Nga marsi deri në shtator të këtij viti, libraritë amerikane morën tre tituj me cilësi të lartë që tërheqin vëmendjen për personalitetin dhe politikat e Princit të Kurorës saudite Mohammed bin Salman, duke paraqitur imazhin ndonjëherë të frikshëm të një princi që rrëzoi hierarkinë brenda familjes në pushtet të Arabisë Saudite dhe papritmas mori detyrën si trashëgimtar i fronit.
Librat në tërësi pasqyrojnë shqetësimin amerikan në rritje dhe frikën e vazhdueshme të pamaturisë dhe aventurave të paparashikueshme brenda dhe jashtë Mbretërisë së Arabisë Saudite.
“Gjak dhe Naftë”
Tre ditë më parë, libri “Gjak dhe Naftë: Kërkimi i palodhur i Bin Salman për fuqinë Globale” u botua nga Bradley Hope dhe Justin Scheck, një gazetar i The wall Street Journal. Kjo vepër hedh dritë përsëri në luftën për pushtet në Arabinë Saudite, pyetjet se si dhe pse Bin Salman arriti kaq shpejt dhe çfarë do të thotë kjo për vendin e tij, Lindjen e Mesme dhe marrëdhëniet e Riadit me Uashingtonin?
Pesë muaj më parë, u botua libëri “MBS: Ngritja e Mohammed bin Salman në pushtet”, nga Ben Hubbard, një gazetar i The New York Times. Në libër, Hubbard përpiqet të përgjigjet në pyetjen: A mundet që trashëgimtari saudit i fronit “të jetë një sundimtar i arsyeshëm, apo do të vazhdojë me surpriza të pamatura?”
Libri futet në detaje historike rreth familjes në pushtet në Arabinë Saudite dhe çfarë e shtyu Mbretin Salman bin Abdulaziz të shkelë amanetin e babait të tij, themeluesit të shtetit, duke mos iu përmbajtur vijës së trashëgimisë mes bijve të mbretit, duke theksuar djalin e tij të preferuar Mohammed si trashëgimtar, në një grusht shteti paqësor kundër urdhri i dakorduar në familjen në pushtet.
Pas disa ditësh, do të botohet libri i tretë për Bin Salman dhe Arabinë Saudite, me titull “Vizioni ose Iluzioni: Mbretëria e Arabisë Saudite në Udhëkryq”, nga ish-diplomati amerikan David Rundell. Në libër, autori përpiqet të përgjigjet në pyetjen: “A është ajo që tani jemi duke parë një vizion të ri të Mbretërisë së Arabisë Saudite, apo është thjesht një iluzion që mund të ushqejë një revolucion në mënyrën iraniane?”
David Rundell, një nga ekspertët kryesorë amerikanë për Arabinë Saudite, shpjegon në libër se si vendi ka qenë i qëndrueshëm për kaq shumë kohë, dhe më pak se kaq sot, dhe çfarë do të ndodhë më shumë në të ardhmen. Libri bazohet në kontaktet e ngushta të autorit dhe njohuritë e gjera të vendit, në të cilin ai kaloi 15 vjet duke jetuar dhe punuar si diplomat.
Lexues të kalibrit të lartë
Gjëja më e habitshme për të gjithë këta libra është identiteti i një numri të caktuar të njerëzve që i lexojnë ato para se të dilnin në treg. Kështu, për shembull, ish-këshilltari i famshëm i sigurisë kombëtare Henry Kissinger vlerësoi librin “Vizioni ose Iluzioni”.
Kissinger shpjegoi se libri ndihmon për të kuptuar transformimet saudite sepse është “një moment përcaktues në historinë e Arabisë Saudite, një vend që është përpjekur të ndërthur modernizmin me sundimin fetar. Eshtë një vend konservator, i vështirë të kuptohet për rolin e në botë”.
Kissinger shtoi se David Rundell e tërhoqi thelbin nga përvoja e tij në Arabinë Saudite dhe e paraqiti atë në një mënyrë të qartë dhe të hapur.
Ndërkohë, gjenerali David Petraeus, një ish-komandant i Komandës Qendrore të SHBA dhe drejtor i Agjencisë Qendrore të Inteligjencës (CIA), e vlerësoi librin, duke thënë se ai përfaqëson “një histori të pasur dhe një studim të jashtëzakonshëm dhe harmonik të Arabisë Saudite moderne”.
Nga ana tjetër, libri “MBS” përmban një tregim interesant dhe të detajuar të rrugës së ngritjes së Bin Salman dhe thotë “a është ai trashëgimtari i fronit, sundimtari i vërtetë i Arabisë Saudite, një reformator apo një vrasës?”
Përmes hulumtimeve të thella dhe një aftësie të jashtëzakonshme për të lundruar në labirintin e shoqërisë saudite, Hubbard shpjegon se përgjigja është: të dyja!.
Foto e frikshme
Bruce Riedel, një ish zyrtar i inteligjencës dhe ekspert i Gjirit, tha se libri MBS ofron “një portretizim të shkëlqyeshëm të sfondit dhe jetës së personazhit të ri tani më të rëndësishëm në Lindjen e Mesme”.
Ndërkohë, Scott Anderson, autor dhe autor i “Laërence në Gadishullin Arabik”, e sheh imazhin e Bin Salman në këtë libër si “një imazh shkatërrues të një princi të ri tiranik, të cilin Presidenti i SHBA Donald Trump e përshkruan si një mik të madh”. /tesheshi.com/
