Kisha Ortodokse Ruse tha të hënën se po shkëput lidhjet me Patriarkanës Ekumenike të Stambollit pasi vendimin të kësaj të fundit për t’i dhënë autoqefalinë Kishës Ukrainase, të cilën Moska nuk e njeh.
“Eshtë marrë vendim për të prishur bashkësinë e plotë me Patriarkanën e Kostandinopojës, që do të thotë që priftërinjtë nga të dy kishat nuk mund të shërbejnë dhe adhuruesit nuk mund të bashkohen”, tha Hilarion, peshkopi përgjegjës për diplomacinë në Kishën Ortodokse Ruse.
Nën udhëheqjen e Patriarkut Ekumenik Bartolomeu I, Patriarkana e Stambollit hoqi javën e kaluar dënimin ndaj udhëheqësve të kishave ortodokse skizmatike në Ukrainë. Vendimi shënoi një hap drejt krijimit të Kishës së pavarur ose autoqefale në këtë vend në konflikt me Moskën.
Kisha Ortodokse në Ukrainë ka qenë nën juridiksionin e Kishës Ortodokse Ruse që nga fundi i viteve 1600. Thirrjet për pavarësinë e Kishës Ukrainase janë rritur që nga aneksimi që Rusia i bëri Gadishullit të Krimesë në vitin 2014 dhe me mbështetjen që u dha rebelëve separatistë që luftonin në Ukrainën lindore.
Ukraina aktualisht ka tre bashkësi ortodokse – njëra që i përgjigjet Kishës Ortodokse Ruse dhe dy kishave skizmatike.
Metropolitani Hilarion, i cili kryeson departamentin e marrëdhënieve me jashtë të Kishës Ortodokse Ruse, tha pas takimit të Sinodit të Shenjtë në Minsk të Bjellorusisë të hënën se ndërprerja e lidhjeve me Patriarkanën Ekumenike ishte një përgjigje ndaj “veprimeve të saj të paligjshme dhe të pavlefshme në mënyrë kanoniste”.
“Kisha Ortodokse Ruse nuk i njeh ato vendime dhe nuk do t’i përmbushë ato”, tha ai.
Presidenti ukrainas, Petro Poroshenko këtë vit i kërkoi Patriarkut të Konstandinopojës Bartholomeu që të merrte një vendim në favor të një kishe të pavarur për Ukrainën, një perspektivë që Kisha Ortodokse Ruse e kishte hedhur poshtë plotësisht.
Shumica e famullive ortodokse në Ukrainë kanë qenë historikisht nën ombrellën e Patriarkanës së Moskës dhe shumë prej tyre mund të kalojnë në kishën e re të pavarur ortodokse të Ukrainës, pavarësisht dëshirave të Moskës.
Hilarion tha se vendimi i Konstandinopojës për të shqiptuar tërësinë e kishave ukrainase si të pavarura nga Moska, “shkon kundër të vërtetës historike”.
Ai shtoi se vendimi i Konstandinopojës krijon në mënyrë efektive një përçarje fetare. “Ne nuk mund të jemi në komunikim me këtë kishë”, tha ai por la një derë hapur kur tha se “shpresojmë se mbizotëron kuptimi i përbashkët dhe se Patriarkana e Kostandinopojës do ndryshojë mendje”.
“Vendimi në Stamboll ishte i paligjshëm dhe i pavlerë nga pikëpamja kanonike, që do të thotë se ne nuk do të jemi në gjendje të mbajmë shërbime fetare së bashku me Patriarkanën e Kostandinopojës dhe adhuruesit nuk do të jenë në gjendje të marrin pjesë në bashkësinë e kishave të Patriarkanës së Konstandinopojës”, tha Hilarion .
Shumë murgj të Kishës Ortodokse Ruse jetojnë dhe punojnë në manastire të rëndësishme nën Konstandinopojë, veçanërisht në malin Athos në Greqi, si dhe në shumë vende ortodokse në Greqi dhe Qipro, të cilat janë qendra të rëndësishme pelegrinazhi për besimtarët ortodoksë rusë.
Moska ka shprehur shqetësime gjatë muajve të fundit se një vendim për dhënien e pavarësisë së Kishës Ortodokse të Ukrainës do të shpjerë në konfrontime fizike në Ukrainë për disa nga monumentet më të rëndësishme të saj ortodokse, siç është manastiri Kiev-Pechersk Lavra i cili përdoret nga Patriarkana e Moskës.
Kremlini javën e kaluar tha se në rast të “ngjarjeve të paligjshme” dhe të dhunshme, do të mbronte interesat e besimtarëve ortodoksë nëpërmjet mjeteve “politike dhe diplomatike”.
Të dielën, Poroshenko tha se “nuk do të ketë presion” dhe çdo besimtar do të “zgjidhte rrugën e tij për Perëndinë”, por theksoi se një kishë e pavarur ukrainase shkon krah për krah me sovranitetin e saj politik.
“Është një çështje e pavarësisë së Ukrainës, është një çështje e sigurisë kombëtare të Ukrainës, është një çështje e shtetësisë ukrainase”, tha ai.
Hilarion tha se Moska “shpreson në ndjenjën e përbashkët” dhe se Poroshenko do të përmbushë premtimin e tij. “Ne shpresojmë që nuk do të ketë përplasje”, tha ai. /tesheshi.com/