Kufizimet qeveritare mbi fenë janë rritur në të gjithë botën gjatë dekadës së kaluar, por veçanërisht në Evropë. Ky është përfundimi në të cilin ka ardhur një studim i ri nga Qendra Pew Research.
Grupi i ekspertëve me qendër në Uashington vëzhgoi 198 vende mbi raportin e saj të fundit vjetor lidhur me kufizimet fetare dhe zbuloi se gjatë dekadës midis 2007-2017, ligjet, politikat dhe veprimet e zyrtarëve shtetërorë që kufizojnë besimet dhe praktikat fetare janë rritur “dukshëm”.
Studimi theksoi se megjithëse kufizimet fetare mbeten më të larta në rajonin e Lindjes së Mesme dhe Afrikës së Veriut, rritjet më të mëdha gjatë dekadës së fundit kanë qenë në Evropë dhe në Afrikën Sub-Sahariane.
Ndërhyrja qeveritare
Raporti veçoi numrin në rritje të qeverive evropiane që vendosin kufizime lidhur me veshjen e grave muslimane. Në vitin 2007, ishin pesë shtete që raportuan se kishin kufizime të tilla në Evropë, por deri në vitin 2017, ky numër ishte katërfishuar në 20.
Numri i qeverive evropiane që ndërhyjnë në adhurim ose praktika të tjera fetare është rritur gjithashtu. Raporti vërehet në Gjermani dhe Slloveni, grupe muslimane dhe hebreje protestuan kundër autoriteteve që e quajtën cirkumcizionin e fëmijëve për arsye jo mjekësore si sulm ose vepër penale.
Ndërkohë, një ligj i ri në Hungari i zbatuar në vitin 2012 ndryshoi procesin e regjistrimit për grupet fetare dhe çregjistroi më shumë se 350 grupe, “duke ndikuar negativisht në financat e tyre dhe aftësinë për të ofruar shërbime shoqërore bamirëse”, thuhet në raport.
Pew specifikoi edhe Spanjën e cila kishte përjetuar rritjen të ndalesave mbi besimet fetare.
Katalonia miratoi ndalimet për burka dhe nikab, ndërsa grupet fetare si “Dëshmitarët e Jehovait” janë përballur me kufizime.
Sekularizmi vs Feja
Sociologu francez Jean-Paul Willaime tha që këto rezultate nuk do të thoshin që Kontinenti i Vjetër po bëhej më intolerant ndaj fesë.
“Ekziston një paradoks: ndërsa shoqëritë evropiane janë shumë laike dhe kanë një numër në rritje të njerëzve që deklarojnë se janë pa fe, po miratohet gjithnjë e më shumë legjislacion për të rregulluar praktikat fetare”, i tha ai Euronews.
Disa prej këtyre pakicave dhe “ndërhyrja e tyre në lidhje me normat dhe praktikat e fesë së tyre”, shtoi ai, “vë në dyshim neutralitetin e rreptë të shtetit”.
Kjo analizë u bë jehonë nga Francois Foret, profesor i shkencës politike në Cevipol, i cili tha për Euronews se ky legjislacion buron nga roli miratues i fesë në shoqëri.
Feja në Evropë është zhvendosur në kulturë dhe “është ulur nga autoriteti i saj për t’u bërë një shprehje e thjeshtë e identitetit dhe e kujtesës”, tha ai.
Si e tillë, politikat “merren me fenë si rrezik, me qëllim të dyfishtë për të “monitoruar dhe shtypur” radikalizimin, dhe për të inkurajuar “fenë e konvenueshme” për interesa specifike.
Dhuna vs Feja
Por politikat nuk janë problemet e vetme të ngritura nga studimi i Pew. Armiqësia shoqërore në lidhje me normat fetare gjithashtu u rrit dramatikisht në Evropë.
Katër vende në 2007-tën raportuan se kishin individë ose grupe që përdorën dhunën ose kërcënimin e dhunës për të provuar dhe detyruar të tjerët të pranojnë praktikat dhe besimet e tyre fetare.
Një dekadë më vonë, ishin 15 vende përfshirë Mbretërinë e Bashkuar – ku ndodhën të tilla gjëra.
Ukraina gjithashtu u përfshi në këtë listë – në vitin 2015, katër Dëshmitarë të Jehovait u rrahën dhe u mbajtën nën kërcënimin e armës derisa ata e pranuan fenë ortodokse si të tyren.
Gjermania u konstatua se kishte rezultatin më të lartë që mat masën e dhunës në lidhje me normat fetare në vitin 2017.
Sociologu Thomas Schirrmacher vlerësoi në një raport të qeverisë amerikane, ku duke cituar studimin e Pew, thuhet se janë ndodhur me mijëra konvertime në krishterim në Gjermani, e që ishin të lidhura me krizën e refugjatëve.
Sipas raportit, grupet fetare përdorën frikën e dëbimit për të promovuar konvertimet që ofrojnë drekë dhe kosto transporti falas. /tesheshi.com/
