Dritat e ndritshme, hartat e botës dhe bari me bambu në Cafe Pangea janë më të përshtatshme për një kafene të modës në një plazh meksikan sesa një restorant në qytetin norvegjez të Bodo, 120 km në veri të Rrethit Arktik.
Në verë, nga fillimi i qershorit deri në mes të korrikut, dielli rrallë perëndon në Bodø, kështu që nuk është për t’u habitur që shumë mysafirë që vizitojnë këtë qytet flenë në hotele me perde shumë të trasha, në mënyrë që të flenë në errësirë.
Simen Steinbakk, menaxher i Pangea, u rrit në qytet gjatë periudhës kur Bodø ishte subjekt i shpeshtë i shakave norvegjeze. Domethënë, Bodø nuk ishte aq energjik sa Tromsø, një qytet universitar në veri, ose plot histori dhe kulturë si Oslo në jug. Deri dhjetë vjet më parë, Bodø ishte më i njohur për bazën e tij ajrore ushtarake, dhe norvegjezët shpesh e quanin atë si “Bodø i mërzitshëm”.
“Qyteti është rritur,” shtoi Steinbakk, “dhe tani më shumë banorë vendas jetojnë në të, si dhe të huaj. Shumë njerëz që u larguan nga qyteti po kthehen ngadalë. Të gjithë ata të kthyer po hapin vende pune dhe punë të reja.”
Një dekadë më vonë, ky qyteti dikur i përgjumur me 53,000 banorë është bërë vendi me rritjen më të shpejtë në Norvegji. Salla e Koncerteve Stormen tërheq artistë ndërkombëtarë, restorantet më të mira me pamje të bukur nga deti po hapen, dhe këtë vit qyteti pati arritjen më të madhe nga të gjitha – u shpall Kryeqyteti Evropian i Kulturës në 2024, duke e bërë atë qytetin e parë mbi Rrethin Arktik që mban këtë titull.
Megjithatë, si përfundoi ky qytet arktik në listën e qyteteve me famë botërore si Parisi, Stambolli dhe Praga, të cilat u shpallën edhe kryeqytete të kulturës evropiane?
Bodø është kryeqyteti i rajonit Nordland, një hapësirë e madhe që shtrihet pothuajse 800 km përgjatë bregut veriperëndimor të Norvegjisë. Vetëm 240,000 banorë jetojnë në rajon, gjë që e bën atë rajonin më pak të populluar në Norvegji (por edhe në Evropë, pasi vetëm shtatë njerëz jetojnë atje për kilometër katror).
Megjithatë, fjordet e thella akullnajore, nëntë parqe kombëtare, hekurudha më e gjatë në Norvegji (e ashtuquajtura linja e Rrethit Arktik Express) dhe afërsia me akullnajën më të aksesueshme e kanë bërë Nordland, dhe veçanërisht Bodø-n, një pikënisje ideale për një arratisje në Arktik.
Por bumi i qytetit filloi 12 vjet më parë me mbylljen e bazës ajrore ushtarake, e cila la 1000 njerëz pa punë. Kryebashkiaku i Bodø-s, Odd Emil Ingebrigtsen bën shaka dhe thotë: “Kurrë mos humbisni një krizë të mirë”.
Pas kësaj, administrata lokale filloi të zhvillojë infrastrukturën për aktivitete në natyrë, sepse në afërsi të qytetit ka liqene të pastër kristal, pyje të dendura dhe masivin malor Saltfjellet që mbingarkon.
Në vitin 2014, qyteti ndërtoi Sallën e Koncerteve Stormen me 900 vende, e cila është e njohur botërisht për akustikën e saj të shkëlqyer për interpretimin e muzikës klasike. Në të njëjtin vit u ndërtua Biblioteka dhe Qendra Kulturore Stormen, dizajni i së cilës me dritare nga dyshemeja deri në tavan dhe pamje panoramike të detit iu dha çmimi për dizajnin më të mirë arkitekturor.
Disa vite më vonë, një tjetër sallë koncertesh, Svømmehallen, u ndërtua, e ndjekur nga Muzeu Jekt në 2019, i cili gjithashtu u vlerësua Muzeu Norvegjez i Vitit. Përveç kësaj, vlerësohet se deri në vitin 2029, pra deri në vitin 2030, do të përfundojë stadiumi i ri për klubin e futbollit FK Bodø/Glimt, si dhe aeroporti i ri.
Megjithatë, jo vetëm zhvillimi i infrastrukturës dhe ndërtesave arkitekturore janë arsye për rritjen e Bodø-s, por edhe industria e IT-së, për shkak të së cilës numri i banorëve është rritur me më shumë se 20 për qind në 18 vitet e fundit.
Dhe programi i pasur i ngjarjeve të kësaj vere në Bodø do ta ndihmojë gjithashtu që të heqë qafe imazhin e një “qyteti të mërzitshëm” dhe të vazhdojë të zhvillohet falë titullit Kryeqyteti i Kulturës Evropiane 2024. /tesheshi.com/
