Nga Ermir Hoxha
Deklarimi në formularët e kërkuar nga ligji për dekriminalizimin, ka nxjerr në pah fenomenin e ndërrimit të emrave prej disa syresh nga radhët e deputetëve.
Rasti më flagrant ishtë ai i kryebashkiakut të Laçit, me katër variante, por që i justifikoi duke thënë se i ndërruar bërë në kushte emigrimi për t’u shpëtuar autoriteteve meqë kishte qenë ilegal, pra pa dokumenta.
Por Partia Demokratike e ka ngritur stekën dhe e ka vënë shënjestrën tek Rama, duke pretenduar se dhe ky, e ka kthyer nga Edvin në Edi, siç pretendon Berisha për shkak të një implikimi kriminal.
Por pyetja që ngrihet është se përse këtë rast ish-kreu demokrat nuk e ka denoncuar më herët, pra që Edi ka qenë dikur Edvin, por që krimi e ka çuar t’i heqë dy gërma?!
E megjithatë, loja me emrat nuk është diçka e pazakontë në jetën shoqërore shqiptare. Ajo mund ketë patur si shkak qoftë ndonjë aferë kriminale, apo qoftë dhe arsye të tjera pa peshë, siç shijet personale; sepse, meqënëse emri është diçka që njeriu e ka jashtë vullnetit të vet, vjen një kohë që mundet dhe mos i pëlqejë dhe ta ndërrojë.
Për shkaqe kriminale, italianët mendonin se Vasil Laçi ishte një grek e jo shqiptar, që sipas tyre quhej Vasilis Llaqis. Ne kjo na bënte për të qeshur kur e shihnim filmin “Plumba Perandorit”, por që në kohë u duk se kish diçka të vërtetë në këtë mesele.
Por le të kujtojmë rastet e ndërrimit të emrave pa asnjë sfond kriminal, që i has, sidomos në ambientet mediatike shqiptare të këtyre 25 viteve.
E para duhet thënë se Ben Blushi është po ai, pasi asnjëherë nuk është njohur si Arben. Kështu që në këtë pikë nuk ka pse hetohet.
Por nuk ndodh kështu me një Ben tjetër, Andonin, që emrin origjinal e ka Baftjar Luzati.
Më pas është rasti i Rakipllarit, që nga Kapllan është bërë Robert.
Më pas kemi erën franceze të emrave të mbivendosur mbi ata shqiptarë, që nis në fillim të viteve ’90-të me Myslim Koçiun, i shndërruar në Mishel Koçiu. Në radhë vjen Behie Kokëdhima e shndërruar në Brixhida Kokëdhima, për t’u pasua nga Naim Çili i shndërruar në Henri, e Proletar Sadikaj i shndërruar në Patrik Sadikaj.
Këta, duket sikur iu përgjigjën një fushatë të ndërmarrë nga Kadareja aty në fillimet e pluralizmit, ku nisi të denonconte emrat e “traditës osmane” që sipas tij duheshin shqiptarizuar me kohën; ndonëse vetë i qëndroi gjithnjë besnik “dhuratës”, prindërore, Ismail. /tesheshi.com/
