OJQ-të mjedisore kanë identifikuar “kimikatet toksike përgjithmonë” në gjakun e zyrtarëve të lartë të Bashkimit Evropian, si pjesë e një fushate për të futur një ndalim evropian për kimikatet, pavarësisht kundërshtimit të fortë të industrisë.
Secili prej 16 politikanëve dhe figurave publike që morën pjesë në hetim – mes tyre ishin Zëvendëspresidentja Ekzekutive e Komisionit Evropian për Zhvillimin Dixhital dhe Komisionerja për Konkurrencën e Tregut, Margrethe Vestager; ish-zëvendëspresidentja ekzekutive e Komisionit Evropian për Planin e Gjelbër dhe Komisioneri për Mbrojtjen e Klimës, Frans Timmermans, si dhe Komisioneri Evropian për Mbrojtjen e Mjedisit, Virginijus Sinkevičius – kishin të paktën shtatë lloje kimikatesh toksike PFAS (substanca të alkiluara të perfluorinuara dhe të polifluoruara) në gjakun e tyre. Në pesë raste, sasia “tejkaloi pragun e zbatueshëm të sigurisë” për ato kimikate.
Kimikatet PFAS, të cilat përdoren në artikujt e përditshëm si tiganët dhe mushama që nuk ngjiten dhe në prodhimin e gjysmëpërçuesve dhe baterive, janë lidhur me një sërë sëmundjesh serioze, duke përfshirë kancerin dhe infertilitetin.
Ato njihen gjithashtu si “kimikate të përjetshme” sepse nuk shpërbëhen natyrshëm në mjedis dhe janë gjetur në mostrat e ujit të shiut, tokës dhe qumështit të gjirit.
“Ajo që kam mësuar nga kjo është se ju mund të bëni një sërë gjërash vetë, por kjo nuk mjafton”, tha Vestager për Politico, duke shtuar se ajo po përpiqet të shmangë kimikatet toksike në kozmetikë për 30 vjet. “Kimikatet PFAS janë pothuajse kudo.”
“Qytetarët duhet të mbrohen nga kimikatet e përjetshme”, tha Timmermans, i cili la postin e tij në Bruksel dhe u kthye në politikën kombëtare në Holandë. “Duhet të ndalojmë të gjithë hedhjen e atyre plehrave të legalizuara”.
Testet e gjakut, të kryera nga Agjencia Evropiane e Mjedisit (EEB) dhe ChemSec, janë pjesë e një fushate ndërgjegjësimi të udhëhequr nga OJQ-të pasi BE-ja konsideron një ndalim të mundshëm të kimikateve.
Komisioni Evropian ka premtuar se do të ndalojë gradualisht kimikatet PFAS për shkak të ndikimit të tyre në mjedis dhe shëndet, me përjashtim të rasteve kur vërtetohet se ato janë të pazëvendësueshme dhe “thelbësore” për shoqërinë.
Por një propozim nga pesë vende evropiane për t’i ndaluar ato ka ngjallur kundërshtim të fortë nga një numër sektorësh që aktualisht varen prej tyre, duke paralajmëruar se masat e reja do të dëmtonin konkurrencën evropiane.
Për të hequr gradualisht kimikatet PFAS, duhet të kalohet një proces i gjatë. Komitetet e Agjencisë Evropiane të Kimikateve duhet së pari t’i paraqesin Komisionit opinionin e tyre për propozimin e ndalimit dhe për këtë nuk është përcaktuar asnjë afat. /tesheshi.com/
