Nuk dihet pse ka ardhur puna deri në pikën sa diferenca mes Shqipërisë dhe fqinjëve sa i takon standartit të jetës, të shfaqet që prej një të dhëne natyrore, qartësisht të kapshme me sy të lirë, e që është kufiri, dy anët e tyre, ku pjesa shqiptare është dëshpërimisht e zhveshur nga bimësia, pyjet a gjelbërimi, ndërsa fqinji pak metra matanë këto i ka me bollëk. Sa për ngushëllim, duhet thënë se në të shumtën e rasteve ndryshon dhe relievi gjeografik, ky i yni si “i prerë më thikë” është më ashpër.
E ilustron këtë kjo foto ku duket kufiri mes Shqipërisë dhe Greqisë në jug të vendit, ku pra dekoret e ndryshme natyrore bëjnë “mu”; por ama nëse në anën e grekut vijojnë kodrat, nga ana shqiptare vjen mali.
Por ky ngushëllim nuk mund të vijojë më tej. Ne fort qartë e dijmë se natyra jonë i është nënshtruar sistematikisht një masakre, ku fillesat i ka me aksionin proletar nën slloganin “T`u qepemi kodrave dhe maleve për t`i bërë ato pjellore si dhe fushat”, duke vijuar më pas me aksionin anarkik në tranzicion “mëshoi sopatës sa të ha krahu”, që ka karakterizuar një çerek shekulli.
Edhe shqiptarët e Kosovës, të Maqedonisë e gjetkë, sapo vinin këmbën në Shqipëri aty nga kapëcyelli i 90-ës, gjëja e parë që u shkaktonte një “shock” zhgënjyes ishte mjedisi, natyra, e cila ashtu e zhveshur dhe e rrjepur, ua bënte copë-copë imazhin e ngulitur thellë ndër vite të një Shqipërie kopsht me lule.
Pa dyshim që gjithçka rreth e rrotull, përfshirë dhe dekorin natyror, është shprehje e asaj çfarë gjendet në shpirtërat e njerëzve, a më saktë ndërgjegjeve të tyre, sidomos shoqërore.
Sfida më e madhe e qenies shqiptare është pikërisht kjo: arritja e një ndërgjegje të lartë shoqërore, ku shtëpia e gjithësecilit të jetë dhe atdheu me gjithë çka brenda.
Sikur të gjithë atë inat nacional që kemi me fqinjët, që për ironi të fatit na kanë qëlluar sllavo-grekë (një etiketim ky me nuanca pezhorative që i ka rrënjët thellë në histori), të konvertohej në punë e sjellje karshi vendit me një ego pozitive, nuk do kishim pse të ndiheshim keq që “hasmi” është më i bekuar se ne në natyrë, e se ne, se ç`kemi një lloj mallkimi që dhe natyra na e tregon.
Dhe atëherë kufijtë nuk do jenë më kaq dëshpërimisht të dukshëm, me diferenca të atilla estetike ku ne dalim cullak nga një ndërgjegjeje e munguar shoqërore. /tesheshi.com/