Plagosja nga “pakujdesia” e gjyqtarit Artan Gjermani, ka dhënë një dëshmi të radhës në Shqipëri që sistemi gjyqësor në vend, prej vitesh, më konkretisht prej 20 vitesh është objekt i fenomenit të “larjes së hesapeve”, siç ndodh rëndom me pjesën më të madhe të konflikteve në Shqipëri, të cilët kurrë ose në pjesën më të madhe të tyre nuk i zgjidh drejtësia, por vetëgjyqësia.
Siparin e sulmeve apo atentateve ndaj gjyqtarëve e ka hapur ish-kreu i gjykatës së Lartë, Prel Martini, të cilit iu vu një tritol në banesën e tij në vitin 1994 (vitet e fundit shkruan libra me poezi).
Presidenti i atëhershëm Sali Berisha, pasi e quajti me të drejtë një akt terrorist, tha se autorët do të dalin para drejtësisë. Jemi sot pas 25 vjetësh dhe autorët jo vetëm nuk kanë dalë para drejtësisë, por edhe akuzë zyrtare nuk është formuluar.
Në Peshkopi, po në vitin 1994 u vu tritol në banesë prokurorit Bilbil Mete, i cili po hetonte një rast kontrabande në doganën e Bllatës dhe pushteti detyroi ekzilin e prokurorit dhe jo zbardhjen e akuzave.
E gjithë kjo atmosferë çoi në një frymë që në Gjyqësor, konfliktet dhe problemet duhet t’i zgjidhnin vetë prokurorët dhe gjyqtarët. Sulmet u bënë normale dhe periodike.
Pas vitit 1997, me reformën e atëhershme në drejtësi ku u ngrit dhe Gjykata e Krimeve të Rënda, asgjë nuk ndryshoi në zbulimin e sulmeve ndaj njerëzve të drejtësisë.
Ish-prokurorët e njohur dhe hetuesit e aftë u bënë avokatë, që rolin parësor e kishin negociatat me prokurorët dhe gjykatësist dhe jo zbardhjen apo zgjidhjen e çështjes që ata mbronin.
Pjesë e negociatave ishte vetëm një gjë: paraja, e cila zgjidhte apo acaronte, zbuste apo hapte një konflikt të ri.
Por edhe gjykatësit që punonin pa u shtrirë në negociata me përfaqësues të botës së errët, e pësuan si pasojë e vendimeve të tyre.
Ardian Nuni, anëtari i Gjykatës së Lartë, shkallës më të lartë të gjyqësorit në vend, u plagos në vitin 2009, pikërisht më 9 shkurt pranë shtëpisë së tij. Një person qëlloi dy plumba pistolete drejt tij që nuk e lanë të vdekur, por e kapën në krah dhe shpinë.
Një ekspert mjeko-ligjor bëri të ditur në atë kohë se flurudha e plumbit dukej të ishte kryer nga një profesionist që nuk donte ta vriste, por e goditi me precizion në organet jo-jetësore.
Të gjithë organet e shtetit thanë në atë kohë se do ta zbardhin menjëherë krimin. Jo vetëm nuk u zbardh por u fsheh edhe ekspertiza balistike e cila tregonte shumëçka.
Por rasti më flagrant ishte ai i gjyqtarit të Vlorës, Skerdilajd Konomi, i cili u la të digjej në transmetim live nga eksplozivi që shpërtheu në makinën e tij dhe ende prej vitit 2011 nuk është hartuar asnjë pistë se përse dhe kush mund ta ketë vrarë vlonjatin që përveçse gjyqtar ishte dhe zotërues i madh pronash?!
Erdhëm në rastin e para disa ditëve kur një gjykatës shumë po shumë i rëndësishëm, Artan Gjermeni, pjesëtar i trupës së Gjykatës së Tiranës, anëtar i Këshillit të Lartë të Drejtësisë prej 15 vjetësh, i cili sapo kishte dhënë pafajësinë për ish-Guvernatorin e Bankës së Shqipërisë, Ardian Fullani, u paraqit në spital i prerë në dorë dhe tha që u vrava pa dashje me një copë llamarinë (mund të kish thënë se dhe u preva pa dashje me satërën e mishit duke ndarë një këmbë viçi).
Policia (burime jo zyrtare) thanë për mediat se gjeti 20 mijë euro në makinën e tipit Smart të Gjermenit. Por provat sipas gjasave nuk do të bëhen zyrtare pasi shpesh e vërteta pëson devijim dhe raportet zyrtare rishikohen e bëhen sipërfaqësore që nuk zgjidhin por e arkivojnë çështjen.
Këto çështje i përkasin krimeve të rënda, të cilat si prokurori e gjykatë kanë për detyrë të zbardhin dhe të zgjidhin çështjen, duke përcaktuar përgjegjësit por edhe fajtorët. Ndryshe do të ketë larje hesapesh pa fund.
Po përse na duhet drejtësia atëherë kur çdo gjë bëhet me vetëgjyqësi. Më mirë Kanuni e “pleqësitë”. Të paktën ato nuk marrin para as nga buxheti i shtetit. Kështu që t’i shkrijmë prokuroritë e gjykatat! /tesheshi.com/