, dronët u përdorën për herë të parë si një mjet mbikëqyrje në 1991 gjatë Luftës së Parë të Gjirit.
Atëherë ushtria amerikane filloi të përdorë rregullisht dronët e saj Pionir dhe Pointer për mbikëqyrje, përfshirë patrullimet ajrore përgjatë kufirit Saudi-Kuvajt.
“Në vitin 1993, Agjensia Qendrore e Inteligjencës (CIA) bleu pesë dronë Gnat, të cilat i testoi gjatë luftërave në Ballkan, në operacionet që monitoruan lëvizjen e tankeve dhe trupave serbe. Gnat’ishte një prototip i hershëm i dronëve të mëvonshëm Predator”, shkruan Financial Times.
Evolucioni i Predatorëve përparoi ndjeshëm në vitin 2001, kur ushtria amerikane arriti të pajiste dronët me raketa.
Përdorimi i një mjeti ajror pa pilot u testua për herë të parë gjatë përpjekjes së pasuksesshme të CIA-s për të vrarë udhëheqësin e lartë të talebanëve, Mulla Omar, në tetor 2001.
Droni qëlloi shumë shpejt por goditi një kamion bosh në vend të një objektivi.
Sipas Financial Times, përdorimi i parë efektiv i mjetit ajror pa pilot ishte në 2002, kur u godir një grup burrash në Afganistan, në mesin e të cilëve mendohet se ishte Osama bin Laden, udhëheqësi i rrjetit al-Kaeda.
Droni goditi shënjestrën, por Bin Laden nuk ishte në mesin e viktimave.
Gjithsej 57 sulme të mjeteve ajrore pa pilot u kryen gjatë qeverisjes së George W. Bush nga 2000 deri në 2008.
Nga viti 2008 deri në vitin 2016, gjatë dy mandateve të detyrës së Presidentit Barack Obama, në 563 sulme në Pakistan, Somali dhe Jemen, me dronë janë ekzekutuar midis 384 dhe 807 civilë, siç ka raportuar Byroja e Raportimit Investigativ (TBIJ).
Nën administratën Presidentit Donald Trump, në vitin 2017, 114 deri në 124 sulme me dron u kryen vetëm në Jemen, rreth tre herë më shumë se një vit më parë.
Në të njëjtën kohë, SHBA ka rritur numrin e sulmeve të droneve edhe në Somali. /tesheshi.com/
