Victor Kleberer na la disa nga përshkrimet më tronditëse të sulmeve ajrore në Dresden më 13 dhe 14 shkurt 1945. Filologu dhe gjuhëtari e regjistroi ferrin në ditarët e tij të famshëm:
“Shpejt dëgjuam gjithnjë e më thellë, më fort, gjëmimin e bombave që po afroheshin, drita u shua dhe një zhurmë u dëgjua pranë nesh… Mbajtëm frymën, të gjunjëzuar dhe të kërrusur mes karrigeve, nga diku dëgjoheshin të qara e vajtime – intensiteti i rrezikut vdekjeprurës vjen përsëri, përsëri, përsëri, një shpërthim. Nuk e di sa herë ka ndodhur dhe ka ndodhur sërish”.
Mitet dhe e vërteta
Kleberer, një hebre që ishte konvertuar në krishterim, u mbijetoi dy tragjedive: shkatërrimit të Dresdenit 80 vjet më parë, i cili mori jetën e pothuajse 25,000 njerëzve dhe Holokaustit – shfarosja sistematike e hebrenjve nga nazistët. Origjinalet e ditarëve të tij, dokumente të rëndësishme historike sot, që mbulojnë periudhën e nacionalsocializmit nga viti 1933 deri në 1945, ruhen në Bibliotekën Shtetërore dhe Universitare Saksone në Dresden (SLUB).
Fati tragjik i këtij qyteti ende të bukur është një shembull tipik se si legjendat dhe mitet thuren qëllimisht, duke u shërbyer interesave dhe narrativave politike – por edhe se sa e vështirë është për t’i hedhur poshtë ato, sado të rreme dhe mashtruese që mund të jenë.
Po, sulmet ajrore të aleatëve më 13 dhe 14 shkurt 1945 janë të dyshimta nga pikëpamja ushtarake, pasi ato u zhvilluan pak para përfundimit të luftës. Megjithatë, këto bombardime të synuara dhe vdekja e të pafajshmëve nuk e ndryshojnë përgjegjësinë e nacionalsocialistëve në luftë.
Neo-nazistët e sotëm kërkojnë të heroizojnë gjermanët si viktima – kështu që Dresdeni merr një rëndësi të veçantë. Ata riprodhojnë kështu narrativën e rreme të nacionalsocialistëve, modelet e tyre, duke përhapur lajmin se numri i të vdekurve nga bombardimi i Dresdenit arriti në gjysmë milioni.
Megjithatë, historianët, si Thomas Wiedera nga Instituti Hannah Arendt për Studimin e Totalitarizmit në Dresden, kanë arritur në përfundime të sigurta mbi pasojat njerëzore. Një komitet historianësh, në të cilin ai mori pjesë, konkludoi në vitin 2010 pas një hetimi pesëvjeçar mbi një numër të besueshëm viktimash: ata ishin të paktën 18,000 dhe maksimumi 25,000. Pretendimet për qindra mijëra vdekje janë hedhur poshtë si të rreme.
Dresdeni 80 vjet më vonë
Për shumë vite shoqëria e Dresdenit ka reaguar në mënyrë dinamike. Që nga viti 2010, më 13 shkurt të çdo viti, mijëra njerëz formojnë një zinxhir njerëzor në brigjet e Elbës, duke nderuar në heshtje viktimat e bombardimeve dhe duke dërguar një mesazh kundër të djathtës ekstreme.
Nën sloganin “Një e ardhme përmes kujtesës”, qyteti i Dresdenit, me rastin e 80-vjetorit të bombardimeve, ftoi të mbijetuarit dhe të rinjtë nga qytetet evropiane të vizitojnë qytetin.
Kryetari i bashkisë, Dirk Hilbert, theksoi: “Ata që kujtojnë do të takojnë ata që do t’i bartin kujtimet tek brezat e ardhshëm. Është përgjegjësi e të gjithë neve – tani dhe në të ardhmen – të mbrojmë demokracinë, të drejtat dhe paqen”. /tesheshi.com/