Presidenti i SHBA Donald Trump ka paraqitur idenë më ekstreme në historinë amerikane në trajtimin e Lindjes së Mesme, kur tha në një konferencë për shtyp me kryeministrin izraelit Benjamin Netanyahu se SHBA do të “marrë kontrollin e Rripit të Gazës dhe do ta zotërojë atë” në një bazë afatgjatë dhe do të rindërtojë zonën, duke shpresuar ta kthejë atë në “Riviera e Lindjes së Mesme”.
“Ne kemi një mundësi për të bërë diçka që mund të jetë e jashtëzakonshme…Riviera e Lindjes së Mesme mund të jetë diçka kaq madhështore”, tha Trump.
Para këtyre deklaratave, Trump kishte përsëritur vazhdimisht idetë për zhvendosjen e popullsisë së Rripit të Gazës në vendet fqinje, veçanërisht Jordaninë dhe Egjiptin, të cilat të dyja i refuzuan. Deklaratat e Trump shkaktuan konfuzion në qarqet amerikane, pasi pati mendime kontradiktore mes anëtarëve të Senatit dhe Dhomës së Përfaqësuesve.
Ndërsa baza solide e mbështetësve ungjillorë të Trump, si dhe grupet me ndikim të hebrenjve amerikanë, e mirëpresin propozimin e ri, ekspertë dhe autorë të shumtë e kanë injoruar idenë e Trump. Ata besojnë se një ide e tillë është absurde dhe nuk duhet të shprehë zyrtarisht politikën amerikane.
Al Jazeera foli me disa ekspertë politikë në Uashington për të marrë opinionet e tyre dhe për t’iu përgjigjur pyetjes: A duhet t’i marrim seriozisht fjalët e Trump në lidhje me Gazën?
Përgjigjet vijojnë:
“Po, ne jemi të shqetësuar”
“Ne duhet t’i marrim seriozisht fjalët e Trumpit, por unë jam më i shqetësuar për mbështetjen e tij të dukshme për spastrimin etnik në Gaza sesa për marrjen e Rripit të Gazës nga Amerika”, tha Charles Dunne, një ish-zyrtar i Shtëpisë së Bardhë dhe Departamentit të Shtetit, i cili aktualisht është pedagog në Universitetin George Ëashington dhe bashkëpunëtor në Institutin Arab në Uashington.
“Opsioni i fundit nuk është i realizueshëm, por i pari është shumë i mundshëm. Mund ta imagjinoj Trump duke ushtruar presion dhe duke ringjallur idenë që Egjipti dhe Jordania të marrin palestinezët”, tha Dunne.
“Ashtu si shumë propozime të tjera që Trump ka bërë për çështjet e politikës së jashtme dhe të brendshme, ne duhet të jemi jashtëzakonisht të qartë për kundërshtimin tonë ndaj ideve të tilla”, tha ambasadori David Mack, ish-ndihmës Sekretar i Shtetit për çështjet e Lindjes së Afërt dhe një anëtar i Këshillit Atlantik. “Më e rëndësishmja, shtetet arabe dhe myslimane, të cilat do të jenë viktima të rrëmbimit të tokës amerikane pasi Trump mbështet qeverinë e krahut të djathtë izraelit, duhet t’i bashkohen një opozite të bashkuar”.
Kjo do të thotë, sipas Mack, se këto vende duhet të përdorin burimet e tyre për të reformuar dhe rindërtuar Autoritetin Palestinez në mënyrë që ai të mund të qeverisë Gazën dhe Bregun Perëndimor për të mbrojtur sovranitetin palestinez. “Nëse e bëjnë këtë, Trump do të kuptojë përfundimisht se interesat e familjes së tij dhe rrethit të tij të ngushtë të mbështetësve financiarë dhe politikë do të dëmtohen nga Shtetet e Bashkuara që shihen si një fuqi koloniale.”
Qëllimi përfundimtar, aneksimi i Bregut Perëndimor
Hussein Ibish, një bashkëpunëtor i lartë në Institutin e Shteteve Arabe të Gjirit në Uashington, beson se “pjesa më e rëndësishme e konferencës për shtyp ishte deklarata e Trump se ai do të lëshojë një deklaratë pas katër javësh mbi pretendimet izraelite për “sovranitet mbi Bregun Perëndimor të pushtuar”.
“E gjithë kjo marrëzi rreth marrjes së kontrollit të Gazës nga SHBA pasi tenton ta zbrazë atë nga palestinezët dhe ta kthejë në një rivierë të Lindjes së Mesme për të gjithë popujt e botës, është qesharake dhe fyese për njerëzit racionalë”, tha Ibish.
Studiuesi beson se pozicionet e Trumpit për Gazën dhe Bregun Perëndimor demonstrojnë “mungesën e ndonjë kuptimi se palestinezët kanë të drejtën e vetëvendosjes apo edhe të qëndrojnë në tokën e tyre dhe se pavarësia nga të tjerët (Shtetet e Bashkuara ose Izraeli) është më e mirë për të gjithë”.
“Jam seriozisht i shqetësuar se kjo farsë mbi Gazën përfaqëson në fakt një politikë të re amerikane që mbështet aneksimin izraelit të Bregut Perëndimor të pushtuar”, tha ai.
Shpërqëndrimi i publikut vendas
Eksperti i çështjeve strategjike Giorgio Cafiero beson se kontrolli i Rripit të Gazës do të kërkojë që ushtria amerikane të pushtojë zonën dhe të qëndrojë atje, e cila do të hasë në rezistencë të ashpër të armatosur.
“Më duhet të supozoj se do të ketë shumë pak mbështetje për këtë në mesin e publikut amerikan, duke përfshirë bazën e Trumpit”, tha ai. “Unë prirem të besoj se deklaratat e Trump për Gazën synojnë më shumë të shpërqendrojnë publikun në SHBA, ndërsa Trump zbaton me shpejtësi axhendën e tij të brendshme dhe merr pushtet të madh. Deklarata si kjo krijojnë shumë zhurmë dhe shpërqendrojnë vëmendjen e njerëzve. Nuk pres që ushtria amerikane të marrë kontrollin e Gazës”.
“Duhet të merren gjithmonë seriozisht fjalët e çdo presidenti, por duke pasur parasysh rezistencën e fortë ndaj një propozimi tashmë të paligjshëm, ne duhet të pyesim gjithashtu se çfarë lloj marrëveshjeje synon të arrijë administrata pa pushtimin amerikan”, tha Seth Binder, drejtor i kërkimit në Qendrën për Demokraci në Lindjen e Mesme.
“Ne shpresojmë që në dy javët e ardhshme, ndërsa udhëheqësit nga rajoni udhëtojnë në Uashington, do të ketë më shumë ide rreth asaj që mund të jetë në aktivizim,” tha ai.
Mbështetja çon në aneksimin dhe dëbimin
Profesor Osama Khalil, kreu i programit të marrëdhënieve ndërkombëtare në Universitetin e Sirakuzës, beson se “është e pamundur që Shtetet e Bashkuara të pushtojnë Gazën për të zhvendosur palestinezët, siç ka sugjeruar Presidenti Trump”. Megjithatë, ai thotë se komentet dhe deklaratat e Trump nga këshilltarët e tij të lartë për largimin ose dëbimin e palestinezëve nga Gaza pasqyrojnë një përafrim të fortë midis pikëpamjeve të Trumpit dhe politikave të kryeministrit izraelit Benjamin Netanyahu.
Khalil tërhoqi vëmendjen ndaj raporteve që tregojnë se mega-donatorja Miriam Adelson kërkoi një premtim nga Trump gjatë fushatës presidenciale për të njohur aneksimin e Izraelit të Bregut Perëndimor dhe Gazës në këmbim të mbështetjes së saj financiare.
Adelson gjithashtu u mburr hapur se Trump ka përmbushur premtimet e mëparshme që kishte bërë gjatë mandatit të tij të parë presidencial, gjë që është provë se ai do ta bëjë këtë përsëri. Ndër këto premtime janë njohja e Jeruzalemit si kryeqyteti i Izraelit, aneksimi izraelit i Lartësive Golan sirian dhe përfundimi i marrëveshjes bërthamore me Iranin. Sipas Khalilit, Trump ka treguar se një njoftim për aneksimin do të bëhet në javët në vijim.
Administrata Trump ka mbështetur shkeljet e vazhdueshme të armëpushimit nga Izraeli në Liban dhe Gaza, si dhe sulmet e tij të vazhdueshme në Bregun Perëndimor dhe Siri.
“Edhe nëse Shtetet e Bashkuara nuk vendosin trupa në Gaza, administrata Trump mund të vazhdojë lehtësisht dhe me vendosmëri mbështetjen e fortë ekonomike, ushtarake dhe politike që Izraeli ka marrë gjatë 15 muajve të fundit, duke përfshirë financimin e më shumë se 70 për qind të pushtimeve të tij në Gaza dhe Liban për të lehtësuar dëbimin e palestinezëve nga Bregu Perëndimor dhe Gaza“, thotë Khalil. /tesheshi.com/