Vetëm 13 për qind e të rinjve arabë thonë se mund ta imagjinojnë veten në mbështetje të ISIS, edhe nëse ai përdor shumë dhunë, një zbritje kjo nga 19 për qind vitin e kaluar, kurse 50 për qind e tyre e shohin organizatën si problemin më të madh me të cilin përballet Lindja e Mesme, një rritje nga 37 për qind që ishte vitin e kaluar. Shifrat janë bërë të ditura nga sondazhi “Të rinjtë arabë 2016”.
Sidoqoftë është shtuar shqetësimi në të gjithë rajonin për shkak të mungesës kronike të vendeve të punës dhe mundësive për të rinjtë, të cilat citohen si faktori kryesor që ushqen rekrutimin nga terroristët. Në 8 nga 16 vendet e vëzhguara, problemet e punësimit dalin si faktori më i madh nxitës drejt ISIS sesa pikëpamjet fetare ekstremiste.
Sondazhi i tetë i përvitshëm mundëson një fotografim të aspiratave të 200 milionë njerëzve. Sondazhi gjen se pesë vjet nga nisja e pranverës arabe, pjesa më e madhe e të rinjve tashmë i japin prioritet qëndrueshmërisë së vendeve të tyre ndaj demokracisë. Optimizmi se rajoni mund të ishte shumë më mirë pas trazirave të vitit 2011, ka rënë vazhdimisht.
Në vitin 2016, vetëm 36 për qind e njerëzve thanë se ndjejnë se bota arabe është në formë më të mirë pas kryengritjeve, një shifër në rënie nga 72 për qind në vitin 2012. Pjesa më e madhe, 53 për qind bien dakord se mbajtja e stabilitetit ishte më e rëndësishme sesa promovimi i demokracisë që mbështetet nga 28 për qind. Në vitin 2011, 92 për qind e rinisë arabe tha se “të jetosh në demokraci” ishte dëshira e tyre më e madhe.
Shqetësimi për perspektivën e dobët të punësimit vihet re në të gjithë botën arabe, ku një në katër të rinj të moshës 15 deri në 24 vjeç janë të papunë – niveli më i lartë i papunësisë në planet, sipas Bankës Botërore. Organizata Ndërkombëtare e Punës beson se deri në 75 milion të rinj janë pa punë në vendet arabe.
Sondazhi i Rinisë arabe 2016 bazohet në 3500 intervista në të gjithë rajonin, për një spektër të gjerë çështjes e të pyeturit janë të moshës 18-24 vjeç.
Sondazhi gjen se 47 për qind besojnë se marrëdhëniet mes sunitëve dhe shiitëve po përkeqësohen dhe 52 për qind shprehen se ndjejnë se feja luan një rol shumë të madh në një rajon të dominuar nga Arabia Saudite dhe Irani – drejtuesit respektivë për secilin sekt dhe që ndodhen në anët e kundërta të konfliktit në Siri dhe në Jemen.
Në tërësi, 39 për qind e të rinjve arabë e shohin konfliktin e përgjakshëm në Siri si një luftë rivalësh që zhvillohet nga fuqitë rajonale dhe ato globale. 29 për qind e shohin si një revolucion kundër regjimit të Bashar Al Assad dhe 22 për qind besojnë se është një luftë civile mes sirianëve.
Gati gjysma e personave të anketuar mbështesin marrëveshjen bërthamore të vitit 2015 që i dha fund sanksioneve dhe e nxori Iranin nga zona e ftohtë – në një kontrast të ashpër me vendet që nuk e mbështesin. Ndasitë janë evidente mes të rinjve arabë sa i takon perceptimit të Shteteve të Bashkuara, me 63 për qind të të anketuarve që e konsiderojnë aleat ndërsa 32 për qind shtet armik.
Mungesa e demokracisë citohet si pengesa më e madhe me të cilën përballet Lindja e Mesme me 22 për qind të përgjigjeve, krahasuar me 50 për qind që e cilësojnë përgjegjëse për rritjen e ISIS. Por dy të tretat e të rinjve arabë, rreth 67 për qind sërish dëshirojë që liderët e tyre të bëjnë më shumë për prëmirësimin e lirive të tyre personale dhe për të drejtat e njeriut, e sidomos të grave.
Sondazhi i kryer nga agjencia konsultuese PR, “Asda’a Burson-Marsteller”, që ka një zyrë në Dubai, gjen se Emiratet e Bashkuara Arabe shihen nga të rinjtë arabë si “vendi model” që është ekonomikisht i sigurtë, dhe kombi më i favorshëm për të jetuar dhe ngritur një biznes.
Gati një në katër, ose 22 për qind, citojnë Emiratet e Bashkuara Arabe – një federatë e trashëgueshme sheikësh që nuk ka institucione përfaqësimi të zgjedhura – si vendi ku do të donin më shumë të jetonin. Një numër i ngjashëm tha se Emiratet janë kombi që ata do të pëlqenin më shumë që vendi i tyre t’i ngjasonte, në shifrën 23 për qind. Të pyeturit nuk u pyetën në mënyrë specifike për kritikat e herëpashershme të organizatave të të drejtave të njeriut në lidhje me këtë vend.
Sondazhi gjeti se 66 për qind e rinisë arabe është e shqetësuar, e vazhdon të shtohet ky shqetësim, për rënien e çmimit të naftës, edhe pse 78 për qind beson se kanë të drejtën e energjisë zëvendësuese – pavarësisht rënies së të ardhurave. Arabia Saudite, prodhuesja më e madhe e naftës në botë, ndodhet në përpjekje për të ndërmarrë reforma ekonomike në shkallë të gjerë në përgjigje të rënies së çmimeve të naftës.
Më shumë të rinj arabë informohen për lajmet e ditës përmes internetit sesa nga televizioni apo media e printuar, sipas sondazhit – ndërsa 32 për qind thonë se i marrin lajmet e ditës online, 29 për qin shohin television dhe vetëm 7 për qind lexojnë gazeta përditë, një rënie nga 13 për qind në vitin 2015.
*Sondazhi “Rinia Arabe 2016” u zhvilluar nga kompanitë ndërkombëtare të sondazheve Penn Schoen Berland për llogari të “Asda’a Burson-Marsteller”. Të anketuarit janë nga Algjeria, Bahrejni, Egjipti, Iraku, Jordania, Kuvajti, Libani, Libia, Maroku, Omani, Palestina, Katari, Arabia Saudite, Tunizia, Emiratet e Bashkuara Arabe dhe Jemeni.
Përgatiti: Juli Prifti – /tesheshi.com/
