Gjatë agresionit izraelit në Rripin e Gazës, qiejt e rajonit u bënë një skenë për eksperimente ushtarake izraelite, veçanërisht përdorimin e dronëve me shumë qëllime për të kryer atentate dhe operacione intensive të mbikëqyrjes, duke e shndërruar Rripin e rrethuar në një laborator të hapur për eksperimente të avancuara ushtarake.
Lufta e Gazës zbuloi rolin në rritje të kompanive private, duke demonstruar bashkëpunim të ngushtë midis ushtrisë izraelite dhe sektorit privat në zhvillimin, testimin dhe përdorimin e dronëve të projektuar posaçërisht për vrasje, vëzhgim dhe luftë eksperimentale.
Ky përdorim sistematik i Gazës si një terren testimi promovohet publikisht në forume si konferenca UVID, ku prodhuesit i paraqesin dronët e tyre si “të testuar në luftë”, duke shfrytëzuar gjakun palestinez si një mjet marketingu për të tërhequr klientët.
Izraeli ka një sistem të avancuar të prodhimit të dronëve, me 30 kompani izraelite që prodhojnë 93 modele të ndryshme, duke reflektuar zhvillimin e shpejtë në këtë industri.
Këta dronë variojnë nga dronët e vegjël të zbulimit deri tek sistemet e mëdha sulmi të afta për të kryer operacione komplekse luftarake, dhe përfshijnë avionë me shumë rrotullues, drone me krahë fiks, sisteme hibride vertikale të ngritjes dhe uljes (VTOL), si dhe helikopterë dhe drone kamikaze.
Gaza, vendi i Ekzekutimit Ajror
Gaza është bërë një terren trajnimi për dronët izraelitë dhe teknologjia më e fundit ushtarake po përdoret shënjestrave reale njerëzore. Këta dronë jo vetëm që kanë shënjestruar anëtarët e rezistencës, por raporte të shumta kanë dokumentuar sulme të drejtpërdrejta mbi civilët, duke përfshirë bombardimin e shtëpive, shënjestrimin e gazetarëve, madje edhe vrasjen e fëmijëve, duke e bërë jetën e përditshme në Gaza të padurueshme.
Ndikimi i dronëve nuk kufizohet vetëm në goditjet direkte, por shtrihet edhe në dimensionin psikologjik përmes gumëzhimave të vazhdueshme në ajër, si mjet për të imponuar frikën dhe për të kufizuar lëvizjen, duke krijuar një mjedis terrori dhe presioni të vazhdueshëm mbi popullatën.
Të paktën nëntë kompani izraelite kanë testuar 15 modele të ndryshme drone në Gaza gjatë operacioneve ushtarake, duke përfshirë dronët vetëvrasës, dronët sulmues me inteligjencë artificiale dhe sistemet autonome të zbulimit.
Teste të tilla e kthyen Gazën në një laborator të hapur lufte, ku efektiviteti i këtyre avionëve testohet në mjedise reale luftarake përpara se të vendosen në tregun global.
Pamjet në terren nga Gaza kanë zbuluar se ushtria izraelite ka përdorur drone bujqësore DJI Agras, të cilët janë modifikuar për të hedhur bomba mbi civilët. Këta dronë, të projektuar fillimisht për spërkatjen e të korrave, janë shndërruar në armë vdekjeprurëse në duart e ushtrisë izraelite.
Dronë izraelitë të dështuar në Gaza
Gjatë agresionit ndaj Gazës, rezistenca palestineze arriti të rrëzonte dhe kapte 173 dronë izraelitë, duke ekspozuar dobësitë në teknologjinë ushtarake izraelite.
Sipas raporteve në terren dhe provave fotografike të analizuara nga Agjencia Sanad, luftëtarët e rezistencës kapën 75 dronë të paprekur, rrëzuan 37, shënjestruan por nuk arritën të rrëzonin 61 të tjerë.
Sipas faqes zyrtare të kompanisë, shumë prej këtyre dronëve ishin modele të avancuara, disa prej të cilave ishin vënë në shërbim së fundmi. Kostoja e sensorit optik në vetë dronin është 13,300 dollarë.
Midis dronëve të kapur ishte një Thor Mini UAS, një dron taktik me qëndrueshmëri të lartë i prodhuar nga Flying Production, një degë e Elbit Systems.
Ky dron, i projektuar për zbulim ushtarak dhe operacione taktike, u rrëzua nga Brigadat Qassam në shkurt 2024.
Përveç kësaj, dronët EVO Max 4T – Autel Robotics, Kina, DJI Avata, Skylark I-LEX dhe Elbit Systems ishin gjithashtu midis dronëve të kapur ose të rrëzuar.
Tregëti dronësh me përvojë luftarake
Dronët izraelitë janë bërë një mall i kërkuar në tregun global të armëve, të reklamuar si “të testuar në betejë” në fushat e betejës.
Në konferencën UVID 2024, kompanitë izraelite shfaqën pamjet e operacioneve luftarake në Gaza si provë e efektivitetit të produkteve të tyre. Ky reklamim i drejtpërdrejtë i krimeve të luftës pasqyron një shpërfillje të plotë për jetën e civilëve dhe përdorimin e tyre si mjete në eksperimentet ushtarake.
Industria e dronëve të Izraelit është transformuar nga një industri e thjeshtë ushtarake në një industri të bazuar në krimet e luftës dhe vuajtjet civile, duke e kthyer Gazën në një laborator të hapur lufte, ku armët e reja testohen në objektiva njerëzorë përpara se t’i shiten botës.
Aleanca Ushtarako-Sektori Privat
Është zbuluar një lidhje e ngushtë midis industrisë izraelite të dronëve dhe ushtrisë izraelite, me shumë prej kompanive prodhuese që drejtohen nga ish-zyrtarë ushtarakë, duke siguruar që produktet të zhvillohen sipas nevojave ushtarake dhe të përdoren për mbikëqyrje, shënjestrim dhe vrasje.
Drejtoria e Kërkimit dhe Zhvillimit të Mbrojtjes së Ministrisë izraelite të Mbrojtjes shpalli vitin e kaluar një tender me vlerë qindra milionë sikla për të blerë 20,000 dronë të prodhuar në vend.
Dhjetorin e kaluar, ministria nënshkroi kontrata me vlerë 40 milionë dollarë me Elbit Systems për të furnizuar ushtrinë izraelite me dronë të avancuar dhe sisteme autonome.
Lista e kompanive të reja izraelite në këtë fushë përfshin kompani si Aeronautics, Aerobotics, Tactical Robotics dhe SmartShooter, të cilat ofrojnë zgjidhje të specializuara në vëzhgim, luftim dhe luftë elektronike, duke rritur aftësitë e ushtrisë izraelite në konfliktet rajonale.
Dronët izraelitë përdoren jo vetëm si armë, por edhe si mjete të avancuara të inteligjencës që ofrojnë mbikëqyrje të vazhdueshme ajrore mbi Gazën dhe Libanin.
Përdorimi i dronëve në sulme precize është një tipar i spikatur i operacioneve ushtarake izraelite, pasi këta avionë janë të pajisur me sisteme udhëzimi të mbështetur nga inteligjenca artificiale.
SMASH Dragon, i zhvilluar nga Smart Shooter dhe TIKAD, i zhvilluar nga Duke Robotics, përfaqësojnë një formë të re të luftës ajrore, ku dronët janë të armatosur me sisteme precize armësh për të përfshirë objektivat tokësore nga një distancë. /tesheshi.com/
