Një vezë e lashtë e menduar afërsisht 1700 vjet më parë është gjetur në Angli e ruajtur mirë.
Arkeologët që analizuan këtë ekzemplar të epokës romake thonë se ishin plotësisht të “të habitur” nga përmbajtja e saj.
Kjo vezë e pabesueshme mund të jetë zbulimi i vetëm i këtij lloji në botë. Është padyshim veza e plotë më e vjetër e gjetur ndonjëherë nga koha romake.
Edhe pse vezë të vjetra me përmbajtjen e tyre të paprekur janë zbuluar në pjesë të tjera të botës, përfshirë ato të mumifikuara në Egjipt, këto ekzemplarë u ruajtën qëllimisht për pasardhësit.
Kjo vezë e epokës romake i ka mbijetuar shekujve thjesht nga fati. Ajo është aq e brishtë sa nuk mund të preket dhe as të ekspozohet ndaj ajrit. Shkencëtarët duhet ta trajtojnë atë me shumë kujdes.
Zbulimi i vezës u njoftua për herë të parë në vitin 2019, por vetëm kohët e fundit ruajtësit skanuan ekzemplarin dhe kuptuan se përmbajtja e saj e brendshme nuk kishte rrjedhur nga lëvozhga me kalimin e kohës, siç prisnin.
“Veza doli të ishte edhe më magjepsëse”, tha shefja e konservatorit arkeologjik Dana Goodburn-Brow për Steven Morris të The Guardian.
“Ajo ende përmbante lëngje, të verdhën e të bardhën”.
Në skanime, nuk ka kufij të qartë për të dalluar të verdhën nga të bardhën, duke sugjeruar që të dy përbërësit janë përzier me kalimin e kohës. Ju gjithashtu mund të shihni një flluskë të vogël midis lëngut dhe guaskës.
Goodburn-Brown i tha Morris se hulumtimi ishte një nga momentet më të mëdha të karrierës së saj 40-vjeçare. Megjithatë, ky është një zbulim i mundshëm një herë në jetë.
Shanset që një vezë të arrijë në këtë fazë pa qenie njerëzore janë shumë të pakta.
Tre vezë të tjera të gjetura në të njëjtin vend arkeologjik nuk arritën në muze në një copë. Ato u hapën aksidentalisht nga shkencëtarët gjatë analizave, duke lëshuar erën shpuese të squfurit që do të prisnit nga vezët e kalbura 1700-vjeçare.
Një tufë e tërë vezësh, që besohet se janë vezë pule, u zbulua në një gropë uji në qytetin juglindor anglez të Aylesbury-t diku midis viteve 2007 dhe 2016. Uji me sa duket i mbrojti vezët nga efekti i fortë gërryes i mjedisit më të thatë.
Në gropë u gjetën edhe këpucë lëkure, vegla pune, qeramikë, para dhe një shportë.
Pasi zbuluan përmbajtjen e çmuar të vezës së mbijetuar, studiuesit e transportuan atë në Muzeun e Historisë Natyrore në Londër për analiza të mëtejshme.
Studiuesi në fakt e mbajti vezën e çmuar në metronë e Londrës dhe e përshkroi atë si një përvojë “të tmerrshme” dhe “pak të rrezikshme”, sipas një raporti të BBC.
Tani që është ruajtur në mënyrë të sigurt, ekspertët po punojnë për të analizuar përmbajtjen e vezës pa e dëmtuar atë, raporton sciencealert. /tesheshi.com/
