Sipas disa vlerësimeve, gati 70 përqind e popullsisë së botës mund të infektohen me koronavirus, dhe shkalla e vdekshmërisë varion nga 0.9 përqind në 3.4 përqind, sipas raporteve të ndryshme.
Organizata Botërore e Shëndetit thotë se 14 përqind e njerëzve me Covid-19, përjetojnë një situatë të vështirë klinike dhe kanë nevojë për shtrimin në spital dhe furnizim me oksigjen.
Por llogaritja e mundësisë së mbijetesës në një fazë kaq të hershme të një pandemie nuk mund të jetë e saktë.
Nuk mund të ketë një llogaritje të saktë, sepse profesionistët e shëndetit nuk e dinë se sa njerëz janë të infektuar, ku një pjesë nuk kanë shfaqur simptoma ose ishin aq të buta sa nuk kërkuan ndihmë mjekësore.
“Ne nuk do ta dimë shtrirjen e plotë të sëmundjes derisa ta ‘kapim në ajër” dhe të analizojmë të dhënat”, tha imunologu amerikan Gene Olinger.
Për të përcaktuar se kush është më i prekuri, shkencëtarët do të duhet të marrin në konsideratë faktorë të tillë si klima, qasja në kujdesin shëndetësor dhe gjenetika. Tuberkulozi, për shembull, ende vret një milion e gjysmë njerëz në të gjithë botën në vit, por incidenca ndryshon në mënyrë të konsiderueshme në varësi të klimës dhe gjeografisë.
Grupi më i prekshëm
Në zhvillimin e pandemisë deri më tani, një model qëndron pa disa analiza shkencore: grupi më i prekshëm janë të moshuarit, sidomos ata me sëmundje të hershme.
Një panel i Organizatës Botërore të Shëndetit (OBSH) vizitoi Kinën muajin e kaluar, burimi i pandemisë, dhe zbuloi se shkalla e vdekshmërisë në të gjitha grupmoshat e njerëzve më parë të shëndetshëm ishte 1.4 përqind.
Por në mesin e atyre që më parë kishin sëmundje kardiovaskulare ishte 13.2 përqind, në mesin e diabetikëve 9.2 përqind, me presion të lartë 8.4 përqind, në mesin e atyre me sëmundje kronike të frymëmarrjes 8 përqind dhe 7.6 përqind në pacientët me kancer.
Ndërkohë, pacientët mbi 80 vjeç vdiqën me një normë prej 21.9 përqind.
Një studim i veçantë i lëshuar muajin e kaluar nga shkencëtarët në Qendrën Kineze për Kontrollin dhe Parandalimin e Sëmundjeve, i kryer në 45,000 raste të konfirmuara të Covid-19, zbuloi se vdekshmëria e përgjithshme ishte 2.3 përqind, por duke u hedhur në 8 përqind për pacientët në të 70-at dhe 14,8 përqind për ata mbi 80 vjeç.
Meqenëse të dyja këto studime janë kryer në Kinë, e cila është një mostër mjaft e larmishme, shkencëtarët britanikë në Royal College të Londrës e kryen analizën në nivel global.
Shkalla e vdekshmërisë
Sipas tyre, niveli i përgjithshëm i vdekshmërisë është 0.9 përqind, por ai rritet në 2.2 përqind te pacientët e lindur në vitet ’60, në 5.1 përqind në vitet ’70 dhe në 9.3 përqind në vitet ’80 dhe më të vjetër.
“Eshtë shumë e qartë që mosha luan një rol të madh. Ndërsa plakeni, shanset tuaja për të mbijetuar zvogëlohen,” thotë virologu nga Hong Kongu, Malik Peiris.
Edhe pse vitet janë rreziku më i madh, ato nuk janë aspak të vetmet. Në të gjitha analizat e kryera deri më tani, presioni i lartë i gjakut, diabeti dhe sëmundjet e zemrës janë zbuluar se kontribuojnë në një pamje klinike më të rëndë të pacientëve.
Peiris thotë se të dhënat ekzistuese janë vetëm maja e ajsbergut. Raste të panjohura të panumërta mund të ndryshojnë nivelin e vdekjes nga të dyja palët.
Kjo ka ndodhur në vitin 2009 me pandeminë e të ashtuquajturit grip derri, gjegjësisht virusit H1N1. Në ditët e para, shkalla e vdekshmërisë dukej të ishte 2 përqind, tha Peiris.
Me kalimin e kohës, shkencëtarët kërkuan për antitrupa ndaj H1N1 në mostrat e gjakut në popullatën e përgjithshme, duke zbuluar se shumë ishin kontraktuar dhe shëruar dhe duke mos ditur se ishin të sëmurë. Kur të gjitha këto raste përfshihen në statistikë, shkalla e vdekshmërisë ka rënë në vetëm 0,002 përqind, tha ai.
“Është e rëndësishme të njohësh shkallën e vdekjeve,” thekson Peiris. “Shumë vende flasin për masa agresive që janë shumë të vështira për ekonominë sepse supozojnë se norma është 1 përqind ose më e lartë. Nëse e dini që është 1 përqind më e ulët, masat do të jenë krejtësisht të ndryshme. Përgjigja ndaj infeksionit bazohet në ashpërsinë e tij.” /tesheshi.com/
