Që në fillim të Vitit të Ri, gazi rus ndaloi rrjedhën nëpër Ukrainë. Kievi e shpalli 1 janarin 2025 një ditë “historike” pasi refuzimi i Ukrainës për të zgjatur një marrëveshje tranziti me Gazprom të Rusisë ndaloi një fluks të konsiderueshëm fondesh në Kremlin, të cilat po përdoreshin për të financuar një pushtim të gjithanshëm të Ukrainës.
Megjithatë, në Moldavinë fqinje, kjo lëvizje kërcënon të shkaktojë një situatë të rëndë krize, e cila mund të gjenerojë në një krizë më të gjerë energjitike dhe madje edhe humanitare. Moldavia, e cila dikur ishte pjesë e Bashkimit Sovjetik, është ndër vendet më të goditura nga vendimi i Kievit. Ata njoftuan se do të duhej të merrnin masa për të ulur konsumin e gazit me një të tretën dhe shpallën gjendjen e jashtëzakonshme 60-ditore.
Në Transnistria, rajoni separatist lindor i Moldavisë besnik ndaj Moskës, viti filloi me ngrohjen vetëm të spitaleve dhe infrastrukturës kryesore, por jo të shtëpive.
Transnistria shpalli në mënyrë të pavarur gjendjen e jashtëzakonshme dhe ndërpreu furnizimin me ngrohje dhe ujë të ngrohtë për familjet të mërkurën, pasi Rusia ndaloi furnizimin me gaz përmes Ukrainës. Republika e vetëshpallur e Moldavisë Transnistriane është një entitet pro-rus që u shkëput nga pjesa tjetër e Moldavisë pas rënies së Bashkimit Sovjetik në 1991, i cili kishte marrë gazin rus nëpërmjet Ukrainës, por kjo rrugë furnizimi u ndërpre të mërkurën nga skadimi i një marrëveshjeje tranziti ndërmjet dy vendeve ndërluftuese.
“Uji i ngrohtë funksinonte deri rreth orës dy të mëngjesit. Tani është fikur“, i tha Dmitry BBC-së me telefon nga banesa e tij në enklavë. “Ne kemi akoma gaz, por presioni është shumë i ulët, sa ka mbetur në tuba”, thotë ai, duke shtuar se kudo është njësoj.
Transnistria u shkëput nga pjesa tjetër e Moldavisë në një luftë të shkurtër pasi Bashkimi Sovjetik u shemb. Forcat ushtarake ruse janë ende sot atje dhe ekonomia është plotësisht e varur nga gazi rus, për të cilin autoritetet në kryeqytetin e rajonit separatist Tiraspol nuk paguajnë asgjë.
“Ata thjesht kanë një dosje ku thuhet se sa i detyrohet çdo muaj,” shpjegon Jakub Pieńkowski nga Instituti Polatik i Marrëdhënieve Ndërkombëtare (PSIM). “Dhe Rusia nuk është as e interesuar të kërkojë ato para,” shton ai. /tesheshi.com/
