Ministria e Mbrojtjes e Mbretërisë së Bashkuar vazhdon të zgjidhë në mënyrë të fshehtë kërkesat për dëmshpërblim në një sërë rastesh që kanë të bëjnë me viktimat e luftës në Irak, me dëshirën për t’i dhënë fund kësaj çështjeje që vazhdon prej vitesh.
Këto raste përmbajnë historitë e qindra irakianëve të cilët thonë se ushtria britanike ka shkelur konventat e të drejtave të njeriut në trajtimin e tyre.
Ministria e Mbrojtjes zgjidhi 417 çështje pas vendimit përfundimtar të Gjykatës së Lartë Britanike nga viti 2017, e cila pranoi kërkesat e viktimave të luftës në Irak për kompensimin e dëmit të pësuar si pasojë e trajtimit çnjerëzor të forcave britanike gjatë pushtimit. të Irakut.
Britania po akordon aktualisht dhjetëra milionë dollarë për mbylljen e ankesave të shumta që qytetarët irakianë kanë bërë kundër ushtrisë britanike, gjë që po arrihet në mënyrë miqësore dhe pa vazhduar betejat ligjore në favor të viktimave.
Akuzat ndaj ushtarëve britanikë përfshijnë trajtim çnjerëzor, ndalim të paligjshëm, mbulim të fytyrës dhe dërgim në vende të panjohura, pa informuar të arrestuarit se ku po i çojnë.
Viktimat irakiane i bazojnë pretendimet e tyre në një vendim të vitit 2017 nga Gjykata e Lartë Britanike, e cila zbuloi se disa ushtarë britanikë shkelën ligjin ndërkombëtar dhe Konventën e Gjenevës për të Burgosurit gjatë pushtimit të Irakut në vitin 2003.
Ministria e Mbrojtjes po përpiqet t’i japë fund kësaj çështje pa deklaruar përgjegjësi, duke e cilësuar atë që ndodhi si një veprim individualisht të njëanshëm të ushtarëve që nuk pasqyron sjelljen e ushtrisë britanike gjatë pushtimit të Irakut.
Duke komentuar për Guardian rastet e qindra viktimave, ministria tha se “shumica e ushtrisë britanike u soll sipas standardeve më të larta në Irak dhe Afganistan. Ne jemi të vetëdijshëm për nevojën për të arritur zgjidhje miqësore për pretendimet e pazgjidhura në paditë civile irakiane dhe afgane”.
Këto hapa janë për shkak të presionit në rritje ndaj Ministrisë së Mbrojtjes. Pas vendimit të Gjykatës së Lartë, Gjykata Penale Ndërkombëtare deklaroi se kishte një “bazë të arsyeshme” për të konkluduar se ushtria britanike kishte kryer krime lufte kundër të burgosurve, duke shtuar se nuk kishte asnjë provë që të arrestuarit që u ankuan kishin ndonjë lidhje me terroristët ose aktivitete ose përbënin një kërcënim për sigurinë e Irakut.
Numri i përgjithshëm i çështjeve të zgjidhura deri më tani këtë vit është 748, përfshirë 331 raste të zgjidhura me negociata në vitin 2013, dhe Ministria e Mbrojtjes ka paguar gjithsej 25 milionë dollarë. Mbetet dhe shuma për t’u paguar nga Ministria për zgjidhjen e 417 rasteve të tjera, disa prej të cilave janë shënuar si konfidenciale dhe të pazbuluara.
Disa të dhëna tregojnë se katër raste morën 100,000 dollarë dëmshpërblim dhe se një kërkuesi iu pagua 38,000 dollarë si dëmshpërblim për ndalimin e paligjshëm në 2007.
Beteja ligjore për vënien e drejtësisë ndaj viktimave të shkeljes së të drejtave të njeriut gjatë pushtimit të Irakut është duke u zhvilluar nga zyra britanike “Leigh Day”, e cila konfirmoi për Al Jazeera se shumë klientë të kësaj zyre morën dëmshpërblim në rastet e tyre pas shumë vitesh proces gjyqësor.
Zyra zbuloi se një grup shtetasish irakianë dhe afganë kishin ngritur akuza për veprime të paligjshme nga ushtria britanike, duke përfshirë një rast që përfshinte vdekjen e një djali 13-vjeçar.
Sipas të njëjtit burim, kundër Ministrisë së Mbrojtjes është zhvilluar një betejë gjyqësore për të marrë dëmshpërblim për lëndime trupore dhe mendore, paraburgim dhe shkelje të së drejtës ndërkombëtare.
Zyra konfirmoi se shumica e kërkesave individuale të qytetarëve irakianë erdhën pas vendimit të Gjykatës së Lartë në vitin 2017, e cila vendosi se ushtria britanike, e përfaqësuar nga Ministria e Mbrojtjes, ishte e përfshirë në ndalimin dhe ngacmimin e paligjshëm të civilëve gjatë pushtimit të Irakut.
Sipas studios ligjore, këto shlyerje janë bërë pa njohje përgjegjësie. Nga ana tjetër, zyra tha: “Ne mirëpresim faljen e bërë nga Sekretari i Mbrojtjes Ben Wallace për ata që kanë pësuar abuzime nga forcat britanike në Irak dhe Afganistan”.
Avokati Martin Day, i cili udhëhoqi çështjen, tha se pëlqimi i Departamentit të Mbrojtjes për të kompensuar shumë viktima “tregon se sa të gabuar ishin politikanët kur i përshkruan ankesat e qytetarëve irakenë dhe afganë si një “komplot” ose “thjesht gënjeshtër”.
Avokati theksoi për Al Jazeera se “e vërteta është e thjeshtë dhe thotë se shumica e ushtrisë britanike veproi në përputhje me ligjin në Irak dhe Afganistan, por se një numër i konsiderueshëm nuk u soll në atë mënyrë”.
Ai shtoi se vendimi i Gjykatës së Lartë tregoi “mangësi sistemike dhe lëshime në politika, të cilat çuan në përdorimin rutinë të praktikave të paligjshme që duhej të ishin çrrënjosur shumë vite më parë. Si pasojë, jeta e shumë banorëve vendas u rrezikua seriozisht, gjë që dobësoi respektin e irakianëve dhe afganëve për vendin tonë”. /tesheshi.com/
