Nga Gëzim Hashimi
Të qeverisësh si mysliman në një vend me ortodoksi të thekur – kësaj ja ka dalë Nexhip Bacelli, kryetari i komunës Voskopojë. Edhe pse me origjinë nga një tjetër fshat, dhe për më tepër ish traktorist, Bacelli është shndërruar në voskopojar safi dhe me ofiqe.
Zotëron një lokal nën administrim të familjes, ku me njohje dhe miqësi të shumta, ai pret vazhdimisht njerëz në Voskopojë. Komuna që tani me ndarjen e re territoriale përfshihet në Bashkinë e Korcës, është duke u drejtuar për herë të tretë prej tij.
“Nuk kam nevojë të bëni fushatë për mua”, u ka pas thënë ai drejtuesve të PD-së, parti e cila e ka kandiduar. Me moton e tij të takimit derë më derë e kokë më kokë me njerëzit, Xhipja siç e thërrasin të gjithë, ndoshta mund të zgjidhej sërish.
Kohë më parë, në një aktivitet që zhvillohej në Voskopojë me tematikë për turizmin, mes shumë pjesëmarrësve ai nuk po përfillej si duhet. U ngrit në heshtje mes të takimit dhe shkoi e mori shiritin e kryekomunarit. Me shiritin e vendosur në gjoks, i detyroi të gjithë sa ishin aty që t`i drejtonin sytë nga i pari i vendit atje duke i dhënë më në fund edhe fjalën.
Ky episod i një njeriu praktik, është një pjesë e atyre qëndrimeve “urtë e butë” të Nexhip Bacellit mes të gjithë banorëve të Voskopojës.
Por cilët kanë qënë disa nga faktorët që e bënë atë të zgjidhet pa shumë vështirësi kryetar komune, e të qëndrojë në këtë detyrë për tre mandate rresht?
Largimi i voskopojarëve
Një tabelë në qendër të Voskopojës, i kujton çdokujt se ky fshat i njohur edhe për historinë e tij është shkatërruar, djegur e plaçkitur tre herë. Herën e tretë në vitin 1916 gjatë luftës së parë botërore. Këto i detyruan voskopojarët, shumica prej tyre vllehë të largohen jashtë vendit, si në Rumani e gjetkë, por dhe drejt qytetit të Korçës. Largime të shumta pati dhe pas 90-ës, gjë që solli ardhjen në fshat të shumë banorëve nga zonat përreth, mes tyre edhe myslimanë. Dhe për pasojë, vendin e autoktonëve ta zinin jo pak banorë të ardhur.
Popullsia e dikurshme, siç ka shkruar edhe një shkrimtar voskopojar, kujtohej me nostalgji për një jetë të shkuar por të paharuar. Atje ku dikur kjo popullsi përbëhej prej një komunitetit gati i gjithi vlleh, i besimit fetar ortodoks, tashmë në sajë të të ardhurve është në raporte thuajse të barabarta me myslimanët. Ndryshe nga ndonjë fshat tjetër në Korçë, ku banorët ortodoksë nuk qasin familje myslimane si të ardhur, në Voskopojë kjo u tolerua.
Disa vite më parë, nën drejtimin e një personi tepër aktiv, shoqata voskopojare me qendër në Korçë synonte të ruante sa më shumë vlera të Voskopojës. Mes tyre edhe rikthimin e familjeve të vjetra voskopojare. Por, ndonëse ka mjaft të rikthyer, jo pak prej tyre nuk janë rezidentë të përhershëm sepse nuk kanë zgjedhur që të jetojnë aty ku kanë rrënjët e të parëve.
Ky terren pra, ka favorizuar vendosjen në Voskopojë të familjeve myslimane, që jo vetëm kanë ndryshuar përbërjen e fshatit, por edhe tradita të tij. Familja e Nexhip Bacellit, e vendosur më herët në Voskopojë, mes të ardhurve të rinj, konsiderohet ku e ku më voskopojare.
Mbështetja nga voskopojarëvt e vjetër
Të flasësh për Voskopojën dhe të mos përmendësh një prej bijve më të njohur të këtij fshati, Dhori Fallo, është njësoj sikur të shkosh aty dhe të injorosh kishat e vjetra, një prej intelektualëve të fundmë dhe me vlera të Voskopojës.
I biri i Dhimitër Fallos, një tjetër intelektuali progresist në Shqipërinë e viteve ’30 të shekullit të shkuar. Mësimdhënës për më shumë se 30 vjet në fshatin e tij, Dhori Fallo ishte i apasionuar pas historisë së zonës, sidomos pas pasurisë së veçantë të kishave të fshatit Voskopojë.
Autor i studimit “Tragjedia e një qyteti “ një monografi e hollësishme, për ngritjen, shkëlqimin dhe rënien e qytetit që dikur qe njëri nga dy apo tre metropolet e famshme të Perandorisë Osmane. Mjaft studiues vendas dhe të huaj, librin e Dhori Fallos, i cili përmend egzistencën e dhjetra kishave bizantine në një popullsi prej 24 mijë banorësh, e kanë përdorur si referencë të rëndësishme.
Pikërisht ky voskopojar i nderuar që nuk dinte të fyente njeri, por e bënte të mendohej me ato që i thoshte, ka qënë një nga mbështetësit e Nexhip Bacellit. Emri i mirë i Dhori Fallos, ndikimi i tij i pa kundërshtueshëm në Voskopojë, çuan ujë në qendrën e komunës ku qeverisi Bacelli, një ish traktorist. Rreth 6 vite më parë, voskopojari më i respektuar i dekadave të fundit, disa ditë para së të ndahej nga kjo jetë pati një takim me kryetarin e komunës.
Ka dëshmi të shkruara se Dhori Fallo, si rrallëherë ishte i interesuar për kryekomunarin e Voskopojës. I kërkoi të parin dhe të fundit nder: që këshilli i komunës të votonte për dhënien e fondit të nevojshëm të botimit të një libri të shkruar nga ai. Dhe, në ndarje e sipër nga kryetari i komunës, si me turp që i kishte shprehur këtë dëshirë, krijuesi Fallo mësohet se i lënë një amanet për fshatin e tij: ” Dëgjo Xhipe, të na e mbash mirë Voskopojën, se në këto kohërat tona pak njerëz të ndershëm kanë mbetur”.
Tani, kryetari i komunës e kujton si një njeri të rrallë Dhori Fallon dhe nuk e fsheh se ka patur përkrahjen e tij edhe kur është zgjedhur.
“Liberalizimi” si kryetar
Auditimi i Kontrollit të Lartë të Shtetit në komunën Voskopojë, na tregon me ” hije” punën e kryer atje. Një material i gjerë për periudhën 2011-2014, konkluzionet e të cilit mbajnë datën 08/10/2014, nxjerr disa shkelje në aktivitetin e komunës. Sipas këtij auditimi, për periudhën kohore të tre viteve kur është kryer kontrolli, nuk janë rregjistruar e vjelë taksat vendore në një shumë prej 839 553 lekë, e cila është konsideruar si mungesë të ardhurash për komunën Voskopojë.
Gjithashtu, asnjë lloj takse dhe tarife nuk është marrë nga komuna Voskopojë prej subjekteve të biznesit të vogël, përfshi këtu edhe Hotel Akademia, një nga qëndrat kryesore që frekuentojnë pushuesit në këtë fshat; mangësi edhe në zhvillimin e tenderave; komuna nuk ka mbajtur në procesverbal fondin e sipërfaqeve pyjore dhe kullosore; shumë e shumë ndërtime pa leje; emërime favorizuese në komunë.
Të gjitha këto na dëshmojnë për një qëndrim liberalizues në komunën Voskopojë, ku mesa duket, kryetari i komunës ka ditur t`u bëjë nderet e duhura atyre që e kanë zgjedhur. Ndërsa vetë Nexhip Bacelli thotë se këto nuk kanë qënë të qëllimshme, por si dobësi të punës.
I kujdesshëm me ndjeshmërinë voskopojare
Kryetari i komunës Voskopojë, thotë se në fshatin e njohur aktualisht raportet e banorëve ortodoksë me ata myslimanë, janë 60% me 40%. Por, nuk dëshiron të komentojë shumë për çështje të besimit fetar apo ndikimin e tyre në zgjedhjen e tij në krye të qeverisjes vendore.
Ai tregohet mjaft i kujdesshëm me ndjeshmërinë voskopojare, një presion i së cilës i vjen nga pinjollët e familjeve të vjetra. Jo vetëm në Korcë, por edhe jashtë vendit, ka disa përfaqsues të këtyre familjeve të cilët nuk e humbasin kurrë vëmendjen kur bëhet fjalë për fshatin e tyre të dëgjuar.
Ndoshta Nexhip Bacelli jo vetëm e ka kuptuar por edhe vënë në jetë amanetin e mikut të tij Dhori Fallo për ta ruajtur Voskopojën. Ka qënë pjesë e detyrimit të tij të pashkruar ndaj voskopojarëve që të mbrojë interesat e tyre. Të zgjidhesh prej tyre tre herë kryetar komune, do të thotë se nuk i ke zhgënjyer. /tesheshi.com/
