Nga Gjergji Koja
Nënkryetari i PD-së, Edmond Spaho, rreth një javë më parë përmes rrjeteve sociale hodhi idenë që votimi në Shqipëri të jetë i detyrueshëm. Spaho e argumentoi këtë propozim me reformat që do të miratohen qoftë për atë zgjedhore, kushtetueses etj, që duhet të parandalojnë shit-blerjen e votës, por edhe si një mundësi që demokratët kanë për të marrë pushtetin.
Nuk dihet nëse propozimi i Spahos është thjesht një mendim i tij personal, apo ky do të jetë një nga kushtet që PD do t´i vendosë PS-së në tavolinë për realizimin e reformave të mëdha në vend.
Propozimi është kundërshtuar nga Sekretarja e Përgjithshëm e PDIU-së, Mesila Doda, sipas të cilës një parti që solli pluralizimin në Shqipëri, sot hedh ide që cënojnë liritë e shqiptarëve.
Deklarata e Spahos në rrjetet sociale erdhi në një kohë kur të paktën dy nga aleatët e Lulzim Bashës, kreu republikan Fatmir Mediu dhe ai i LZHK-së, Dashamir Shehi, shprehën kritika për mënyrën e funskionimit të opozitës dhe kërkuan tërheqjen e ministrave teknikë nga qeveria Rama.
Në këtë kuadër, një ide e tillë për të sanksionuar me ligj se votimi është i detyrueshëm mund të interpretohet edhe si një tërheqje vëmendjeje nga debate i ditës, që është pikërisht riorganizimi i opozitës dhe qëndrimi që duhet të mbajë ajo.
Pas Spahos, askush tjetër në PD nuk ka mbështetur ose ka kundërshtuar publikisht një ide të tillë, duke lënë një hije dyshimi, nëse kjo është thjesht një ide e hedhur, apo një qëndrim që mund të përkthehet në një kusht në muajt në vijim.
Por burime nga PD dhe ekspertë të fushës i thanë tesheshi.com se një propozim i tillë duket i panevojshëm në raport e numrin e votuesve që marrin pjesë në zgjedhjet shqiptare.
“Nëse numrit të përgjithëshëm të zgjedhëve të regjistruar, do t´u zbresim ato që prej vitesh nuk ndodhen në Shqipëri, por kanë ndërtuar të ardhmen e tyre në Europë apo vende të tjera të Botës, atëherë pjesëmarrja në votime rezulton 70-75 %.
Mospjesëmarrjen në zgjedhje të emigrantëve nuk mund t´ua faturosh atyre si një opsion që s´duan të votojnë, pasi vetë shteti shqiptar nuk ua jep një mundësi të tillë”, shprehen ekspertët.
Në këto kushte, sipas tyre, kur rreth 30 % e atyre që rezultojnë në lista janë emigrantë që nuk u jepet mundësia për të shprehur vullnetin për të zgjedhur, llogaritë mbi pjesëmarrjen duhen bërë mbi pjesën e mbetur pra mbi 70 %.
“Në Shqipëri pjesëmarrja në zgjedhje është në kuotat 1.5 milionë deri në 1.7 milionë, ndërkohë që po të bëhen kalkulimet, realisht të drejtën e votës nuk e kanë më shumë se 2.2 milionë shqiptarë. Referuar kësaj, Shqipëria renditet ndër vendet me pjesëmarrjen më të lartë të votuesve në zgjedhje, madje edhe më shumë se mesatarja e vendeve të BE-së”, shprehen ekspertët.
Në anën tjetër, Komisioni i Venecias nuk e njeh konceptimin e votimit si detyrim për zgjedhësin. Ai rekomandon vetëm fshehtësia e votës dhe e listat e votuesve, në përputhje me parimet bazë të trashëgimisë zgjedhore europiane.
Abstenimi, pra mospjesëmarrja në votim, konfirmohet si zgjedhje politike në Kodin e Praktikës së Mirë në Çështjet Zgjedhore të Komisonit të Venecias, siç njihet Komisioni për Demokraci Përmes Ligjit.
Te udhëzuesi për fshehtësinë e votës në pikën 54 specifikohet e dreja për të mos zgjedhur nëse askush nuk ta mbush mendjen. “Abstenimi mund të pasqyrojë një preferencë të caktuar politike, lista e personave që ka votuar nuk duhet të botohet”, thuhet në këtë pikë të udhëzuesit.
Ndër 22 vendet që e kanë votimin të detyrueshmëm me ligj, kryesisht nuk janë në hartën e vendeve demokratike, me përjashtim të Belgjikës që e ka si detyrim pa ekuivok, apo të Greqisë që nuk e ka në këtë nivel. /tesheshi.com/
