Nga Yasin Aktay
Për herë të parë në historinë e Turqisë, jemi dëshmitarë të raundit të dytë të zgjedhjeve presidenciale. Konkretisht, gjatë zgjedhjeve të 2018-ës, Erdogan nuk kishte pse të shkonte në raundin e dytë pasi fitoi zgjedhjet në raundin e parë, duke marrë 52% të votave.
Duke analizuar zgjedhjet e vitit 2023, vërehet një rënie e dukshme e votave prej vetëm rreth 2% krahasuar me zgjedhjet e 2018-ës. Pavarësisht kushteve të vështira me të cilat është përballur qeveria e Erdoganit në pesë vitet e fundit, Erdogan sërish ka pasur më shumë vota në raundin e parë. Edhe pse nuk mori shumicën absolute në raundin e parë, ky nuk është aspak një dështim dhe nëse i shikojmë rezultatet nga çdo këndvështrim, do të shihet se në fakt opozita pësoi një dështim të madh.
Për më tepër, zhgënjimi i opozitës është më i madh se sa graviteti i tërmetit të 6 shkurtit. Prandaj nuk është për t’u habitur që një frymë e veçantë luhatet midis këtij zhgënjimi dhe rezultateve të arritura nga opozita në zonat e prekura nga tërmeti, dhe për këtë, anëtarët e zhgënjyer të CHP-së sulmuan viktimat e tërmetit.
Duket se opozita ka shpresuar shumë në votat e tyre; një lloj shprese e çuditshme që nuk bazohet në asnjë logjikë. Shpresa është buka e përditshme e të varfërve dhe kutitë e votave imagjinare për politikanët e hutuar.
A duhet të votojnë opozitën vetëm pse janë viktima të tërmetit? Si mund të ketë vend në logjikë një përfundim i tillë dhe a ka vend një parashikim i tillë në sociologjinë politike apo psikologjinë sociale?
Opozita po përpiqet të përgatitet për raundin e dytë duke sulmuar gjithçka në konfuzion të plotë, në vend që t’i kthehet arsyes dhe të kërkojë më me qetësi, në mënyrë analitike dhe autokritike përgjigje për pyetjen që lind: “Ku gabuam?”
Situata e opozitës është e ngjashme me një student që ulet me përtesë për 5 vjet në leksione dhe më pas përpiqet të mësojë përmendësh të gjitha mësimet një ose dy ditë para provimit. Meqenëse njohuritë e marra në pesë vjet nuk mund të përsëriten dhe të mësohen në një ose dy ditë, situata e tyre është si ajo e një studenti që nuk mund të kuptojë atë që lexon dhe dëgjon, por vetëm rrit marrëzinë e tij me atë që lexon shpejt.
Për shembull, opozita kërkon një humbje me çdo kusht, gjë që mund të shihet në rastin e refugjatëve, pasi Partia Popullore Republikane (CHP) e bazoi fjalimin e saj në armiqësinë e madhe ndaj sirianëve dhe refugjatëve. Pyes veten se sa vota mund të marrin nga votuesit e Oganit nëse rrisin dozën e armiqësisë ndaj refugjatëve. Ata duken të gatshëm të bëjnë gjithçka që duhet për ta bërë këtë.
Kjo është disfata e tyre. Si parti socialdemokrate, nuk duket se ka bërë asnjë lëshim pa e bërë këtë në emër të politikës pragmatike. Një politikan që është joparimor për të ardhur në pushtet nuk mund të fitojë besimin e elektoratit.
Analiza që thotë se votat e humbura nga opozita janë në fakt vota nacionaliste është shumë e nxituar dhe jo bindëse. Opozita humbi votat jo sepse neglizhoi fushën e nacionalizmit, por sepse nuk u distancua nga terrorizmi dhe u lidh me një parti që bashkëpunon me terroristët.
Pra, gjëja më e rëndësishme në gjithë këtë është se marrëdhënia mes tyre dhe votuesve që ata synojnë nuk është një miqësi e sinqertë, por një pazar shumë i lirë. Ashtu si marrëdhënia midis një personi të pangopur dhe një personi të pandershëm, dhe kjo marrëdhënie nuk ka gjasa të çojë në një rezultat pozitiv politik.
Ne shpjeguam më herët se qëndrimet ndaj refugjatëve dhe viktimave të tërmetit janë dy anët e së njëjtës medalje. Mënyra se si trajtohen viktimat e tërmetit dhe refugjatët është në fakt një reflektim i të njëjtit stil politik. Ndihma për viktimat e tërmetit në bazë të rezultateve të zgjedhjeve është mbi të gjitha një skandal politik dhe humanitar.
Pas tërmetit, pamë që komunat e drejtuara nga Partia Popullore Republikane (CHP) filluan të dëbojnë viktimat e tërmetit nga banesat e përkohshme që u kishte dhënë opozita, thjesht sepse nuk i votuan. Në të njëjtën kohë, kemi parë shumë mbështetës të CHP-së të sulmojnë dhe të shajnë ata që votuan për AKP-në, duke i akuzuar për injorancë dhe mosmirënjohje. Natyrisht, nuk është për t’u habitur që ky mentalitet, i cili anulon ndihmën për viktimat e tërmetit, i detyron azilkërkuesit të paguajnë fatura të mëdha që nuk janë në gjendje t’i paguajnë. Një marrëdhënie e tillë është jashtëzakonisht imorale dhe shkatërruese.
Sigurisht, kjo nuk ndikon në jetën e përditshme të njerëzve që urrejnë azilkërkuesit. Ata i urrejnë sepse janë racistë, nuk i duan njerëzit dhe janë aq injorantë sa mendojnë se fitimet e azilkërkuesve dhe viktimave të tërmetit janë në duart e drejtuesve dhe anëtarëve të Partisë Popullore Republikane.
Në përgjigje të anëtarëve të CHP-së që treguan një qëndrim jashtëzakonisht çnjerëzor ndaj viktimave të tërmetit që nuk votuan për ta, Erdogan hapi një spital për viktimat e tërmetit që u ndërtua në dy muaj. Spitali ndodhet në zonën e qytetit Defna, banorët e të cilit votuan vetëm 8.5% për Erdoganin dhe Aleancën e tij Popullore dhe 57.5% për opozitën. Kështu, me ndërtimin e këtij spitali, koalicioni qeverisës përcolli mesazhin e mëposhtëm: “Nuk ka rëndësi për kë votoni, ju jeni qytetarët tanë për ne, pavarësisht zgjedhjes suaj votuese”.
Siç e kemi thënë dhe siç e përsërit vazhdimisht presidenti Erdogan, ky qëndrim ka qenë stili tipik politik i partisë AKP që nga themelimi i saj. Dhe nëse CHP dëshiron të kuptojë se çfarë i mungon, mund të fillojë të studiojë këtë model politik. /tesheshi.com/
