Me vetëm një javë përpara se të shkojnë në balotazhin e presidencialeve, francezët përballen me zgjedhjen midis të pakëndshmes dhe të papranueshmes.
Atmosfera e fushatës ndihet në të gjithë vendin dhe jo vetëm në ekranet televizive, por edhe në rrugët e Parisit, ku grupe të ndryshme shpërndajnë fletë-palosjet e fundit. Në universitetin e Parisit, në periferi të kryeqytetit, sindikata e studentëve komunistë shpërndan fletëpalosje ku apelohen studentët për të votuar Emmanuel Macron.
Për të qenë më të saktë, ata apelojnë të votohet kundër Marine Le Pen të Frontit Nacional. Ata thonë se gjejnë shumë pak gjëra, në mos aspak për të mbështetur programin e Macron, mirëpo duhet ta bëjnë këtë. Alternativa është shumë më e keqe.
Studentët janë ngritur kundër opcionit të bojkotit, dëmtimit të votës apo votimit pa kandidat. Ky opcion ka nisur të quhet zgjedhja “ni patrie, ni patron”, një refuzim i nacionalizmit të Le Pen dhe mbështetjes së Macron për bankat dhe bosët.
Ish-kryebashkiaku socialist i Parisit, Bertrand Delanou, thotë se do të ndjekë apelin e partisë për të votuar Macron: “Hitleri u zgjodh me anë të votës. Nuk dua të bëj askënd të ndjehet fajtor, por apeloj për përgjegjshmëri, ndërgjegje dhe bujari. Në këtë moment, duhet të vendosim Francën përpara zemëratave tona të vjetra”.
Edhe partia konservatore Republikane, kandidati i së cilës François Fillon u mposht në raundin e parë, ka bërë gjithashtu thirrje për “pritë” elektorale ndaj Le Pen, edhe pse disa nga e djathta tradicionale katolike kanë lëvizur drejt së djathtës ekstreme.
Edhe armiqtë më të egër të Macron po e mbështesin atë. Ndërsa Mélenchon që hezitoi gjatë për të dhënë mbështetje, tha se ai nuk është guru që t’u tregojë të tjerëve se për kë duhet të votojnë, por ndërkohë këmbënguli se vota për Le Pen nuk “është opcion”.
Analistët e majtë po u kujtojnë votuesve edhe një herë se për çfarë bëhet fjalë, pavarësisht se mes rretheve të ashpra majtiste të Francës, Macron është një zgjedhje e pakëndshme.
“Ky është votim për civilizimin”, thotë njëri prej tyre. “Nuk është zgjedhje midis dy programeve apo figurave politike të ndryshme. Le të jemi tërësisht të ndershëm, është një zgjedhje midis dy Francave të ndryshme”.
Krahasimet me vitin 2002, kur themeluesi i Frontit Nacional, Jean-Marie Le Pen, hodhi në tapet kandidatin e partisë Socialiste, Lionel Jospin, në raundin e parë të zgjedhjeve presidenciale, nuk të çojnë gjëkundi. Rezultati i vitit 2002 ishte tronditje për Francën dhe vetë Le Pen: ai nuk kishte një program të besueshëm dhe asnjë ambicie reale për t’u bërë president. Dhe në raundin e dytë, Franca votoi masivisht konservatorin Jacques Chirac.
Sot, askush nuk e vendos në dyshim vullnetin e Marine Le Pen për të fituar. Analistët paralajmërojnë se pavarësisht se e reja Le Pen u përpoq të pastronte të kaluarën raciste të Frontit Nacional, imazhin e partisë që mohon Holokaustin, ndryshimet mes saj dhe të atit në terma politikë, janë pastërtisht kozmetike. “
Jean-Marie Le Pen thoshte: “Franca për francezët”, Marine Le Pen thotë: “Franca e para” dhe mbështetësit e saj brohorasin: “Kjo është shtëpia jonë”.
Edhe mbështetësit e Mélenchon duket se do të dalin në votime për të zgjedhur Macron për shkak se siç shprehen “rreziku i abstenimit është shumë i madh. Ka diçka të pakthyeshme në idenë e ardhjes në pushtet të Le Pen”.
Sondazhet e fundit sugjerojnë se vetëm 40 për qind e votuesve të Mélenchon do të votojnë për Macron, 45 për qind do të abstenojnë, ndërsa 15 për qind do të votojnë Le Pen.
Çfarëdo që të ndodhë të dielën e ardhshme, analistët thonë se kriza në Francë “është kaq e rëndë dhe e thellë dhe nevoja për ndryshim kaq e madhe” saqë vendi ndodhet në pikën e vlimit. “Eshtë në situatën që fizikantët e quajnë rregulli i parë i tranzitimit: kur nxeh ujin nis një ndryshim që nuk vihet re përpara se uji të kthehet në avull, të nisë të lëshojë fllucka. Ne jemi në këtë faze dhe ka shumë pak gjasa të ketë një tranzicion miqësor apo të butë”.
Përgatiti: Juli Prifti – /tesheshi.com/
