New York Times thekson se deklaratat e fundit të ish-presidentit amerikan Donald Trump, në të cilat ai bën thirrje për t’i dhënë fund luftës në Gaza, pa këmbëngulur për lirimin e të burgosurve izraelitë, janë një tjetër devijim i konservatorëve nga mbështetja ndaj kryeministrit izraelit Benjamin Netanyahu.
Gazeta, në një raport të shkruar nga Jonathan Swan, raporton se çfarë thanë dy gazetarë izraelitë që udhëtuan në Florida me shpresën për të marrë mbështetjen e fortë nga Trump për luftën e vendit të tyre në Gaza, por ajo që ata dëgjuan, thonë ata, “i tronditi plotësisht”.
Ariel Kahana, një kolon i krahut të djathtë dhe korrespondent kryesor diplomatik për Israel Today, tha: “Të dy kandidatët presidencialë të Shteteve të Bashkuara të Amerikës, presidenti aktual Joe Biden dhe Trump, po ia kthejnë shpinën Izraelit”.
Mesazh i bezdisshëm
Çfarë tha Trump që e shqetësoi Kahanan? Dy gazetarët thanë se Izraeli ka filluar të humbasë mbështetjen publike për sulmin e tij në Gaza, se imazhet e shkatërrimit po dëmtojnë imazhin e tij global dhe se Netanyahu duhet t’i japë fund luftës së tij së shpejti. Deklaratat e ngjashme me Bidenin nuk janë inkurajim për Netanyahun kur ai i dëgjon ato nga republikanët në Uashington.
“Ju duhet t’i jepni fund luftës. Ju duhet të ndiqni urdhrat. Ne duhet të arrijmë paqen. Ne nuk mund të lejojmë që kjo të vazhdojë”, i tha Trump dyshes së gazetarë izraelitë.
Këto janë deklaratat që dukej se e shqetësonin më shumë Kahanan sesa paralajmërimet e Bidenit për Izraelin, sipas gazetës, aq më tepër që Trump nuk e kushtëzoi këtë thirrje me lirimin e të burgosurve izraelitë.
“Trump e kaloi Bidenin duke shkuar majtas kur ai shprehu gatishmërinë e tij për të ndalur këtë luftë në mënyrë që Izraeli të mund të jetë vendi i madh që ishte edhe një herë,” shkroi Kahana, duke theksuar se “nuk ka asnjë mënyrë për të zbukuruar, minimizuar ose mbuluar problematikën e këtij mesazhi.”
A janë keqinterpretime?
Megjithëse ndihmësit e Trumpit pretendojnë se ky interpretim është i gabuar dhe se kandidati i tyre është në një pozicion “mbështetjeje të plotë për të drejtën e Izraelit për t’u mbrojtur dhe eliminuar kërcënimin terrorist”, nuk është e mundur, sipas gazetës, të shmanget ndarja e dukshme midis Trump dhe republikanëve në Kongres, të cilët po konkurrojnë në ofrimin e mbështetjes për qeverinë e Netanyahut.
Gazeta thekson se fjalët e Trumpit janë vetëm të fundit në një seri të gjatë deklaratash që ai bëri për të minuar Netanyahun, pasi ai ende nuk e ka falur atë që e ka uruar Bidenin për fitoren e tij në zgjedhjet e vitit 2020.
Trump dhe Netanyahu
Në vitin 2021, Trump i tha një gazetari se ai arriti në përfundimin se Netanyahu “definitivisht nuk dëshiron të bëjë paqe” me palestinezët. Ai gjithashtu kritikoi Netanyahun dhe inteligjencën izraelite në reagimin e tij të parë ndaj sulmit të 7 tetorit, dhe këshilltarët e tij madje e lutën privatisht që të ndryshonte deklaratat e tij.
Të djathtët izraelitë si Kahana po analizojnë çdo fjalë të deklaratave të Trump, nga frika se ai nuk do të jetë një aleat i besueshëm, ndryshe nga mandati i tij i parë, kur ai i dha Netanyahut pothuajse gjithçka që donte, duke përfshirë zhvendosjen e ambasadës amerikane në Jerusalem dhe njohjen e sovranitetit të Izraelit mbi lartësitë e Golanit.
“Ata që mbështesin Trumpin dhe që mbështesin fuqimisht përpjekjet e Izraelit për të fituar luftën duhet të kuptojnë se kur administratat nga të dyja palët dalin me qëndrime të ngjashme në një kohë kritike, kjo krijon një ndjenjë pasigurie”, tha John Podhoretz, kryeredaktor i revistës Commentary dhe shkrues i fjalimeve të Ronald Reaganit.
Trump nuk shkon përtej fjalëve të tij
“I vetmi ndryshim midis Trump dhe Biden është se veprimet e Bidenit ndjekin fjalët e tij. Gjithçka që Trump po bën është të flasë dhe të mos bëjë politika që do ta bëjnë këdo të ndihet rehat”, shpjegoi Podhoretz.
Nga ana e tij, ish-ambasadori i Trumpit në Izrael, David Friedman, këmbëngul në një intervistë se njerëzit po i keqkuptojnë deklaratat e Trumpit, duke theksuar se Kahane, megjithë respektin e tij për të, e ekzagjeroi interpretimin e deklaratave, duke thënë: “Unë e kuptoj frikën e izolacionit republikan, sepse brenda Partisë Republikane ka një prirje që shkon në atë drejtim, por kam dëgjuar Trumpin të thotë: ‘Përfundoni misionin, mposhtni Hamasin me vendosmëri, mposhtini ata sa më shpejt që të jetë e mundur dhe më pas vazhdoni’”.
Disa nga ish-këshilltarët e Trumpit kanë mbushur vakumin politik me idetë e tyre për zgjidhjen e konfliktit, raporton gazeta, ndërsa dhëndri i tij Jared Kushner thotë se “Rripi i Gazës mund të jetë me vlerë të madhe” dhe se “palestinezët duhet të të dëbohen prej andej”. Friedman sugjeron gjithashtu që Izraeli të kërkojë sovranitet të plotë mbi Bregun Perëndimor, i cili do të përjashtonte përgjithmonë një zgjidhje me dy shtete dhe do t’u hiqte palestinezëve shtetësinë e tyre.
Megjithatë, nuk dihet nëse Trump do t’i mbështesë këto ide, pasi ai ka mbrojtur prej kohësh mundësinë e një marrëveshjeje të madhe midis Izraelit dhe palestinezëve dhe këmbëngul se vetëm ai është në gjendje të ndërmjetësojë “Marrëveshjen e Shekullit”, edhe pse, ndërsa ishte në pushtet, ka mbajtur shumë një pozicion të çekuilibruar në favor të Izraelit në kuptimin që zgjidhja me dy shtete që ai paraqiti nuk ishte aspak realiste. /tesheshi.com/
