Shumica e njerëzve në botë besojnë se kapitalizmi, në formën e tij të tanishme, po bën më shumë dëm sesa mirë – kjo, sipas një hulumtimi në prag të samitit të kësaj jave të elitës politike dhe ekonomike të Davosit.
Barometri Edelman Trust, i cili ka anketuar dhjetëra mijëra njerëz gjatë dy dekadave të fundit për besimin e tyre në institucionet kryesore, për herë të parë ka kërkuar të zbulojë se çfarë mendojnë njerëzit për kapitalizmin.
Autorët e studimit deklarojnë se hulumtimet e hershme që treguan një sens në rritje të pabarazisë që i bënë ata të pyesin qytetarët nëse ata filluan të kishin dyshime më të thella për demokracitë perëndimore bazuar në kapitalizëm.
“Përgjigja është ‘Po’, tha David Bersoff, shefi i hulumtimit i kryer nga American Edelman Company.
“Njerëzit po pyesin nëse ajo që kemi sot dhe bota ku jetojmë sot është ideale për të ardhmen e tyre”, tha Bersoff.
34,000 njerëz nga 28 vende morën pjesë në studim.
U morën në pyetje qytetarët e demokracive liberale perëndimore si SHBA dhe Franca, si dhe Kina dhe Rusia.
Më shumë se gjysma e të anketuarve, 56 përqind, besojnë se “kapitalizmi i sotëm po bën më shumë dëm sesa mirë në botë”.
Një studim i nisur në vitin 2000 kërkoi të verifikojë teoritë e filozofit politik Francis Fukuyama, i cili tha pas rënies së komunizmit se demokracia liberale tani konsiderohej “fundi i historisë”.
Por që nga ajo kohë, kritikët nuk janë pajtuar, duke treguar gjithçka – nga ndikimi në rritje i Kinës dhe shfaqja e përhapur e udhëheqësve autokratë, proteksionizmi i tregtisë dhe pabarazia në rritje midis krizës financiare globale 2007/08.
Në nivelin kombëtar, mungesa e besimit në kapitalizëm është më e përhapur në Tajlandë (75 përqind), Indi (74 përqind) dhe Francë (69 përqind).
Në vendet e tjera aziatike dhe evropiane dhe ato në Gji, si dhe në vendet afrikane dhe të Amerikës Latine, mbizotëron i njëjti vlerësim n՞ më shumë se 50 përqind.
Vetëm në Australi, Kanada, SHBA, Korenë e Jugut, Hong Kong dhe Japoni, shumica e të anketuarve nuk pajtohen me pretendimin se kapitalizmi aktualisht po bën më shumë dëm sesa mirë.
Sondazhi konfirmoi lloje të ndryshme të shqetësimeve të qytetarëve, duke filluar nga zhvillimi i shpejtë teknologjik dhe pasiguria në punë, deri tek mungesa e besimit në media dhe një ndjenjë që qeveritë kombëtare nuk janë në gjendje të përballojnë sfidat e sotme.
Të dhënat janë disi të ndryshme, kështu që aziatikët janë më optimistë se të tjerët në botë kur bëhet fjalë për perspektivat ekonomike.
Opinionet gjithashtu ndryshojnë në varësi të statusit, kështu që ata më të arsimuar kanë më shumë besim në mënyrën se si zhvillohen gjërat.
Drejtuesit e korporatave që mblidhen në Davos këtë javë mund të jenë të interesuar të gjejnë besim ndaj biznesit më të lartë se ndaj qeverive dhe që 92 përqind e të punësuarve besojnë se CEO-të duhet të flasin për çështje aktuale sociale dhe etike.
“Biznesi ka mbushur boshllëkun e lënë nga populistët dhe qeveritë e partive”, tha CEO i Edelman, Richard Edelman. /tesheshi.com/