Autoritetet lokale në Kordoba në Spanjë i kanë dhënë një goditje të fuqishme pretendimeve të kishës katolike e cila kërkon të marrë pronësinë ligjore mbi katedralen-xhami të qytetit. Autoritetet e qytetit thanë se “pohimi fetar nuk është rruga sesi mund të fitohet prona”.
Raporti i shkruar nga sekretari i përgjithshëm i bashkisë në Kórdoba, Valeriano Lavela, shënon një ndërhyrje domethënëse në konfliktin e gjatë në lidhje me ndërtesën e cila shtrihet në vendin ku ka qenë kisha e krishterë vizigote ndërtuar në fillim të shekullit të nëntë.
Më pas, xhamia e ndërtuar atje ishte një vatër e çmuar në Kordoba, të cilën jeta kulturore dhe intelektuale e bëri një nga qytetet më të mëdha në botë në atë kohë. Kur të krishterët pushtuan sërish qytetin në shekullin e 13-të, ata ndërtuan një katedrale në qendër të xhamisë.
Shkrime nga Kurani qëndrojnë në krah të altarit barok në Xhaminë-Katedrale të Kordobës, si një shenjë e së kaluarës së ndërtesës.
Por, në vitet e fundit fjala “xhami” u hoq nga përshkrimi i monumentit në fletëpalosjet turistike e biletat, një lëvizje kjo që e bën më të vështirë për vizitorët të vlerësojnë historinë e saj si një vend lutjesh për muslimanët dhe të krishterët.
Kjo e bëri ministrin e Turizmit të Andaluzisë, të deklaronte se “fshehja e së kaluarës si xhami është si të quash Alhambra, pallatin e Charles V – është absurde”.
Duke e përshkruar këtë qëndrim si fondamentalist, autoritetet lokale thanë se “dioqeza po vendos në plan të parë besimin fetar mbi logjikën dhe historinë e monumentit”.
Në vitin 2006 dioqeza e Kordobës pagoi 30 euro për ta regjistruar pronësinë e asaj që e cilëson si katedrale-xhami apo thjesht katedrale. Emri i miratuar nga këshilli bashkiak është xhamia-katedrale e Kordobës.
Por, në raportin e këshillit bashkiak thuhet se ndërtesa nuk i përket kishës e as ndonjë organizate apo individi. Lavela shkruan se blerja e kishës nuk ka baza ligjore dhe se nuk mund të konfirmojë pronësinë. Kjo, shton ai, është e vërtetë jo vetëm për shkak se ndërtesa ka qenë që në vitin 1984 trashëgimi botërore kulturore e mbrojtur nga UNESCO “me vlera të jashtëzakonshme universale” dhe për këtë arsye nuk mund të jetë pronë e askujt.
Duke cituar ligjin romak, Lavela argumenton se pronarët e vërtetë të ndërtesës “janë të gjithë dhe secili qytetar i botës nga çdo epokë dhe pavarësisht nga kombësia, kultura apo rraca”.
Kisha katolike ende nuk ka bërë komente për këtë argumentim.
Në vitin 2013, me qindra mijë njerëz nënshkruan një peticion që ndërtesa të menaxhohej nga autoritetet lokale sesa nga kisha në mënyrë që të mbrohej trashëgimia kulturore. Peticioni ishte në përgjigje të një çështjeje që ngrinte argumentin nëse qyteti i Kordobës duhej të pretendonte pronësinë.
Ndërsa në ndërtesë janë mbajtur mesha, peshkopi lokal ua ka ndaluar muslimanëve të falen atje. Në vitin 2010, shpërthyen edhe përleshje kur një grup vizitorësh muslimanë u bënë gati të faleshin.
Menjëherë pas kësaj kisha planifikoi të shkatërronte krejtësisht harqet mirëpo, autoritetet lokale ndërhynë, duke kërcënuar këdo që do të vinte dorë mbi to, me dënimin me vdekje.
Brendësia e ndërtesës është e përbërë nga qindra harqe delicate me gur të kuq e të bardhë, që japin ndjesinë e të qënit në një pyll të qetë. Në shekullin e 16-të në ndërtesë u përfshi edhe arkitektura e Rilindjes e kjo bëri që edhe Karlosi i parë që kishte porositur punën të shprehej se “është bërë diçka që është unike në botë”.
Përgatiti: Juli Prifti – /tesheshi.com/
