Ndërsa protestohet kundër prishjes së godinës ekzistuese të Teatrit Kombëtar, është rasti për të kujtuar se një reagim të ngjashëm pati pak vite më parë dhe kundër ndërtimit të xhamisë se re të Tiranës – e quajtur Xhamia e Madhe apo Xhamia e Namazgjasë – aty ku sot ajo po lartohet, pikërisht pra tek Namazgjaja, tashmë një “ish”. Kjo e fundit, zyrtarisht njihen si “Monument i trashëgimisë historike”. Vizualisht ishte një hapësire lulishteje, por që dikur kishte qenë ajo e cila mblidhte besimtarët në dy Bajramet për faljen e tyre. Sepse dhe fjala Namazgja këtë përcakton – vendfaljen në natyrë për dy festat e kalendarit musliman. Pra një xhami specifike, pa murre, kupolë e minare. Dhe duke e konsideruar si hapësirë “monumentale” të një trashëgimie historike, ata që e rendisin veten te shoqëria civile me theks te misioni ambiental, nuk ishin dakort që pikërisht aty të ngrihej xhamia e re. Ndërsa brenda komunitetit të besimtarëve apo elitës drejtuese të tij, ky debat as që ekzistonte. Xhamia duhej ndërtuar, e pse jo, mu aty, te Namazgjaja. Dhe këtë e mundësoi politika, sherret e saj.
Në vitin 2011, Rama kryebashkiak ndërmerr inisiativën e ndërtimit të xhamisë se re pas Pallatit të Kulturës, aty ku KMSH kishte një pronë afërsisht në 7000 metra katrorë, pikërisht në vendin ku ndodhej Disco Club Albania. Realizon një konkurs ndërkombëtar ku fituese doli kompania BIG nga Danimarka. Por nuk qe e mundur dhe jo thjesht nga zërat kundër brenda KMSH-së apo komunitetit të besimtarëve në terren. Berisha në qeverisje nis demarshin për ta pamundësuar këtë gjë, pasi ishte diçka që përkthehej dhe në llogari politike. Para ishin zgjedhjet lokale, ku po bëhej gati skema e rrëmbimit të bashkisë së Tiranës me çdo çmim, siç ndodhi dhe muaj më vonë. Dhe sapo Basha u vu në krye të drejtimit të kryeqytetit, anulloi menjëherë dy projekte: sheshin “Skënderbej” të financuar nga Emiratet dhe Xhaminë e Re. Nisi ribërja e letrave për këtë të fundit, duke bërë dhe zhvendosjen, nga qendra te Namazgjaja, aty ku ishte skicuar në fakt që në ’93-in, por që ishte penguar dhe nga faktorë ndërkombëtarë.
Në këtë moment nisën disa reagime nga e ashtuqujtura shoqëri civile, ku si gjithnjë ishte i gjithëgjenduri Sazan Guri. Por ato mbetën periferike, pa provokuar asnjë debat; pra nëse duhej të ndërtohej xhamia e re mbi një hapësirë të trashëgimisë monumentale si pjesë e kujtesës historike të Tiranës, aq më tepër islame e muslimane, apo mund të kishte një tjetër version vendi.
Dhe vijnë pragzgjedhjet e vitit 2013 ku u prodhua dhe kjo foto. Politika e kishte kryer misionin e saj. Më pas, Rama që vjen në pushtet nuk e bën të njëjtën lojë, por ndërhyn në projekt duke pretenduar se në krah të xhamisë do kishte kulla. “Kishim disa kulla me një xhami, do të kemi një xhami pa kulla”, ishte thënia e tij. Dhe xhamia mbeti aty, mbi Namazgja dhe me emrin Namazgja, së paku referuar tabelës në hyrje të saj në kushte kantieri. /tesheshi.com/