Nga Ermir Hoxha
Banorët e një fshati në Maqedoni, pasi e kanë braktisur atë tërësisht vit pas viti, deri në shuarje të plotë nga çdo frymëmarrjeje njerëzore, kanë vendosur që t’i kthehen atyre gërmadhave për t`i rivitalizuar, për t’u ridhënë jetë.
Kjo po ndodh në Spas të Dibrës së Madhe, ngjitazi me kufirin me Shqipërinë.
Inisiator është bërë një ish-banor i atyshëm, që në fakt, vetë ai e ka lënë fshatin, që në moshë të re duke emigruar në SHBA. Por Ramiz Duka, hem për atdhetari, hem për identitet, por dhe hem për turizëm, ka vendosur që t’i bëjë bashkë, në një mendje të gjithë bashkëfshatarët e tij, që t’u rikthehen atyre trojeve e shtëpive të rrënuara për t’i kthyer ndoshta më të bukura se më parë.
Ai, si për t’u bërë shembull konkret për të tjerët, ia ka nisur i pari, duke rehabilituar tërësisht shtëpinë që do e ketë të tijën sa herë të kthehet nga Amerika.
E po kështu kanë vendosur që dhe të tjerët ta ndjekin këtë trend.
Ramizi thotë se fshati i ka të gjitha, terrenin e butë, afërsinë me qytetin, rrugën e shtruar, ujin e kanalizimet. Pra çdo gjë, pa qenë nevoja për asnjë investim në infrastrukturë.
Por i mungon një gjë: njerëzit, ata të cilët lipsen t’i kthejnë jetën, patjetër në interes të tyre.
Ideja e Ramizit është që ai fshat gërmadhash të shndërrohet në një vendbanim me elementë turizmi.
Pra, nuk është e thënë që patjetër që kthehet siç ka qenë, me atë model klasik jete, por mundet që të jetë një fshat turistik, ku si ata që kanë lidhje të drejtpërdrejtë me, por dhe të tjerë, të mund të kenë aty një shtëpizë fundjave, për t’u shplodhur, rehatuar, relaksuar, pse jo argëtuar, duke qenë se ka jo pak jetë rreth e rrotull.
Dhe kështu pra, Spasi po rifiton jetën e humbur gjatë këtyre viteve, si pasojë e braktisjes, që dhe kjo e ka një shkak të pazakontë. Sepse, ishin vëllezërit shqiptarë të matanë kufirit, që, të etur për pasuri materiale nga privacioni emblematik i komunizimit, iu turrën shtëpive të tyre duke zhvatur kaçakshme ç’të mundnin, që nga bagëtitë e deri tek televizorët.
E kur një ditë u bënë zengjinë, pas punës në emigracion, gjë që nuk i detyronte më që të futeshin “me kapuç në kokë” në shtëpitë e “vllazënve”, këta të fundit ia kishin mbathur me kuç e me maç drejt kasabasë; por që tani po kthehen, sa nga malli e sa vizioni i të nesërmes, për të cilën asaj ane kanë një thënie klasike shpresëpërçuese, “Ma mëjr do t’bëhet!” /tesheshi.com/
