Në periferi të Kievit, ushtarët ukrainas po stërviten për të modernizuar përgjigjen taktike të vijës së parë në luftën me Rusinë përmes përdorimit dhe zgjerimit të një flote mjetesh ajrore pa pilot.
Ushtria e Ukrainës nuk ka zyrtarisht një njësi të mjeteve ajrore pa pilot, por përdorimi i dronëve i ka lejuar Kievit të kryejë zbulim përgjatë vijës së frontit prej 2,470 kilometrash, të dallojë forcat dhe pajisjet ruse dhe të drejtojë nga distanca zjarr artilerie mbi objektivat.
Dronët po shpëtojnë jetë ukrainase, por ato janë të shtrenjta dhe me mungesë.
“Sot, është shumë e rëndësishme të kemi një dron në çdo njësi luftarake, sepse ata janë sytë tanë në qiell”, tha toger Anton Galyashinsky, një ekspert ushtarak ukrainas në analitikën vizuale të të dhënave.
Galyashinsky dhe nëntë nga shokët e tij ushtarë po mësojnë të fluturojnë drone nga një automjet në lëvizje.
Si të bëheni një “pilot” në distancë
Ata janë trajnuar nga Global Drones Academy, një kompani private e drejtuar nga Anton Veklenko, e cila operon me drone që nga viti 2015.
“Një nga aspektet më të rëndësishme të trajnimit është siguria e përdorimit të dronëve civilë në zonën e luftimit,” tha Veklenko për AFP.
Një specialist në fotografinë me dron, Veklenko u degëzua në trajnime ushtarake pasi Rusia pushtoi Ukrainën, duke u mësuar civilëve dhe ushtarakëve se si të bëhen një “pilot” i dronëve në distancë dhe si të shmangin shënjestrimin e zjarrit rus.
“Në fillim të luftës, shumë nga ushtarët tanë vdiqën sepse nuk e dinin se po vëzhgoheshin (ndërsa përdornin dronët),” tha ai.
“Ne kemi zhvilluar një metodë për të mos zbuluar pozicionin tonë.”
Të dyja palët në luftë tashmë përdorin drone më të vegjël të kontrolluar nga radio, por Kievi pretendon se kundërmasat elektronike ruse që bllokojnë sistemet e tyre të komunikimit po bëhen më efektive.
Dy javë më parë, presidenti ukrainas Volodymyr Zelensky nisi apelin “Ushtria Drone” për të mbledhur para për të blerë një flotë dronësh ushtarakë nga vende të botës.
Ukrainasit dhe simpatizantët nga jashtë kanë grumbulluar tashmë rreth 13.5 milionë euro, të cilat do të shkojnë për 200 dronët ushtarakë fillestarë të pajisur me kamera termografike më të fundit, GPS dhe softuer hartash.
“Çelësi është se ato janë të vështira për t’u dalluar, që do të thotë se janë edhe më të vështira për t’u rrëzuar”, thuhej në njoftimin e aksionit.
“Këta dronë do të ndihmojnë në mbikëqyrjen e vazhdueshme të vijës së frontit dhe identifikimin e pozicioneve të agresorëve”.
Yury Shchigol, kreu i shërbimit të sigurisë kibernetike dhe inteligjencës të Ukrainës, u tha gazetarëve këtë javë se ekipet e prokurimit kishin tashmë një kontratë me prodhuesit polakë dhe kishin blerë katër dronë taktikë.
Ata janë duke eksploruar punë të mundshme në Izrael, Japoni, Portugali dhe SHBA, shtoi ai.
Synoni për 1000 drone civile
Zelensky gjithashtu bën thirrje që “dronet” – dhurata dhe të ngjashme me dronët më të vegjël të konsumit – të dhurohen drejtpërdrejt në Ukrainë ose në magazina në SHBA dhe Poloni për dërgesë të mëtejshme në linjë.
Hobiistët dhe përdoruesit e dronëve komercialë kanë filluar tashmë të dhurojnë makinat e tyre, por Ukraina po synon shumë më lart.
“Ne morëm 30 dronë si pjesë e programit ‘Dhuro dronin tënd’, disa nga ukrainasit, disa nga jashtë. Qëllimi ynë është të mbledhim 1000 drone civile”, tha Shchigol.
Veprimi mori urgjencë këtë javë pasi zyrtarët amerikanë paralajmëruan për planet ruse për të blerë qindra dronë luftarakë nga Irani.
Trajnimi për menaxhimin e dronëve civilë zgjat dy javë, tha Shchigol, ndërsa pilotët e dronëve të zbulimit ushtarak do t’i nënshtrohen një muaji trajnimi.
Megjithatë, ai beson se përpjekjet do të sjellin përfitime, pavarësisht nga konflikti me Rusinë.
“Vetë Elon Musk tha disa ditë më parë se luftërat e së ardhmes do të vendosen nga dronët”, tha Shchigol. /tesheshi.com/
