Vizitat e zëvendëspresidentit amerikan, Joe Biden dhe sekretarit amerikan të Shteit, John Kerry brenda një jave në Ballkanin Perëndimor janë mirëpritur në rajon si një konfirmim se Uashingtoni nuk e ka humbur interesin pas rolit të rëndësishëm që luajti në ngjarjet e viteve ’90.
Vizitat po marrin shumë vëmendje, duke pasur parasysh tensionet midis Perëndimit dhe Rusisë, sulmeve në Paris dhe problemeve të lidhura me krizën e refugjatëve. Të dyja vizitat, sikundër edhe një tur i fundit takimesh i sekretarit të përgjithshëm të NATO-s, Jens Stoltenberg në Beograd, kanë ngritur gjithashtu çështjen e anëtarësimit rajonal në organizatën e mbrojtjes.
Vizitat, ajo e Biden dhe ajo e pritshme e sekretarit Kerry, nga njëra anë janë interpretuar si një përpjekje e Shteteve të Bashkuara për të pakësuar ndikimin e Rusisë në rajon, kryesisht në Serbi dhe në Republikën Srpska, në Bosnje e Hercegovinë. Sidoqoftë, ka nga ata që ndajnë mendimin se kjo është thjesht spekulim mediatik dhe që vizitat kanë qenë të planifikuara që më herët.
Biden dhe presidenti i Këshillit Europian, Donald Tusk vizituan Zagrebin në 25 Nëntor ku morën pjesë në një takim të liderëve që dolën nga shpëbërja e ish-Jugosllavisë si dhe Shqipërisë. Tusk ishte për disa orë edhe në Tiranë. Ndërkohë që pritet vizita e sekretarit Kerry në Serbi dhe Kosovë, javën e ardhshme.
Në Prishtinë, sekretari amerikan i Shtetit, John Kerry pritet të diskutojë marrëdhëniet dypalëshe dhe çështje rajonale me zyrtarët e Kosovës, ndërsa më 3 Dhjetor ai do të marrë pjesë në një takim të OSBE-së në këshillin ministerial të Beogradit.
Pritet që në këtë konferencë të jetë i pranishëm edhe ministri rus i Punëve të Jashtme, Sergei Lavrov.
Mes Lindjes dhe Perëndimit
Takimi i liderëve të Ballkanit Perëndimor në Zagreb ishte mundësia që rajoni të konfirmonte vendosmërinë për të qenë partner me SHBA-në e BE-në për integrimin dhe në betejën kundër terrorizmit.
Në Zagreb liderët morën sigurinë se janë ende në fokusin e Uashingtonit dhe kanë vëmendjen e tij.
“Shtetet e Bashkuara të Amerikës, dhe unë personalisht në emër të presidentit të SHBA-ve, kemi pasur një interes të madh në këtë rajon për 25 vjetët e fundit”, tha Biden për gazetarët. Pas lufërave në ish-Jugosllavi, në fakt, Shtetet e Bashkuara nuk kanë qenë drejtpërdrejt të përfshira, edhe pse luajnë ende rol kyç në shumë çështje.
Shtetet e Bashkuara ia kanë lënë drejtimin BE-së, sikundër edhe dialogun Prishtinë-Beograd, rezultatet e të cilit Biden i përshkroi si “hap historik”.
Këto vizita të zyrtarëve të lartë amerikanë, kanë bërë jehonë në Serbi, vend që në Ballkanin Perëndimor shihet si nën ndikimin e fuqishëm të Rusisë. Pozicioni i Serbisë, ushtarakisht, duket neutral, por shteti po zhvillon marrëdhënie me NATO-n përmes programit të Partnershipit për Paqe, ndërkohë që e lidhur fuqishëm me Rusinë, është kandidate për anëtarësim në BE.
Një burim anonim diplomatik citohet nga e përditshmja e Zagrebit, Jutarnji List të ketë thënë se objektivat e Uashingtonit janë të tërheqë Serbinë e republikën Srpska jashtë ndikimit rus dhe të reduktojë ndikimin e Turqinë mbi Bosnjen e Hercegovinën.
Komentet në shtypin e Zagrebit potencojnë idenë se Serbia është më interesante për Amerikën sesa Krocia për shkak të ndikimit të madh rus në këtë shtet. Por, ka të tjerë që nuk shohin asnjë prapamendim në vizitën e Kerry-t në Beograd, përveçse të marrë pjesë në ministerialin e OSBE-së. (EurAktiv)
Përshtati: Juli Prifti- /tesheshi.com./
