Nga Mark Brunga
Gjëja më ngazëlluese në Shqipëri është kur sheh toka që punohen, kur mbillet e ku djerrinat kthehen në hambare prodhimi të shumëçkaje. Por jo gjithçka shkon vaj. Sepse fshatarët, hall të madh kanë tregun, shitjen, pra shpërblimin në fund për vaditjen edhe me djersë.
Dhe gjithmonë problemi është aty, tek shteti, që nuk bën sa duhet të mbështetje të tyre.
Le të jemi më konkretë. Fermeri Hysen Doçi në fshatin Zanbishë të Kavajës, ka rreth 1300 rrënjë pjeshkë te varieteteve te ndryshme, që prodhojne nga qershori deri në shtator.
“Janë 6 variete pjeshkësh, që kanë hyrë në prodhim që nga 25 qershori, dhe që e përfundojnë ciklin në muajin shtator”, thotë ai. Por tani Ceni ndjehet i rrezikuar, pasi prodhimi po i kalbet në pemë megjithëse çmimet janë të ulëta nga 100 deri në 150 lekë të vjetra.
“Nuk kemi treg për ta shitur”, shpreh keqardhjen ai. Është koha kur edhe fermerët e tjerë në këtë fshat konstatojnë se u mungon tregu për ta shitur sepse në gjykimin e tyre shteti është inekzistent. Ata theksojne se po shkojnë drejt falimentimit.
“Po na shkojnë dëm të gjitha shpenzimet, të gjitha punët që kemi bërë deri tani”, qahen fshatarët. Gjithë fshatit po i shkon djersa dëm. I tërë fshati, po ashtu si Ceni është marrë kryesisht me prodhimin e pjeshkëve. Në Zanbishë janë mbjellë rreth 20 ha pjeshkë afërsisht. Vetë Hyseni ka të mbjellë 2.5 ha. Nga kjo sipërfaqe ai ka prodhuar rreth 700 kuintal, ndërsa ka shitur vetem dhjetë përqind të kësaj sasie. Ndërkohe që për të siguruar këtë prodhim ai ka shpenzuar sasira të mëdha lekësh për spërkatje dhe blerje të rreth 2500 ml tubacionesh për vaditje. Po ashtu ai ka marrë edhe tokë me qera nga bashkëfshatarët. Të gjitha këto kanë një kosto të lartë prodhimi, që përballë një tregu inaktiv e shpie drejt falimentit. Toka është frezuar, pluguar, plehëruar, i janë bërë jo më pak se 10 spërkatje pjeshkëve.
Ai ankohet për shtetin që se gjen pranë në këtë situatë kritike. Shteti nuk i ka subvencionuar, as për mbjelljen, as për tubacionet me spërkatje, po më keqja është që u mungon tregu. “Dhe askush hallin nuk na e qan”, thotë Hyseni.
Ai thotë se tashmë pas kësaj prove të vështirë për ta do të detyrohet që ta asgjesoje tërë plantacionin e tij prej 2.5 ha me pjeshke duke i shkulur tërësisht 1300 rrënjë.
“Në vend të tyre vitin e ardhshëm do ta mbjell fasule, artikull ky që gjithsesi nuk do të kalbet në arë, siç po ndodh me pjeshkët”, thotë nën dëshpërim Hysen Doçi në Zanbishë të Kavajës. /tesheshi.com/