Kryeministri Keir Starmer dhe Presidenti Emmanuel Macron do të udhëheqin së bashku mbështetjen evropiane për Ukrainën gjatë mandatit të dytë presidencial të trazuar të Donald Trump, duke nënvizuar rritjen e marrëdhënieve britaniko-franceze, thonë burime qeveritare në të dy vendet dhe analistët.
Marrëdhëniet midis fqinjëve në të dy anët e Kanalit La Manche janë përkeqësuar gjatë negociatave të ashpra për largimin e Britanisë nga Bashkimi Evropian pas rezultateve tronditëse të referendumit britanik të vitit 2016.
Starmer mori detyrën në korrik, duke premtuar se Partia e tij Laburiste do të “rivendoste” marrëdhëniet e Britanisë me aleatët e saj evropianë dhe pas kthimit të Donald Trump në Shtëpinë e Bardhë dhe ndryshimit të politikës së jashtme amerikane, ai i dyfishoi këto përpjekje.
“Edhe para se të vinte në qeveri, prioriteti i Keir Starmer ishte të ndërtonte një marrëdhënie të fortë me presidentin Macron”, tha një burim i Downing Street, i cili kërkoi të mbetej anonim.
“Është e qartë se ata kanë një marrëdhënie të ngrohtë personale dhe aftësi plotësuese. Ka respekt të jashtëzakonshëm nga të dyja palët, i cili është ndërtuar përpara sfidës aktuale epokale dhe është i paçmuar tani”.
Kjo sfidë doli në pah muajin e kaluar kur Trump tërhoqi liderin rus Vladimir Putin nga izolimi diplomatik duke hapur në mënyrë të njëanshme negociatat me Moskën për t’i dhënë fund luftës në Ukrainë.
Respekt për sigurinë ukrainase dhe evropiane
Starmer, 62 vjeç dhe Macron, 47 vjeç, shpejt bashkuan forcat, duke kërkuar të sigurojnë që çdo marrëveshje për t’i dhënë fund konfliktit tre-vjeçar respekton sigurinë ukrainase dhe evropiane, një qëllim për të cilin ata po punojnë së bashku.
Të dy mblodhën liderët evropianë dhe aleatët e tjerë në takimet në Paris dhe Londër, duke punuar për të krijuar një “koalicion të vullnetarëve” – vende të gatshme të qëndrojnë pas çdo armëpushimi.
Starmer dhe Macron thonë se janë të përgatitur të vendosin forcat e tyre në Ukrainë, me mbështetjen e SHBA-së, për të penguar Putinin nga shkelja e armëpushimit.
Përveç kësaj, Starmer dhe Macron po përpiqen të bindin vendet e tjera të bëjnë të njëjtën gjë ose të ndihmojnë përmes llojeve të ndryshme të mbështetjes, si logjistika dhe mbikëqyrja.
Starmer thirri një takim përfundimtar të vendeve të interesuara të shtunën në një mbledhje virtuale prej 25 liderësh.
Takimi erdhi pasi Macron të martën u tha komandantëve ushtarakë nga e gjithë Evropa dhe më gjerë që të kalonin “nga koncepti në plan” dhe “të përcaktojnë garanci të besueshme sigurie” për Kievin.
“Ekipet po punojnë krah për krah”, tha një burim i Doëning Street për AFP.
Ndërmjetësuesit kryesorë midis Ukrainës dhe SHBA-së
Britania dhe Franca po veprojnë si ndërmjetës kryesorë midis Ukrainës dhe administratës Trump.
Këshilltarët e sigurisë kombëtare të të dy vendeve, së bashku me Gjermaninë, u takuan këtë javë në kryeqytetin polak me një ndihmës të lartë të presidentit ukrainas Volodymyr Zelensky.
Këto bisedime erdhën pasi një delegacion ukrainas u kthye nga Arabia Saudite, ku mbështeti propozimin e SHBA për një armëpushim 30-ditor.
Këshilltarët e sigurisë kombëtare të E3 ishin gjithashtu në Uashington të premten për t’u takuar me homologun e tyre amerikan, Mike Waltz.
Çështje të pazgjidhura
Marrëdhëniet në të gjithë Kanalin janë shënuar prej kohësh nga ulje-ngritje. Konflikte shekullore i paraprinë nënshkrimit të “Antante Cordiale” në vitin 1904, një sërë marrëveshjesh që shërbyen si bazë për vendosjen e marrëdhënieve më të ngushta.
Burimet e Elysee thonë se Starmer dhe Macron vendosën menjëherë një marrëdhënie pozitive që është intensifikuar që kur Trump mori sërish detyrën.
Miqësia e sotme është shumë larg nga viti 2021, kur kryeministri i atëhershëm konservator, Boris Johnson, i tha Macronit që të “ftohej” dhe “të merrte masat e tij” pas zemërimit francez mbi paktin ushtarak Aukus midis Britanisë, Amerikës dhe Australisë.
Në vitin 2022, kandidatja e atëhershme për kryeministre Liz Truss tha se ishte “ende e pavendosur” kur u pyet nëse ajo e shihte Macron si mik apo armik.
Marrëdhëniet britaniko-franceze janë tani më të forta që kanë qenë në vitet e fundit, tha për AFP Mujtaba Rahman, drejtor për Evropë në konsulencën politike.
“Aktorët kryesorë politikë janë në kontakt të vazhdueshëm. Me dy nga fuqitë kryesore bërthamore dhe strategjike të Evropës, kjo është një gjë shumë e mirë.”
Pavarësisht lidhjeve të ngrohta dypalëshe, tensionet mbeten mbi Brexit, duke përfshirë të drejtat e peshkimit në ujërat e Mbretërisë së Bashkuar.
Dhe konkurrenca mes dy kombeve mbetet.
“(Marrëdhënia) bëhet shumë më e ndërlikuar në kontekstin e BE-së,” i tha AFP Anand Menon, drejtor britanik i trupit këshillues Changing Europe.
Por “ka ende probleme”
Parisi mbetet i kujdesshëm, duke pasur parasysh lidhjet e gjata të Britanisë me Shtetet e Bashkuara, duke dyshuar se marrëdhënia është shumë e varur nga Uashingtoni dhe në fund të ditës mund të vendosë të vendosë “marrëdhënien e tyre speciale” në vend të parë.
Patrick Chevallereau, ish-atasheu i mbrojtjes në Ambasadën Franceze në Londër, është dakord.
“Ka pasur vërtet përparim të rëndësishëm, por ka ende vend për përmirësim,” i tha ai AFP. /tesheshi.com/
