Pasi bie nata në xhunglën meksikane të Jukatanit, veterineri Omar Garcia merr mostra gjaku nga lakuriqët e natës në një laborator modern, si pjesë e kërkimit që synon parandalimin e pandemisë së ardhshme të mundshme.
Qëllimi i këtij projekti franko-meksikan është zbulimi i “zoonozave”, sëmundje që transmetohen nga kafshët te njerëzit në tropikët.
Komuniteti shkencor ndërkombëtar i ka lakuriqët “nën shqyrtim” sepse supozohet se ata ishin një burim i mundshëm i transmetimit të koronavirusit.
Gjitari me krahë nuk ofroi rezistencë, vetëm nxori dhëmbët në një moment, përpara se Garcia, një ekspert i sëmundjeve infektive, ta lironte atë.
“Thelbësore të kuptohen pasojat e kontaktit me kafshët”
Studiuesit nga Instituti Francez për Kërkime Zhvillimore (IRD) dhe Universiteti Kombëtar Autonom i Meksikës (UNAM) kanë bashkëpunuar në këtë kërkim që nga viti 2017, duke përdorur një laborator modern në Merida, kryeqyteti i shtetit Jukatan.
“Qëllimi i hulumtimit është të zbulojë se si viruse të ndryshme që qarkullojnë midis kafshëve, si gjitarët, zogjtë dhe brejtësit, mund të transmetohen te njerëzit,” tha Audrey Arnal nga IRD.
“Është thelbësore të kuptojmë se cilat janë pasojat e mundshme të kontaktit njerëzor me kafshët e egra dhe rrjedhimisht të kuptojmë se cilat epidemi të mundshme mund të ndodhin në të ardhmen”, tha Arnal.
Shkencëtarët marrin mostra të të gjitha llojeve të kafshëve nga ekosistemi i pasur i pyjeve tropikale të shiut, ku, për shembull, kanë identifikuar 61 lloje mushkonjash.
Ne kemi ende shumë pyetje për t’iu përgjigjur në mënyrë që të përpiqemi të kompletojmë kërkimin mbi ciklet e transmetimit të viruseve, tha biologia e UNAM-it Maria Jose Tolsa, e cila pas një dekade kërkimi më në fund ndjen se rëndësia e punës së saj po njihet. Ajo thekson se pandemia ka pasoja të rënda për shëndetin dhe ekonominë.
Zonë me rrezik të lartë
Shpyllëzimi i përshpejtuar e ka kthyer zonën e përzgjedhur për studim në një zonë me rrezik të lartë për zoonozat, tha Benjamin Roche, një ekspert në ekologjinë dhe biologjinë evolucionare në IRD. Ai shton se vlerësohet se midis 500,000 dhe 800,000 viruse mund të prekin njerëzit.
Studiuesit theksojnë se rreziku rritet me zgjerimin e bujqësisë dhe turizmit, gjë që rrit kontaktin mes kafshëve dhe njerëzve.
Në gadishullin Jukatan janë prerë mijëra pemë për ndërtimin e “Hekurudhës Mayan”, projekti kryesor i transportit turistik të presidentit meksikan Andres Manuel Lopez Obrador, i cili duhet të vihet në funksion në dhjetor.
Qeveria pretendon se do të kompensojë shpyllëzimin me një program mbjelljeje pemësh dhe krijimin e rezervës së dytë më të madhe të pyjeve tropikale në botë pas Amazonës.
Çelësi është të arrihet një ekuilibër midis njerëzve dhe natyrës, tha Arnal. “Dhe njerëzit duhet të jetojnë, të hanë dhe të zhvillojnë familjen e tyre,” shtoi ajo.
Hulumtimi është kryer në 12 komunitete të shteteve federale meksikane në Jukatan.
“Midis zogjve, ne zbuluam specie që janë identifikuar si rezervuarë të virusit të Nilit Perëndimor ose gripit,” tha Rosa Elena Sarmiento në laboratorin e virologjisë të Shkollës së Mjekësisë Veterinare UNAM.
“Ne duam të hartojmë një strategji për parandalimin e zoonozës”
Projekti përfshin gjithashtu konsultime me komunitetet lokale për të përcaktuar problemet e tyre mjedisore dhe sociale dhe për të inkurajuar bashkëjetesën me natyrën.
“Ne duhet të flasim me përfaqësuesit e komuniteteve lokale për njohuritë e tyre,” tha Erika Marce Santos, një anëtare e Shoqatës Meksikane për Ruajtjen e Mjekësisë, e cila gjithashtu mban kontakte me vendasit.
Laboratori në Merida është i lidhur me laboratorë në Afrikë, Azinë Jugore dhe vende të tjera të Amerikës Latine si pjesë e nismës së quajtur “Parandalimi i shfaqjes së sëmundjeve zoonotike”. 22 vende dhe 200 organizata janë të përfshira në iniciativën, e nisur nga Franca në vitin 2022.
“Në Jukatan, ne duam të hartojmë një strategji për parandalimin e zoonozës që mund të shërbejë si shembull për të gjithë botën,” tha Roche. /tesheshi.com/
