Përpara se liderja nacionaliste italiane Giorgia Meloni të fitonte pushtetin në shtator, revista gjermane Stern e vendosi atë në faqen e parë me titullin: “Gruaja më e rrezikshme në Evropë”, shkruan Reuters.
Shqetësimi ishte aq i madh sa Presidentja e Komisionit Evropian, Ursula von der Leyen, lëshoi një kërcënim të fshehtë se ajo kishte “mjetet” për t’u marrë me Italinë nëse ajo devijonte nga rruga demokratike.
Por gati 100 ditë që kur Meloni mori detyrën si qeveria më e djathtë e Italisë që nga Lufta e Dytë Botërore, këto shqetësime janë shkrirë kryesisht.
Pavarësisht rrënjëve të saj politike neofashiste dhe retorikës shpesh të zjarrtë, Meloni zgjodhi kujdes ndaj konfliktit brenda dhe jashtë vendit, duke promovuar status quo-në në vend që të rrezikonte të ndezte tensionet ose një krizë financiare.
“Ne kemi parë një lloj metamorfoze,” tha Sofia Ventura, profesore e shkencave politike në Universitetin e Bolonjës. “Ajo është shumë më e moderuar në komentet e saj sesa kur ishte në opozitë dhe e ka kuptuar qartë se duhet të ndryshojë profilin e saj për të qenë një lider ndërkombëtar i besueshëm”.
Varësia nga fondi i rimëkëmbjes së Bashkimit Evropian
Miqtë dhe kundërshtarët po ashtu argumentojnë se një arsye e rëndësishme për qasjen e kujdesshme janë paratë – ose më mirë mungesa e tyre.
Me një borxh prej gati 150 për qind të PBB-së, Italia ka borxhin e tretë publik më të lartë në botën e industrializuar pas Japonisë dhe Greqisë, dhe rënia dramatike u zbulua nga Liz Truss, e cila dha dorëheqjen si kryeministre e Britanisë vetëm dy ditë përpara se Meloni të merrte detyrën.
“Ajo që ndodhi në Mbretërinë e Bashkuar tregon se sa të kujdesshëm duhet të jemi me përzierjen tonë të politikës fiskale dhe monetare,” tha komisioneri i BE-së Paolo Gentiloni, një ish-kryeministër italian, në atë kohë.
Presionit ndaj Melonit i shtohet edhe varësia e Italisë nga fondi i rimëkëmbjes dhe elasticitetit të Bashkimit Evropian. Sipas planit, Roma duhet të marrë rreth 190 miliardë euro grante dhe kredi për sa kohë që zbaton një sërë reformash të rënë dakord me qeverinë e mëparshme të udhëhequr nga Mario Draghi.
Duke dashur të shmangë çdo keqkuptim, udhëtimi i parë i Melonit jashtë vendit pasi u bë kryeministër ishte vizita e Von der Leyen në Bruksel, për ta siguruar atë se Italia do të përmbushte detyrimet e saj, pavarësisht rezervave që ajo kishte shprehur përpara zgjedhjeve.
“Do të ishte e paimagjinueshme që Meloni të rrezikonte të humbiste këto para. Dështimi do të ishte një tragjedi”, tha Daniele Albertazzi, profesor i politikës në Universitetin e Surrey.
“Ajo u soll në të vetmen mënyrë që mundi,” tha ai.
Sjellje e kujdesshme
Përplasja e saj e vetme me një udhëheqës evropian erdhi tre javë pasi ajo mori detyrën, kur presidenti francez Emmanuel Macron kritikoi Italinë për refuzimin e lejimit të një anijeje shpëtimi që mbante më shumë se 200 emigrantë të ankorohej në portet e saj. Në vend të kësaj, anija u nis për në Francë.
Një burim qeveritar në Romë tha se përplasja ishte për shkak të një keqkuptimi. Ekipi i PR i Melonit mendoi se Macron kishte pranuar të merrte në dorëzim anijen dhe shkroi në Twitter për ta falënderuar. Macron në fakt nuk u pajtua me këtë dhe arriti në përfundimin se Roma po përpiqej ta manipulonte atë, tha burimi.
Marrëdhënia e tyre që atëherë është përmirësuar, thanë zyrtarët.
Një diplomate e BE-së, e cila nuk pranoi të emërohej, tha se Meloni, e cila më parë ka shprehur një euroskepticizëm të ashpër, po përpiqet të gjejë bazën e saj në Evropë dhe po vepron qartësisht me shumë kujdes.
I njëjti kujdes është i dukshëm në shtëpi. Koalicioni i saj nuk ka bërë ende ndonjë reformë të madhe dhe buxheti i saj modest i parë injoroi shumë premtime të shtrenjta të fushatës. Qeveria gjithashtu uli tarifat e karburantit që ishin në fuqi nga marsi 2022, pavarësisht se premtoi t’i heqë ato plotësisht.
Dominim në sondazhe
Deri më tani, publiku italian ka mbështetur kujdesin e Melonit, me mbështetjen për partinë e saj Vëllezërit e Italisë që u rrit në mbi 30 për qind në sondazhe, nga 26 për qind në zgjedhjet e shtatorit – më shumë se trefishi i mbështetjes së partnerëve të saj të koalicionit, Lega dhe Forza Italia.
Në një vend të rrënuar nga turbulencat politike, tre partitë në pushtet kanë shmangur çdo grindje të madhe të brendshme dhe parashikohet të sundojnë së bashku për plot pesë vjet – diçka që ka ndodhur vetëm një herë që nga Lufta e Dytë Botërore.
Mbështetësit thonë se kjo do të thotë se ai do të ketë kohë të mjaftueshme për të zbatuar reforma të thella, si forcimi i rolit të presidentit.
“Ne po punojmë në një program që përfshin pesë vjet pa frikë se do të tregojmë rezultate të menjëhershme,” tha për Reuters Giovanni Donzelli, një zyrtar i lartë i Fratelli di Italia.
Por dominimi i Melonit në sondazhe mbi partnerët e saj, të cilët më parë kryesonin bllokun konservator, mund të krijojë fërkime, me Lega-n dhe Forza Italia që nuk ka gjasa të pranojnë rolin e partnerit të vogël për një kohë të gjatë. /tesheshi.com/