Vaksinat kundër COVID-19 janë premtuar për disa muaj pas përhapjes së virusit korona në mbarë botën.
Pse, atëherë, dekada të tëra kërkimesh për HIV dhe SIDA nuk kanë bërë përparim në zhvillimin e një vaksine kundër një sëmundjeje që mori rreth 680,000 jetë vetëm vitin e kaluar?
Bota shënon Ditën Ndërkombëtare të SIDA-s më 1 dhjetor, por, si në tre dekada e gjysmë, e bën këtë pa një vaksinë që do t’i mbronte njerëzit nga virusi i mungesës së imunitetit njerëzor.
Një përgjigje qëndron në mungesën e vullnetit politik dhe investimeve të mëdha, par siç në rastin e nxitjes së zhvillimit të një vaksine kundër koronavirusit.
HIV ndryshon me shpejtësi
E dyta është në kompleksitetin e HIV-it, i zbuluar në 1983.
“Shkencëtarët që zhvillojnë vaksina për COVID-19 janë të shqetësuar nëse ai do të jetë në gjendje të mbrohet nga disa variante,” thuhej në raportin e qershorit të Iniciativës Ndërkombëtare të Vaksinave kundër SIDA-s (IAVI).
“Por kur bëhet fjalë për HIV-in, ka miliona e miliona viruse të ndryshëm si rezultat i aftësisë së tij për të mutuar shpejt… Ky është niveli mahnitës i diversitetit me të cilin duhet të përballet çdo vaksinë HIV”, shtohej në raport.
Ndërsa shumica e njerëzve mund të shërohen natyrshëm nga një infeksion fillestar i virusit korona dhe kështu të fitojnë imunitet, ky nuk është rasti me HIV, tha Olivier Schwartz, kreu i departamentit për viruset dhe imunitetin në Institutin Pasteur në Paris.
“HIV ndryshon shumë më shpejt se COVID dhe kjo është arsyeja pse është më e vështirë të prodhohen trupa të ashtuquajtur neutralizues që do të parandalojnë infeksionin”, tha Shëartz.
Vetëm një pjesë e vogël e njerëzve prodhojnë natyrshëm këto antitrupa kur ekspozohen ndaj HIV.
Hulumtimi i vaksinës së HIV përfshin studimin e reagimeve të tilla të rralla, të kuptuarit se si funksionojnë ato dhe përpjekjen për t’i përsëritur ato në sistemin imunitar të njerëzve të shëndetshëm.
Me dhjetëra vaksina janë duke u studiuar, ndër to është edhe ajo e kompanisë amerikane Moderne, e cila po përpiqet të përdorë një metodë mARN si ajo e vaksinës kundër COVID-19.
Kjo do të thotë “vënia në shënjestër e sistemit imunitar, hap pas hapi, për të stimuluar prodhimin e antitrupave që mund të luftojnë HIV-in”, shpjegon raporti, por shton se teknika në këtë rast deri më tani ka rezultuar e ndërlikuar.
Aftësia për të vizualizuar progresin u ka dhënë kërkuesve shpresë, dhe disa thonë se pandemia është kryesisht përgjegjëse.
“Gjatë viteve të fundit, ka pasur një rritje të paprecedentë në të kuptuarit e sistemit imunitar,” i tha AFP Seraëit Bruck-Landais nga organizata franceze Sidaction.
Edhe me zbulimet e dukshme, Bruck-Landais mendon se përparimi në zhvillim “nuk mjafton për të thënë se së shpejti do të kemi një vaksinë kundër SIDA-s”.
Shumë pak investim
Shkencëtarët që zhvillojnë vaksina thonë se u mungojnë paratë.
“Është një treg shumë i vogël për grupet farmaceutike dhe mungesa e investimeve është zhgënjyese,” tha Nicolas Manel, drejtor i kërkimit në Institutin Kombëtar të Shëndetit dhe Kërkimeve Mjekësore të Francës (INSERM).
“Shumë studiues janë shumë të motivuar, por ata duhet të jenë të kënaqur me burimet që kanë.”
Rreth 38 milionë njerëz në mbarë botën jetojnë me virusin.
Moncef Benkirane, kreu i kërkimit në Institutin e Gjenetikës Njerëzore në Francë, vuri në dukje përparimet mjekësore që u kanë mundësuar shumë njerëzve me HIV të jetojnë jetë më të gjatë dhe më shëndetshëm.
Terapia e HIV-it që redukton sasinë e virusit në trupin e një personi të infektuar sot mund të zvogëlojë ose eliminojë ndjeshëm mundësinë e transmetimit të tij te një person tjetër. /tesheshi.com/