Nga Bashkim Kastrati
Komuna e Pejës e cila udhëhiqet nga Gazmend Muhaxheri i LDK-së edhe në vitin 2016 është karakterizuar me keqmenaxhim dhe qeverisje jo të mirë. Sipas raportit të auditit për këtë komunë, ekziston një numër i dobësive të qeverisjes në komunë, veçanërisht në lidhje me llogaridhënien, menaxhimin e rrezikut dhe cilësinë e raportimit menaxherial. Lista kontrolluese e vet-vlerësimit, e plotësuar nga komuna, e pasqyron këtë situatë vetëm pjesërisht, me disa komente pozitive mbi ekzistimin e aranzhimeve ekzistuese që nuk bazohen në dëshmi.
Auditi tregon se prokurimi edhe më tej vazhdon të mbetet shqetësim kryesor për komunën, për shkak se nuk janë zbatuar sa duhet rregulloret, dhe kjo ka rezultuar në vlerë të dobët për paranë e shpenzuar si dhe vonesa në realizimin e pagesave.
“Në kontekst të sistemeve financiare, kontrollet mbi të hyrat në përgjithësi nuk kanë qenë aq efektive dhe nuk janë duke u zbatuar në mënyrën e duhur, ndërsa kontrollet mbi kategoritë tjera të shpenzimeve kërkojnë përmirësim të mëtejshëm për të parandaluar parregullsitë dhe të shtojnë vlerën për para”, thuhet ndër të tjera në raport.
Një nga të gjeturat e adutit tregon se Komuna e Pejës nuk kishte përfshirë në planifikim të hyrat nga lejet e ndërtimit, qiratë, taksat e pajisjeve motorike dhe licencat. Vlera e inkasimeve që nuk ishin planifikuar ishte 381,000 euro.
Sipas të dhënave nga sektori i tatimit në pronë, komuna ka në evidencë 31,703 prona të regjistruara, ndërsa në vitin 2016 kishte bërë 578 verifikime të pronave ekzistuese, që do të thotë se kishte verifikuar vetëm 2% të tyre dhe jo 1/3-tën siç përcaktohet me nenin 13 të Udhëzimit Administrativ nr. 03/2011.
“Gjatë testimit të të hyrave nga taksa administrative dhe licenca për auto taksi, në nëntë raste qytetarët ishin ngarkuar me tarifa jo të sakta. Në gjashtë raste ishte përdorur rregullorja e vjetër, ndërsa në tri raste është përdorur rregullorja aktuale, por tarifat ishin aplikuar gabimisht. Pagesa për këto taksa ishte bërë 117 euro, ndërsa sipas rregullores në fuqi kjo shumë duhej të ishte 182 euro”, thuhet në raport.
Auditi gjithashtu ka gjetur edhe mospërputhje të të hyrave nga tatimi në pronë. Të hyrat nga tatimi në pronë të arkëtuara gjatë vitit 2016 sipas programit që menaxhohet nga Ministria e Financave/Protax ishin 1,524,625 euro, ndërsa sipas programit Freebalance-it, këto të hyra janë 1,562,511 euro. Pra kemi një diferencë për 37,886€.
Auditi tërheq vërejtjen se mos harmonizimi i të hyrave nga tatimi në pronë ndërmjet këtyre sistemeve paraqet rrezikun që qytetarëve që kanë paguar obligimin mos t’u zbritet kjo shumë e paguar në sistemin e Protax-it, dhe të njëjtit të ngarkohen përsëri me obligimin e paguar.
Në lidhje me këtë çështje i rekomandohet kryetarit se duhet të sigurojë që qytetarët të mos ngarkohen përsëri me tatimin e paguar, si dhe të bëjë përpjekje me zyrtarët e Ministrisë së Financave për të gjetur arsyet e paraqitjes së diferencave dhe të njëjtat të eliminohen.
Gjithashtu, rishikimi i kontrolleve menaxheriale të zbatuara në sistemin kryesor financiar të Komunës së Pejës ka nxjerrë në pah një raportim të dobët financiar mbi shpenzimet dhe të hyrat tek menaxhmenti i lartë, si dhe analiza të pakompletuara të ofrimit të shërbimeve. Procesi i raportimit të brendshëm ka rezultuar me një numër dobësish, të cilat kufizojnë një menaxhim më efektiv. Përgjegjësitë janë të kufizuara dhe nuk janë duke u zbatuar në mënyrë të duhur.
Mbi 1 milionë e 431 mijë euro nuk ishin të përfshira në planin e prokurimit
Kontratat Furnizim me material stomatologjik, Mirëmbajtja dhe servisimi i sistemit të klimatizimit, Furnizim me material administrativ dhe ushqimor, Transporti me autobus dhe Furnizim me material higjienik, nuk ishin të përfshira në planin e prokurimit të dërguar në AQP. Vlera e këtyre pesë (5) kontratave është 1,431,670€.
Auditi tërheq vërejtjen se lidhja e kontratave jashtë planit të prokurimit, rrezikon realizimin e kontratave që janë planifikuar dhe ndryshimin në prioritete, apo edhe hyrjen në obligime pa mbështetje buxhetore.
Në lidhje me këtë çështje auditi rekomandon se kryetari duhet të sigurojë se plani i prokurimit është hartuar pas një analize të hollësishme të të gjitha njësive kërkuese dhe ka përfshirë sipas prioriteteve të gjitha projektet, për të cilat janë siguruar fondet e duhura buxhetore.
Auditi thekson se kryetari i Komunës së Pejës ka marrë në konsideratë dhe është pajtuar me të gjeturat e detajuara dhe konkluzionet e auditimit, si dhe është zotuar se do t’i adresojë të gjitha rekomandimet e dhëna. Më tutje Kryetari i Komunës është zotuar që ta shqyrtojë raportin e auditimit në Asamblenë Komunale dhe deri në fund të muajit janar 2018, ta diskutojë në Asamblenë Komunale progresin lidhur me zbatimin e Planit të Veprimit për rekomandimet e auditimit, para se Pasqyrat Financiare Vjetore 2017 të jenë dorëzuar në Ministrinë e Financave.
/tesheshi.com/
