Nga Gjon Neccaj
Për shkak të larmisë që paraqesin zonat për rreth Alpeve, kryesisht në Tropojë, janë premisa ku mund të zhvillohet turizmi. Por, duhet thënë se në një kuptim të përgjithshëm mund të shikojmë si zhvillim i turizmit dimëror dhe atij veror. Po e theksojmë turizmin e sezonit dimëror, pasi në trajtesat e deritanishme është parë kryesisht turizmi i verës. Kjo sepse ecja në dëborë, skitë dhe aktivitete të tjera që mund të zhvillohen gjatë stinës së dimrit, janë mjaft tërheqëse për vizitorët e ndryshëm. Në vijim vetëm sa po cekim disa prej fushave ku mund dhe duhet të mbështetemi në zhvillimin e turizmit në Alpet e Shqipërisë ,në zonën e Tropojës, fusha të cilat kanë filluar të eksplorohen.
Alpinizmi
Tropoja ofron kushte shumë të mira për zhvillimin e alpinizmit amator dhe sidomos atij profesionist, pasi e gjithë zona rrethohet nga maja mbi 2000 m dhe të ndërtuara në gëlqerore krijojnë rrëpira fantastike prej 400-500 m larta. Tashmë është krijuar një traditë nga alpinistë të vendit dhe ta huaj dhe janë përcaktuar edhe faqet e maleve (itenerari) më i përshtatshëm që mund të përshkruajnë turistët. Në këtë aspekt, është me rëndësi që këto itenerare të jenë të botuara në broshura apo fletëpalosje të cilat tu jepen në dorë turistëve dhe ata të jenë të gatshëm për të realizuar në kohë gjithë aspektet e nevojshme organizative.
Speleologjia
Meqenëse Alpet janë ndërtuar kryesisht nga gëlqerorë, ku janë formuar shpella të shumta, ka kushte shumë të mira për zhvillimin e speleologjisë. Por duhet theksuar së nuk ka një studim të plotë për numrin e shpellave të zonave në Alpe te cilat janë te shumta dhe te shumëllojshme. Tashmë eksperienca e krijuar nga ekspertë të speologjisë vendas dhe të huaj, mund të shërbejnë si bazë e mirë mbi të cilën mund të realizohen projekte ambicioze për të realizuar ekspedita të ndryshme sperologjike. Në këtë mënyrë, sperologët do të përbejnë një kontigjent mjaft të mirë për të shtuar numrin e turistëve në zonë, por edhe për të shpërndarë opinionin e tyre rreth mundësive që ofrojne Alpet e Shqipërisë, kryesisht në Nikaj Mertur, ku studiues të kësaj fushe nga vende të Europës që kanë vizituar disa shpella si shpella e Rajës, shpella e Kakverrit, Vranë, Bira e Zezë, Curraj Epër etj, janë befasuar për ndërtimin karakteristik të tyre dhe elementët studimorë që mbartin.
Sporti i gjuetisë
Në Alpe, ka kushte shumë të mira për t’u zhvilluar për të apasionuarit pas tij, pasi zonat e Alpeve kane një larmi shumë të madhe të kafshëve dhe të shpendëve të egra, të cilat këto kohët e fundit janë shtuar. Por duhet bërë përcaktimi i kafshëve dhe shpendëve që janë në zhdukje si ariu i murrmë, dhe duhet bërë mbrojtja e tyre me ligj. Për shkak të terrenit dhe të distancave relativisht të largëta më rrugët, krahas me ushtrimin e sportit të tyre të preferuar: gjuetisë, gjahtarët do të kenë mundësinë që edhe të shijojnë bukuritë e terrenit gjatë kohës që ata udhëtojnë. Është e mundur që të kooperohet me shoqata të gjuetarëve, më organet e pushtetit vendor, etj, në mënyrë që krahas me krijimin e mundësive për të ushtruar këtë sport, të bëhet kujdesi i duhur për ruajtjen e biodiversitetit nga zhdukja duke ndjekur legjislacionin dhe rregullat e rregulloret që janë në fuqi.
Kanotazhi
Duke qenë zona alpine, krijohen kushte shumë të mira për aplikimin e këtij sporti si në lumin e Shalës, të Kirit, të Palajve, Gegajve, ne zonen e Dukagjinit. Lumi i Zi, i Merturit, i Currajve, Mulajve ne zonen e e Nikaj-Merturit, lumi i Valbonës në zonën e Tropjes etj, ashtu edhe në përrenjtë që janë dega e këtyre lumenjve. Ko është e mundur për shkak se këta përrenjë kanë ujra shumë të rrëmbyeshëm dhe prurje relativisht të shumtë. Janë të shumta iniciativat nga turistë të huaj, por edhe vendasit kanë filluar të kenë aplikime për të kanotazh. Kjo krijon mundësinë që jo vetëm sportistët (qoftë edhe amator) të kanotazhit të ketë edhe sportdashës që vijnë për të parë këto kalime të tyre nëpër rrjedhat e lumenjve.
Ecjet me motorra
Gjatë viteve të fundit kanë ardhur mjaft vizitorë me motoçikleta sportive, të cilët kanë përshkruar rrugët e vështira të zonave per rreth Alpeve,kryesisht drejt Valbonës ,sidomos në muajt e pranverës. Por këto iniciativa të para kanë krijuar premisa që edhe udhëtimet e turistëve të ndryshëm me motorra, të shikohen si një mundësi reale për zhvillimin e këtij lloji sporti në zonat e Alpeve. Për t’ia arritur kësaj, është e nevojshme që aktivitete të tilla të mos i lihen spontanitetit, por në bashkëpunim edhe me shoqata të ndryshme të motoçiklistëve, të organizohen aktivitete aktraktuese, në mënyrë që të arrihet tërheqja e vëmendjes së sportistëve të tillë që kanë dëshirë të marrin pjesë në udhëtime mjaft tërheqëse dhe të veçanta.
Ekspeditat me të rinjtë
Zonat për rreth Alpeve ofrojnë kushte shumë të mira për eskursione kolektive dhe familjare. Të gjitha këto mund të realizohen duke kooperuar më mirë me organizata të ndryshme joqeveritare si të vendit ashtu edhe të huaja, në mënyrë që të promovohet kjo ide. Vetëm duke bërë një punë paraprake me eskursionistët potencialë, mund të arrihet që të masivizohet kjo iniciativë mjaft tërheqëse dhe që mund të sigurojë të ardhura për banorët e zonës.
/tesheshi.com/
