Ulur në aeroportin më të madh të Turqisë, duke parë filmin hollivudian “The Terminal”, Fadi Mansour shpresonte te gjente një kauzë të përbashkët me protagonistin. Por ndërsa personazhi i Tom Hanks është një refugjatë imagjinar që nuk lejohet të dalë nga aeroporti për shkak të problemeve ligjore me vizën, Mansour është një refugjat real, sirian, 28-vjeçar që ka mbetur i bllokuar për më shumë se një vit brenda aeroportit të Stambollit, Atatürk.
“Ai ishte në të njëjtën situatë me mua, kështu që mendova se mund të ishte e dobishme”, thotë Mansour, që e sheh filmin në tabletë për të kaluar kohën. “Por, kur pashë filmin, unë e kuptova se ata e kishin krijuar në mënyrë komike, dhe situata ime nuk ishte aspak e tillë. Ai hante hamburger dhe unë haja hamburger. Por Toms Hanks ishte i lirë të vërdallisej nëpër aeroport, ndërsa unë kisha ngecur brenda një dhome të vetme.
Mansour arriti me mundim në Turqi në nëntor 2014, por në vend që ta gjente aty paqen e kërkuar, ai pa se sirianëve nuk u lejohej puna në mënyrë ligjore. Kështu tre muaj më vonë, ai bleu një pasaportë fallco dhe mori fluturimin drejt Gjermanisë – ose të paktën kështu shpresonte ai. Avioni e kishte rrugën me ndalesë në Kuala Lumpur, dhe policia kufitare e zbuloi pasaportën e tij fallco. Ai me nxitim u kthyer pas në Turqi, ku u mbajtr në një dhomë ndalimi, në vend që të ripranohej.
“Mendova se do të kalonin vetëm disa orë derisa të më pranonin sërish”, thotë Mansour, duke kujtuar ndalimin e tij të menjëhershëm. Njerëzit rrotull thanë se do të më kthenin pas në Malajzi, por unë mendoja se kjo ishte e pamundur, unë jam sirian”.
Por të ndaluarit e tjerë kishin të drejtë. Pas disa orëssh, rojet kufitare turke i thanë Mansour se do të dërgohej mbrapsht në Malajzi. “Thashë se doja të aplikoja për azil, por askush nuk më ktheu përgjigje me 2 milionë sirianët që tashmë janë në Turqi, gjërat janë të vështira”.
Por as Malajzia nuk e donte refugjatin sirian. Pas tre ditësh pritjeje në Kuala Lumpur, ai u rikthyer në aeroportin Atatürk. Dhe qëndroi aty për më shumë se 12 muajt e ardhshëm.
Personazhi i Hanks jeton relaitivisht ditë sharmante, pasi gjen vendin e tij privat të fjetjes dhe pasi bën miqësi me stafin e aeroportit. Mansour flinte në një dhomë të vogël me rreth 40 persona të tjerë që përballeshin me të njëjtin problem.
“Nuk kishte dritare dhe nuk e pashë dritën e diellit për tetë muaj”, tha ai. “Por ata i mbanin dritat 24 orë ndezur. Unë nuk e di sesi kur dola nga dhoma, isha akoma në gjendje të ecja”.
“Edhe tani nuk mund të eci 300 metra pa u lodhur. Nuk mund ta imagjinoni sesi mund të jetë të qëndrosh në një dhomë që nuk as hapësirë e as ndriçim natyral”.
Më e keqja nga të gjitha, nga sa tregon refugjati, është se një nga të ndaluarit, një ekstremist nuk e pëlqeu fare që në fillim. Ai e sulmoi refugjatin Mansour tre herë. “Ai m’i bënte gjërat shumë të vështira”, thotë Mansour. “Ai më quante të pabesë, dhe fjalë për fjalë u thoshte njerëzve të tjerë se duhet të më vrisnin pasi do të shkonin në parajsë”.
Pas sulmit të tretë, tetë muaj i bllokuar në gjendje limboje, Mansour u përpoq të shkonte në Liban. Por, ai u ndal sërish në aeroport dhe u kthye në Turqi me të njëjtin avion.
Për të mbajtur veten nga mërzia, Mansour shihte filma në iPad-in e tij dhe u inkurajua sidomos nga një libër i aktivistit sirian, Mostafa Khalifa, që dokumentonte jetën e tij brenda burgjeve të presidentit Bashar al-Assad. Ai thotë se nuk mund ta krahasojë veten me filmin “The Terminal” – por gjen afërsi me librin jo fiction mbi të cilin është bazuar filmi, historinë e një iraniani që kalon 18 vjet i bllokuar në aeroportin e Parisit, Charles de Gaulle.
“Ndjeva se personazhi në libër ishte shumë më afër meje sesa Tom Hanks në film”, thotë Mansour.
Mansour mund edhe të qeshë me të gjithë këtë histori tashnë, pasi së fundmi ai u lirua. Pas një fushate nga Amnesty International, Australia dëgjoi për rastin e tij dhe ra dakord t’i japë azil. Ai ishte i pari që u lejua të largohej nga aeroporti Atatürk drejt një kampi ndalimi, përpara se të dërgohej në Australi.
Australia është kritikuar për politikat e saj në lidhje me refugjatët, pasi edhe ekspertët dënuan problemet e mëdha në kampet e ndalimit. Qeveria australiane ka dështuar gjithashtu në mbajtjen e premtimit për të marrë 12 mijë refugjatë sirianë në vend.
Mirëpo për njërin prej tyre, Australia nuk mund të gabojë. “Isha në Turqi, që është shumë larg nga Australia”, thotë Mansour. “Por, kur ata morën vesh për rastin im, ata u përpoqën të më ndihmojnë”.
Përgatiti: Juli Prifti – /tesheshi.com/