Vendet evropiane kanë rritur ndjeshëm importet e tyre të armëve në përgjigje të tensioneve me Rusinë, pretendon një institut i shquar, dhe Ukraina është bërë importuesi i tretë më i madh i armëve në botë pas pushtimit rus të Moskës në shkurt të vitit të kaluar.
Instituti Ndërkombëtar i Kërkimeve të Paqes në Stokholm (SIPRI) tha në një raport të ri të botuar të hënën se vendet evropiane kundërshtuan tendencat globale dhe rritën importet e armëve kryesore me 47 për qind në periudhën pesëvjeçare midis 2018 dhe 2022.
Anëtarët evropianë të NATO-s panë një rritje edhe më të madhe, duke rritur importet e tyre të armëve kryesore me 65 për qind gjatë së njëjtës periudhë.
Në të kundërt, nivelet globale të transfertave të armëve u ulën me 5.1 për qind.
“Edhe pse trafiku i armëve ka rënë globalisht, trafiku drejt Evropës është rritur ndjeshëm për shkak të tensioneve midis Rusisë dhe shumicës së shteteve të tjera evropiane,” tha Pieter Wezeman, studiues i lartë në Programin e Transferimit të Armëve të SIPRI.
Pjesa amerikane u rrit në 40 për qind
“Pas pushtimit rus të Ukrainës, vendet evropiane duan të importojnë më shumë armë dhe më shpejt”, shtoi ai.
SHBA, Franca dhe Koreja e Jugut ishin furnizuesit më të mëdhenj të anëtarëve të NATO-s në Evropë gjatë pesë viteve të fundit, ndërsa SHBA, Polonia, Gjermania dhe Britania e Madhe furnizuan më së shumti armë Ukrainës vitin e kaluar.
Megjithatë, shumë nga armët e furnizuara në Ukrainë u përdorën gjithashtu nga rezervat ekzistuese.
Ato përfshinin 228 copë artilerie dhe rreth 5,000 raketa artilerie të drejtuara nga SHBA, 280 tanke nga Polonia dhe më shumë se 7,000 raketa antitank nga Britania e Madhe, tha SIPRI.
Lufta në Ukrainë pati gjithashtu një ndikim të kufizuar në sasinë totale të armëve gjatë periudhës së fundit pesëvjeçare, shtoi ai.
SHBA mbeti eksportuesi kryesor në botë dhe pjesa e saj në eksportet globale të armëve u rrit në 40 për qind, nga 33 për qind në pesë vitet e fundit.
Por pjesa e Rusisë, furnizuesi i dytë më i madh në botë, ra nga 22 përqind në 16 përqind.
Egjipti anuloi blerjen e avionëve nga Rusia
“Kjo për shkak se Rusia do të ketë përparësi furnizimin e forcave të saj të armatosura dhe kërkesa nga vendet e tjera do të mbetet e ulët për shkak të sanksioneve tregtare kundër Rusisë dhe rritjes së presionit nga SHBA dhe aleatët e saj për të mos blerë armë ruse.”
Për shembull, Egjipti, një nga blerësit më të mëdhenj të Rusisë, ka anuluar një porosi të madhe për avionë luftarakë në vitin 2022, ndoshta për shkak të presionit amerikan, pretendon SIPRI.
Ngjashëm me Evropën, Azia Lindore – një rajon tjetër me tension të lartë gjeopolitik – ka parë një rritje të mprehtë në importet e armëve.
Rritjen më të madhe në rajon e kanë shënuar aleatët amerikanë, Koreja e Jugut dhe Japonia, me përkatësisht 61 për qind dhe 171 për qind.
Importet kineze gjithashtu u rritën me 4.1 për qind, ku shumica e armëve vijnë nga Rusia. /tesheshi.com/
