Propozimi për projekt-statutin e “Bashkësisë së Komunave Serbe”, i cili së fundi është përpiluar nga fondacioni gjerman “Friedrich Eber”, përmban 18 pika dhe propozohet se si duhet të formohet ZSO, sipas ligjeve të kujt, si integrohet dhe cilat janë të drejtat e tij në sistemin juridik të Kosovës dhe mënyrën se si financohet.
Pika 1
Është paraparë që ZSO të formohet në përputhje me Kushtetutën e Kosovës dhe se Statuti i ZSO-së është akti më i lartë juridik i këtij komuniteti. Statuti miratohet nga Kuvendi themelues i ZSO-së, i përbërë nga anëtarët e kuvendeve komunale që janë pjesë e ZSO-së. Statuti miratohet me akt juridik të Qeverisë së Kosovës dhe pas miratimit nga Gjykata Kushtetuese bëhet pjesë e sistemit juridik të Kosovës. Anëtarësimi në ZSO është vullnetar dhe largimi nga komuniteti parashikohet edhe në statut. Gjithashtu është paraparë që ZSO-ja nuk mund të ketë më pak të drejta se ato që i parasheh qytetarët e Kosovës me Kushtetutë.
Pika 2
Ai parasheh tre emra të mundshëm për ZSO-në, thekson se anëtarësimi është vullnetar dhe se anëtarë të ZSO-së mund të jenë edhe anëtarë të shoqatave të tjera kombëtare, rajonale dhe ndërkombëtare. Ata gjithashtu kanë të drejtë të largohen nga anëtarësimi në ZSO. Të njëjtën të drejtë e gëzojnë edhe komuna të tëra me shumicë serbe, të cilat janë anëtare të ZSO-së. Gjithashtu është paraparë që komunat që largohen nga ZSO-ja mund të kthehen më pas. Vendimi për pranimin e anëtarëve të rinj merret me shumicë të thjeshtë. E gjithë ZSO mund të shpërndahet vetëm me vendim të shumicës prej dy të tretash në Kuvend, ndërsa vetë shpërbërjen e bën Qeveria e Kosovës.
Anëtarët janë të detyruar të paguajnë kuota të anëtarësimit, komuniteti ka të drejtë në simbolet e tij zyrtare, duke përfshirë stemën dhe flamurin, të cilat do të dizajnohen nga Bordi i Asociacionit në përputhje me Kushtetutën e Republikës së Kosovës dhe Ligjin për Vetëqeverisje Lokale. Selia e komunitetit do të përcaktohet me Statut dhe ZSO ka të drejtën e buxhetit të saj integral, llogarive bankare, pronës dhe të merret me transaksionet financiare.
Pika 3
Në këtë pjesë të draftit thuhet se cila është fushëveprimtaria e ZSO-së. Cilat janë shërbimet që mund të ofrojë, çfarë mund të ndërtojë, financojë….
Kështu, ndër të tjera, thuhet se ZSO si organ mund të organizojë ngjarje kulturore dhe edukative. Ai duhet të lehtësojë bashkëpunimin e ndërsjellë ndërmjet komunave, të financojë projekte shëndetësore dhe arsimore, objekte, të investojë dhe të blejë pajisje të specializuara mjekësore, të ofrojë këshilla ligjore…
Pika 4
Ai parashikon se në përmbushjen e qëllimeve të tij, komuniteti nuk do të cenojë apo anashkalojë kompetencat e bashkive pjesëmarrëse të parashikuara nga Kushtetuta dhe ligji, dhe as të zëvendësojë apo cenojë në asnjë mënyrë marrëdhëniet ndërmjet autoriteteve qendrore dhe vendore në Republikën e Kosovës të parapara me Kushtetutë dhe me ligj.
Tashmë pritet se si do reagojë qeveria e Kosovës ndaj këtij propozimi gjerman për çështjen më të ndjeshme në raportet Prishtinë-Beograd.
Asocacioni është dakortësuar në dialogun e viteve 2012-2013, i quajtur atë kohë si Zajednica nga VV e kundërshtuar fort. Ajo u dërgua në Kushtetuese, e cila e rrëzoi si antikushtetuese. Pikërisht në këtë mbështetet Albin Kurti që e kundërshton fort. E kundërshton juridikisht, por dhe politikisht duke e krahasuar me Republika Srpska në Bosnje. /tesheshi.com/
