Me Komunitetin Politik Evropian, i cili është një nismë e re franceze për të bashkuar Evropën, liderët perëndimorë po përpiqen të mbajnë së bashku vendet evropiane jashtë Bashkimit Evropian, duke përfshirë ato në Ballkanin Perëndimor që janë të prekshme nga ndikimi rus, veçanërisht në kohën e Putinit me pushtimin e Ukrainës, thanë analistët pak ditë pas samitit të parë në Pragë të kësaj inisiative.
Udhëheqësit e 44 vendeve evropiane u mblodhën së fundmi në kryeqytetin çek për takimin e parë në samitin e Komunitetit Politik Evropian, një forum i ri për dialog dhe bashkëpunim në zgjidhjen e çështjeve me interes të përbashkët, si siguria, energjia, klima dhe ekonomia.
Në takim morën pjesë përfaqësues të vendeve evropiane, përveç Rusisë dhe Bjellorusisë. Përveç përfaqësuesve të 27 vendeve anëtare të BE-së, liderët e gjashtë vendeve të Ballkanit Perëndimor (Shqipëria, Bosnja-Hercegovina, Mali i Zi, Kosova, Maqedonia e Veriut dhe Serbia), më pas Ukraina, Norvegjia, Zvicra, Islanda, Armenia, Azerbajxhani, ai dhe Moldavia, Gjeorgjia, Lihtenshtajni, Turqia dhe Britania e Madhe.
Përfaqësuesi i Lartë i BE-së për Politikë të Jashtme dhe Siguri Josep Borrell tha me atë rast se takimi ishte në rrugën e kërkimit të një rendi të ri pa Rusinë aktuale.
“Kjo nuk do të thotë se ne duam ta përjashtojmë Rusinë përgjithmonë, por nuk ka vend për këtë, Rusia e Putinit”, tha Borrell.
Iniciativa franceze
Komuniteti politik evropian u përmend për herë të parë nga presidenti francez Emmanuel Macron, si një platformë që do të bashkonte të gjitha shtetet evropiane, pavarësisht statusit të tyre në BE apo marrëdhënieve me BE-në, dhe që nuk do të ishte zëvendësim për BE-në, Këshillin e Evropës, ose OSBE-në.
Neven Anđeliç, profesor i marrëdhënieve ndërkombëtare dhe të drejtave të njeriut nga Universiteti Regent’s i Londrës, tha se udhëheqësit perëndimorë kanë pyetur prej kohësh se çfarë të bëjnë me vendet e Ballkanit Perëndimor, por edhe me vendet e tjera të ish-bllokut komunist, të cilat kanë dëshirë të bashkohen me BE-në dhe që mund të dobësohet nëse dëshira nuk realizohet.
Ideja e formimit të një komuniteti politik evropian u parapri nga kundërshtimi i Macron ndaj zgjerimit të Bashkimit Evropian. Është treguar se edhe kur kandidatët negociojnë një kapitull të rekomanduar nga Brukseli, ata shpejt e prishin atë kapitull në praktikë. Bullgaria dhe Rumania, për shembull, u pranuan në BE në vitin 2007, megjithëse nuk ishin gati për të. Së fundi, një numër i madh evropianësh janë gjithashtu të dyshimtë për zgjerimin e BE-në.
Nga ana tjetër, nëse zgjerimi vonohet shumë, fuqitë e tjera do të përfshihen në Ballkanin Perëndimor ose në zona të tjera evropiane të interesit. Pushtimi rus i Ukrainës që nga fundi i shkurtit vetëm ushqeu më tej konsiderata të tilla.
“Këtu vjen ideja e bashkimit politik evropian,” tha Angjeliç.
Sipas Angjeliçit, alternativat ndaj integrimit evropian kanë ekzistuar gjithmonë. Pas Luftës së Dytë Botërore, Charles de Gaulle propagandoi edhe idenë e bashkimit politik. Në të njëjtën frymë u formua Këshilli i Evropës dhe në fund Komuniteti Evropian i Qymyrit dhe Çelikut, i cili është paraardhësi i Bashkimit Evropian të sotëm.
“Tashmë atëherë, filloi integrimi i demokracive liberale,” tha Angjeliç, duke kujtuar idenë e parealizuar të krijimit të një konfederate evropiane të paraqitur nga Francois Mitterrand në vitet 1980. /tesheshi.com/
