Portali rus Sputnik, për të parën herë në seksionin e tij në gjuhën serbe ka shtruar mundësinë e heqjes nga ana e Serbisë, të preambulës famëkeqe që “Kosova është djepi i Serbisë”.
Në numrin e saj të sotëm, Sputnik ka zhvilluar një debat të tërë, të gjatë dhe të hollësishëm për heqjen e preambulës që BE i ka vënë kusht Beogradit që ta heqë, nëse do anëtërësimin në Bashkimin Europian.
Milan Jovanoviç, profesor i sistemeve politike në Universitetin e Beograditm thekson se “Preambula nuk është pjesë ligjore dhe detyrues të Kushtetutës, ajo dhe pse është fryrë kaq shumë, përbën më shumë çështje politike”.
Portali rus bën të ditur se Vuçiç tashmë ka nisur punët për rishikimin e Kushtetutës.
Jovanovic thekson për Sputnik se “Preambula kishte efektin e një mesazhi politik që të theksohet se Kosova vazhdonte të ishte pjesë e vendit..
Ministri i ri në qeverinë e Serbisë, Branko Ruzhiç, vuri në dukje se “Kushtetuta do të ndryshohet së bashku me preambulën për tu përshtatur me realitetin e ri, pasi preambula duhet të korespondojë me Rezolutën 1244 dhe marrëveshja e Brukselit mes Beogradit dhe Prishtinës”.
Megjithatë Ruzhiç që është anëtar i partisë Progresiste të Aleksandër Vuçicit, deklaroi se gjithsesi Serbvia nuk do ta njohë pavarësinë e Kosovës.
Por heqja nga preambula duket se do jetë kompromisi i parë, për të shkuar drejt të dytit.
Profesori i së Drejtës Kushtetuese Universitetin Juridik të Beogradit, Vlladan Petrov tha për Sputnik se
“Kushtetuta e Serbisë përcakton që Preambula ndryshohet në një procedurë shumë të vështirë”.
Kjo do të thotë se është e nevojshme që së pari të paraqitet një propozim për të ndryshuar Kushtetutën, por këtë duhet ta bëjë qeveria, Presidenti i Republikës, ose të paktën një të treta e deputetëve, ose 150,000 votuesve. Propozimi duhet të miratohet nga një shumicë prej dy të tretave të numrit të përgjithshëm të deputetëve, dhe pastaj të përgatitet amendamenti, i cili gjithashtu kërkon dy të tretat.
Në fund është një referendum është i domosdoshëm dhe i detyrueshëm.
“Preambula e Kushtetutës nuk mund të ndryshohet në ndonjë mënyrë tjetër por vetëm me votimin direct të qytetarëve”, specifikon Petrov për Sputnik.
“Preambula nga pikëpamja e të drejtës kushtetuese”, shpjegon profesori Milan Jovanoviç, “është një lloj parathënie të Kushtetutës. Është një tekst që tregon pse u krjiua Kushtetuta, shpjegon disa arsye historike dhe tregon disa nga qëllimet kryesore.
I pari për të treguar se Serbia është një shtet i popullit serb, por që prespekton pakicat dhe se ata janë të gjithë të barabartë.
Pjesa e dytë e Preambulës e cila e përmend tre herë Kosovën, thotë se ajo është krahinë autonome por që varet nga sovraniteti serb”, thotë Jovanoviç, i cili shton se ky është prioritet politik por flet për një territor të jashtëm.
Sot, asnjëri prej intelektualëve të Serbisë nuk guxon të flasë troç për mundësinë e heqjes edhe de jure të këtij pengu absurd që de fakte ka ikur me kohë.
Por hapja e debatit në median më të madhe shtetërore ruse duket se është një shenjë./tesheshi.com/
