Njëzet vjet më parë, Ramë Shabani nga Raçaku shpëtoi nga vdekja e sigurt – e nis kështu një reportazh REL, kushtuar masakrës famëkeqe të serbëve në Kosovës, që kishte dhe pikae kthesës së gjykimit perëndimor mbi atë çfarë po ndodhte atje. Pak javë më vonë do niste fushata e një spastrimi etnik shoqëruar me krime të përbindshme, prej së cilës më pas dhe Perëndimi u ndërgjegjësua duke vendosur që të ndërhyjë ushtarakisht.
Kur forcat policore dhe ushtarake serbe rrethuan Raçakun më 15 janar 1999, një fshat në rrethinat e Shtimes rreth 30 kilometra larg Prishtinës, Rama dhe rreth tridhjetë të tjerë u fshehën në një shtëpi pranë pyllit, shkruan Radio Free Europe.
“Ata së pari e bombarduan shtëpinë, siç e shihni, dhe më pas ata kthyen dhe na nxorrën jashtë. Filluan të na rrahin dhe na thanë që të shkonim lart”, kujton Shabani.
Atë ditë, 45 vetë u vranë. Trupi i një gruaje të moshuar ende nuk është gjetur. Tre muaj para masakrës në Raçak, një mision në OSBE arriti në Kosovë, shefi i të cilit ishte William Walker, një ish-diplomat amerikan në atë kohë. Ditën pas masakrës, Walker vizitoi Raçakun.
“Pa dyshim, është një krim i rëndë kundër njerëzimit”, tha Walker në një konferencë shtypi të organizuar pas kthimit.
Menjëherë pas kësaj deklarate, autoritetet nën Sllobodanin Millosheviç e urdhëruan Walkerin të largohej nga territori i Jugosllavisë së atëhershme.
Masakra e Raçakut ishte pjesë e aktakuzës së Tribunalit të Hagës për ish-Jugosllavinë kundër Millosheviçit dhe disa zyrtarëve të tjerë serbë.
Megjithatë, procesi u ndal në gjysmë të rrugës pas vdekjes së ish-diktatorit serb dhe asnjë nga të pandehurit nuk u dënua për masakrën.
Bekim Blakaj nga Qendra për të Drejtën Humanitare të Kosovës, thotë se tani është shumë e vështirë që Prokuroria të gjejë prova njëzet vjet më vonë për të hartuar me lehtësi një aktakuzë dhe për ta mbrojtur atë në gjykatë.
“Dëshmitarët po vdesin dhe kujtesa e tyre po veniten në kohë. Me një fjalë, është e pamundur të sigurohen prova ligjore dhe materiale”, tha Blakaj.
Trupat e të vrarëve u varrosën në hyrje të fshatit dhe disa vite më vonë u ngrit një monument. Monumental ka mbetur dhe vetë Walker, si njeriu njeriu që mbeti pa fjalë nga ç’i panë sytë dhe që karakterizoi masakrën si një krim kundër njerëzimit. /tesheshi.com/