Një analizë e re kimike zbulon gjurmë nikotine në mbetjet e vazove qeramike parahispanike të gjetura në Guatemalë.
Arkeologët kanë zbuluar një koleksion enësh në sitin arkeologjik të Cotzumalhuapa-s, i cili shërbeu si një nga “qytetet më të mëdha” të Mesoamerikës gjatë periudhës së vonë klasike (650-950 pas Krishtit), sipas hulumtimit të botuar në revistën Antiquity.
Megjithëse të dhënat e hershme koloniale dhe kërkimet e fundit kanë konfirmuar se duhani është përdorur në Mesoamerikë, deri më tani ka pasur pak prova fizike të praktikës, sipas deklaratës. “Ne e dinim se duhani ishte një substancë shumë e rëndësishme që përdorej për një sërë qëllimesh rituale dhe terapeutike në Mesoamerikën e lashtë dhe në mbarë botën e re,” tha bashkëautori i studimit Oswaldo Chinchilla Mazariegos, asistent profesor i antropologjisë dhe drejtor i arkeologjisë universitare në Universitetin Yale. “Megjithatë, dëshmitë arkeologjike janë të rralla sepse mbetjet e duhanit rrallë ruhen mirë.”
Për hulumtimin, arkeologët analizuan vazot e gjetura pranë akropolit El Baúl në Cotzumalhuapa në 2006 dhe 2007. Ata testuan kimikisht mostrat e qëruara nga pjesa e brendshme e shtatë vazove dhe tre u kthyen pozitive për gjurmë duhani. Studiuesit u befasuan nga rezultatet, pasi forma e gjatë dhe e ngushtë e enëve ishte e ngjashme me ato që përdoren zakonisht për të mbajtur lëngje. Kjo mund të nënkuptojë se në vend që të “tymoset si një gjethe e thatë ose të gërhitej si pluhur”, duhani “mund të ishte konsumuar edhe si një infuzion i lëngshëm”, sipas deklaratës.
Vazo dhe enë
Është gjithashtu e mundur që njerëzit nga një kulturë e paidentifikuar të konsumonin infuzionin e lëngshëm ndërkohë që pinin duhan ose gërhitnin në të njëjtën kohë duhan, përfunduan studiuesit. Gëlltitja e përqendrimeve të larta të nikotinës mund të jetë toksike dhe madje vdekjeprurëse, kështu që përzierja e pijeve sugjeron që duhani është përdorur gjatë ritualit si një “narkotik për të nxitur gjumë të thellë, vizione dhe ekstazë profetike“, shkruajnë studiuesit në studim. Ka prova të mëparshme që aztekët dhe vendasit e Ishujve të Karaibeve gjithashtu morën pjesë në rituale me nikotinë.
“Ne prisnim që analiza e mbetjeve brenda këtyre enëve të ruajtura mirë do të zbulonte detaje rreth përdorimit të bimëve në aktivitetet rituale,” tha Chinchilla Mazariegos, sipas deklaratës. Enë qeramike u gjetën pranë mbetjeve të saunave në Cotzumalhuapa, dëshmi e mëtejshme se infuzionet e duhanit mund të jenë përdorur në ritualet e pastrimit, vunë në dukje autorët e studimit.
Zbulimi ofron gjithashtu prova të qarta se përdorimi i duhanit në Amerikë filloi më herët nga sa mendonin ekspertët. Megjithatë, ky nuk është shembulli më i hershëm i njohur i përdorimit të duhanit. Një studim i vitit 2021 i bazuar në farat e djegura të gjetura në shkretëtirën e Jutës zbuloi se njerëzit pinin duhan të paktën 12,000 vjet më parë. /tesheshi.com/
