Nga Entela Canaj
Një nga destinacionet turistike më të bukura të jugut të Shqipërisë mbetet Syri i Kaltër, me natyrën përrallore dhe ujin e ftohtë akull që gjarpëron rreth e qark pemëve për t`u derdhur më pas në Bistricë. Qindra turistë çdo vit i drejtohen Sarandës më shumë për të vizituar Syrin e Kaltër se sa për të bërë plazh, madje ka dhe nga ata pushues që preferojnë të lahen këtu duke duruar temperaturat e ulëta të ujit.
Turistët
Sipas të dhënave nga zyra e informacionit, rreth 150 makina në ditë, (kryesisht në muajt e verës) i drejtohen kësaj pike turistike për ta vizituar. Por numri i viiztorëve do të ishte akoma më i madh nëse rruga që të çon për atje do të ishte asfaltuar. Janë më pak se 2 km të paasfaltuar, të shtruara me çakull që nis nga rruga kryesore deri në Syrin e Kaltër. “Premtime ka pasur shumë për ta përfunduar, fondi është dhënë, madje dhe ministri tha që rruga do jetë gati shumë shpejt, tani të shpresojmë që të mbyllet në shtator, të paktën kështu thuhet. Kjo do shtonte numrin e turistëve, pasi shumica nuk vijnë këtu për shkak të rrugës së prishur, janë shumë pak km rrugë dhe nuk ka ndonjë kosto të madhe”, thonë përfaqësuesit e zyrës së informacionit që presin biletat e makinave që hyjnë pranë Syrit të Kaltër. Gjeografia e turistëve është e larmishme, që nga trevat shqiptare e deri të turistë francezë, anglezë, gjermanë, amerikanë etj. Të gjithë mahniten nga bukuria e këtij vendi dhe nuk ndalen së fotografuari çdo moment e çdo hap që hedhin.
Thellësia e burimit
Syri i Kaltër është burimi më i madh dhe më i bukur i Shqipërisë, që gëzon statusin e monumentit të natyrës. Thellësia e tij arrin deri në 45 metra. Syri i Kaltër është burim me ujëra të freskëta dhe të ëmbla i rrethuar me bimësi të dendur dhe me gjelbërim të përhershëm. Burimi i lumit të Bistricës, që përshkon një pjesë të jugut të Shqipërisë, i shëmbëllen vërtet një syri të madh rrumbullak me diametër afro dhjetë metra. Bebja e syrit, një gropë e thellë pus, nga ku uji ngjitet lart si në një kazan që sapo ka filluar të vlojë ka një ngjyrë blu në të zezë. Ajo vjen e rrethohet pastaj nga pjesa e kaltërt e syrit që bëhet e tillë ngaqë thellësia e burimit aty është më e pakët.
Legjendat
Sipas legjendës në këtë zonë jetonte një kuçedër, një krijesë madhështore dhe e frikshme që rrëmbente vajzat, dhe ndalte ujin duke ua bërë tejet të vështirë jetën banorëve. Askush nuk po mund ta vriste këtë përbindësh derisa një ditë një plak i mençur thonë se ngarkoi gomarin e tij me ashkë të ndezur, të cilin kuçedra e gëlltiti me një frymë por ashka e dogji përbrenda dhe nuk mundi të mbijetonte. Por legjenda thotë se nga syri i këtij dragoi buroi ky ujë i kulluar që vazhdon të rrjedhë sot e kësaj dite dhe mban emrin Syri i Kaltër. /tesheshi.com/
