Që kur kryeqyteti rus i Moskës u sulmua nga dronët, duket se këto armë kanë hyrë në radhët e mjeteve dhe teknologjive në konfliktin e vazhdueshëm ushtarak midis Rusisë dhe Ukrainës.
Në orët e para të mëngjesit të së martës, tetë dronë sulmuan ndërtesat në dhe rreth Moskës në të njëjtën kohë, siç konfirmohet nga një numër ekspertësh ushtarakë rusë.
Sipas deklaratës së Ministrisë së Mbrojtjes së Rusisë, tre dronë u neutralizuan nga forcat e luftës elektronike, ndërsa pesë dronët e mbetur u rrëzuan nga sistemi raketor anti-ajror Pancir.
Që nga fillimi i luftës më 24 shkurt të vitit të kaluar, Moska dhe Kievi janë përfshirë shpesh në përdorimin e dronëve, duke u mbështetur në këto armë në operacionet ku pala sulmuese dëshiron të shmangë rrjetet e përgjimit dhe sistemet e mbrojtjes.
Pra, muajt e fundit, dronët janë përdorur për të shënjestruar objektiva në thellësi të territoreve të këtyre dy vendeve, me të cilat në një masë më të madhe duan të dërgojnë dhe mesazhe politike. Gjithashtu, me sulme të tilla, ata duan të lënë gjurmë në moral, në vend që të arrijnë ndonjë sukses ushtarak, si ajo që ndodhi në tentativën për sulm ndaj Pallatit të Kremlinit në fillim të majit.
Sipas ekspertit ushtarak Victor Litovkin, sulmet me dron në Moskë erdhën si përgjigje ndaj sulmeve të kryera nga forcat ruse në Kiev, duke synuar në mënyrë specifike selinë e inteligjencës ushtarake.
Litovkin thekson për Al Jazeera-n se Kievit i duhet të arrijë çdo sukses mediatik në mënyrë që të ngrejë moralin e forcave të armatosura dhe opinionit publik pas rënies së Bakhmutit. Përveç kësaj, në Ukrainë kanë filluar të shfaqen dyshime për aftësinë e ushtrisë për të nisur një kundërsulm që presidenti Volodymyr Zelensky njoftoi disa muaj më parë, ndërsa forcat ruse po shkatërrojnë çdo ditë sistemet e mbrojtjes ajrore pranë Kievit.
Sulmi nga dronët ukrainas në zonën e kryeqytetit nuk ishte gjë tjetër veçse “terrorizëm në formën e tij më të pastër”, siç e përshkroi ai. Ai thotë se nuk ka pasur sens dhe përfitim ushtarak, përveç se disa objekte banimi janë dëmtuar dhe nuk ka pasur viktima.
Nga ana tjetër, eksperti strategjik Roland Begamov thotë se intensifikimi i përdorimit të dronëve nga ana e Ukrainës rrjedh nga çmimi simbolik i këtyre armëve dhe aftësia e tyre për të gjeneruar zhurmë mediatike. Në të njëjtën kohë, armët e tilla nuk do të shkaktojnë shkatërrime të konsiderueshme në lokacionet që kanë qenë objektivi, gjë që mund të çojë në reagime negative politike dhe ushtarake, veçanërisht nëse bëhet fjalë për shenjestra civile ose për ato që kanë ndonjë rëndësi simbolike.
Begamov theksoi se lloji i dronëve të përdorur në sulmin e fundit nuk do të jetë zëvendësues i armëve raketore dhe përdorimi i tyre do të varet nga mesazhet politike dhe mediatike që do të dërgohen, jo nga shkalla e shkatërrimit të kërkuar.
Sipas tij, Kievi donte të studionte funksionimin dhe mekanizmin e veprimit të sistemeve të mbrojtjes ajrore në mënyrë që të monitoronte dobësitë e tyre dhe të përpiqej t’i depërtonte ato si objektiva taktike.
Është praktikisht e pamundur të mbulohet çdo gjë në mënyrë të barabartë, sepse sistemet e mbrojtjes ajrore nuk janë plotësisht të pajisura për t’u përballur me këtë lloj “drone amatore”, siç i përshkroi ai. “Këto objektiva mund të jenë më të vështirat, sepse fluturimi i këtyre dronëve në lartësi të ulët e bën të vështirë zbulimin e tyre, pasi ato janë prej fibër karboni dhe kanë një motor të vogël”, shtoi ai.
Megjithatë, Begamov beson se reagimi i shpejtë i sistemit rus të mbrojtjes ajrore ndaj sulmit me dron në Moskë tregon se sistemi funksionon në mënyrë efektive dhe është i aftë të identifikojë dhe shkatërrojë objektivat ushtarake të armikut.
Nga ana e tij, Yuriy Knutov, një ekspert për çështjet ushtarake, sugjeroi se dronët UG22 të prodhuar nga Ukraina janë 80 për qind të zhvilluara nga amerikanët. Bëhet fjalë për mjete ajrore pa pilot që mund të fluturojnë 800 kilometra në një drejtim, pra gjithsej rreth 1600 kilometra.
Knutov beson se ajo që ndodhi nuk do ta pengojë Kievin të vazhdojë të përdorë dronët për të zhvendosur luftimet në qytetet e Rusisë qendrore, përfshirë kryeqytetin.
Ai theksoi se banorët e qyteteve ruse duhet të informohen që të mos bëjnë foto ose të publikojnë foto dhe video që tregojnë funksionimin e sistemeve ruse të mbrojtjes ajrore, sepse kështu do të jetë më e lehtë për inteligjencën ukrainase të lokalizojë objektet ushtarake strategjike ruse që mund të bëhen objektivat kryesore të një sulm i ri.
Sipas tij, tani është e nevojshme të forcohen dhe modernizohen sistemet e mbrojtjes ajrore, për t’u përballur me këto sfida në një nivel më të lartë dhe më serioz dhe për të krijuar një rrjet më të avancuar të paralajmërimit të hershëm.
Knutov tërhoqi vëmendjen për problemet objektive që vështirësojnë parandalimin e depërtimit të mjeteve ajrore pa pilot në hapësirën ajrore dhe mbërritjen e tyre në objektivat e tyre, veçanërisht në linjat e konfrontimit dhe në frontet shumë të gjata të betejës. Një situatë e tillë kërkon instalimin e një numri të madh stacionesh për zbulimin e objektivave të ndjeshëm fluturues në mënyrë që të jenë në gjendje gatishmërie të vazhdueshme.
Sipas tij, kushton shumë në krahasim me çmimin e ulët të dronëve të tillë. Ai shpjegon se distanca prej 400 apo 500 kilometrash nuk është një pengesë e madhe për dronët e tillë, sepse atyre u nevojiten vetëm tre deri në katër orë për të fluturuar drejt Moskës. /tesheshi.com/
