Udhëheqësit evropianë takohen në Budapest të enjten për dy ditë bisedimesh të nivelit të lartë që do të kërkojnë të adresojnë sfidat e paraqitura nga kthimi i Donald Trump në Shtëpinë e Bardhë, por që gjithashtu rrezikojnë të ekspozojnë përçarjet e kontinentit.
Liderëve të Bashkimit Evropian do t’u bashkohen të tjerë nga Mbretëria e Bashkuar në Turqi, si dhe shefi i NATO-s Mark Rutte dhe lideri ukrainas Volodymyr Zelensky, në takimin e Komunitetit Politik Evropian (EPC) të enjten.
Në rendin e ditës: Sfidat e sigurisë evropiane, ndër to pushtimi i Rusisë në Ukrainë, si dhe konflikti në Lindjen e Mesme, migrimi, tregtia globale dhe siguria ekonomike – çështje që janë të gjitha në qendër për shkak të mundësisë së një Trumpi të dytë përçarës.
“Evropianët kanë vërtet një thikë në fyt,” tha analisti politik Sebastien Maillard i institutit “Jacques Delors”.
“Rezultati i zgjedhjeve e detyron BE-në të hapë sytë. Ndoshta në situata si këto, gjërat mund të fillojnë vërtet,” tha ai.
Kryesorja ndër kërcënimet e paraqitura nga kthimi i Trump është frika se ai mund të minojë sigurinë evropiane dhe t’i japë fund mbështetjes për Ukrainën, ndërsa mund të rfillojë një luftë tregtare me tarifa të larta për mallrat evropiane.
Bisedimet e së enjtes pasohen menjëherë nga një samit i liderëve të BE-së të premten, i fokusuar në adresimin e rrezikut të rënies së rrezikshme të ekonomisë evropiane pas rivalëve kryesorë, Shtetet e Bashkuara dhe Kinën, nënvizuar në një raport kyç nga ish-lideri italian Mario Draghi.
Por nëse liderët europianë janë gati të mblidhen rreth prioriteteve të përbashkëta – siç janë mjetet e reja të nevojshme jetike për financimin e mbrojtjes dhe inovacionin ekonomik, që të dyja shihen si kyçe për sigurimin e sovranitetit evropian – mbetet për t’u parë.
“Unë nuk mendoj se ata vërtet u përgatitën për këtë,” tha Guntram Wolff nga qendra kërkimore “Bruegel”. “Nuk ka një plan të diskutuar plotësisht se çfarë duhet bërë tani – në nivel të BE-së, por edhe në nivelin franko-gjerman.”
Gjermania e fortë është në ngërç për shkak të rënies së koalicionit të kancelarit Olaf Scholz dhe në Francë, presidenti Emmanuel Macron është dobësuar nga një krizë e zgjatur politike në vend në vitet e fundit të mandatit të tij.
“Pa këta dy, do të jetë jashtëzakonisht e vështirë për të tjerët që të bëjnë vërtet përparim në ndonjë gjë,” parashikon Wolff.
Shtohet fakti se takimet e kësaj jave do të priten nga lideri hungarez i ekstremit të djathtë Viktor Orbán – një aleat i Trumpit që mbështeti me entuziazëm rizgjedhjen e tij, si dhe nga presidenti turk Rexhep Tajip Erdogan i Turqisë – dhe perspektivat për një mesazh të unifikuar evropian për Shtetet e Bashkuara duken gjithnjë e më pak, përfundon ai agjencia franceze e lajmeve AFP. /tesheshi.com/