“Duart e mia nuk janë njollosur me gjakun e askujt dhe as nuk i kam vjedhur paratë e askujt”, u tha diktatori egjiptian Abdel Fattah el-Sisi udhëheqësve ushtarakë dhe gazetarëve shtatë ditë pas rënies së Bashar al-Assadit në Siri.
Sisi, një ish-gjeneral i ushtrisë, i cili erdhi në pushtet një dekadë më parë pas një grushti shteti, deri më tani nuk ka komentuar drejtpërdrejt largimin e Assadit. Megjithatë, vërejtjet e tij sinjalizuan një ndjenjë pasigurie për fatin e mbretërimit të tij.
Me largimin e Assadit, Sisi tani është i vetëdijshëm se ai është bërë sundimtari më autoritar në rajonin arab, me më shumë se 65,000 të burgosur politikë që lëngojnë në burgjet e tij.
Në mesin e dhjetorit, Sisi mbajti një konferencë me shefat e ushtrisë dhe policisë, së bashku me gazetarët pro-qeveritar, në selinë e Komandës Strategjike në kryeqytetin e ri administrativ, qytetin e tij të diskutueshëm 58 miliardë dollarësh në lindje të Kajros.
Takimi nuk u transmetua në tërësi dhe media shtetërore zgjodhi disa fragmente që fokusoheshin në dy tema: Sisi nuk është Assad dhe egjiptianët nuk duhet të ndjekin gjurmët e rebelëve sirianë.
Më pas, më 23 dhjetor, organet shtetërore të lajmeve të Egjiptit transmetuan një video të një sërë fjalimesh nga Sisi për publikun. Në fjalën e tij, Sisi deklaroi: “Ata kanë përfunduar misionin e tyre në Siri; ata shkatërruan Sirinë, dhe qëllimi tani është shpërbërja e shtetit egjiptian”, pa specifikuar se kush është përgjegjës për këtë, sipas pretendimeve të tij.
Hisham Kassem, një politikan egjiptian dhe ish-kreu i Organizatës Egjiptiane për të Drejtat e Njeriut (EOHR), tha se mesazhet e Sisit pasqyronin frikën e lëvizjeve të mundshme popullore kundër regjimit aktual.
“Vërejtjet e Sisit paralajmërojnë për implikimet e një kryengritjeje popullore, revolucion apo edhe shfaqjen e aktivizmit politik që synon nxitjen e ndryshimit”, tha Kassem për Middle East Eye.
Hashtag-u, #The_Land_The_People_The_Army, është bërë i njohur në mediat sociale javët e fundit dhe mbështetet nga llogari të lidhura me qeverinë e Sisit.
Në atë që duket të jetë një fushatë e organizuar në internet, komentet e Sisit janë shpërndarë gjerësisht, të shoqëruara me paralajmërime ogurzezë për një komplot për të destabilizuar Egjiptin dhe për të minuar ushtrinë e tij, duke tërhequr paralele me situatën në Siri.
“Më mirë se Siria dhe Iraku”
Që nga marrja e pushtetit në korrik 2014, Sisi është fokusuar në parandalimin e trazirave civile të ngjashme me revolucionin e janarit 2011.
Në mes të një krize ekonomike dhe vështirësive në rritje për shumë egjiptianë, Sisi ka zgjedhur një strategji që mbështetet në frikën – veçanërisht në frikën nga fati i Sirisë – për të shmangur mospajtimin.
Ai shtypi protestat me masa të rrepta sigurie, kriminalizoi demonstratat dhe hapi mbi 23 burgje të reja.
Retorika e regjimit i paralajmëron vazhdimisht egjiptianët kundër protestave, duke përmendur shpesh efektin shkatërrues të luftës civile siriane, duke përfshirë shkatërrimin dhe zhvendosjen e gjerë.
“Më mirë se Siria dhe Iraku” u bë një nga frazat goditëse të Sisit.
Mediat e kontrolluara nga shteti veprojnë si një mjet propagande, shpesh duke nxitur armiqësi ndaj disidentëve.
Media, e kontrolluar nga United Media Services – e lidhur me Shërbimin e Përgjithshëm të Inteligjencës së Egjiptit – ka nisur një fushatë frike, duke përcjellë mesazhin se Egjipti është i ndryshëm nga Siria.
E njëjta qasje u përdor nga autoritetet egjiptiane gjatë ditëve të para të Pranverës Arabe.
Për shembull, më 15 janar 2011, pas largimit të presidentit tunizian Zine El Abidine Ben Ali, media egjiptiane, duke mbështetur presidentin e atëhershëm Hosni Mubarak, përsëriti refrenin “Egjipti nuk është Tunizi” në një përpjekje për të penguar protestat që përfundimisht rezultoi në rënien e Mubarakut.
Po kështu, media pro-Sisi reagoi ndaj rënies së Assadit me shqetësim të dukshëm.
Figura e njohur e medias Amr Adeeb, i cili kohët e fundit mori nënshtetësinë saudite, paralajmëroi se Sisi nuk do të përballet me një fat si ai i Assadit, duke bërë thirrje që të mbështetet vetëm tek ushtria dhe policia. Komente të tjera i bënë jehonë kësaj, duke denoncuar udhëheqësin kalimtar të Sirisë, Ahmed al-Sharaa, si një kërcënim terrorist për të dy kombet.
“Mediat egjiptiane kanë arritur në një fazë ku thjesht ndjekin urdhrat pa asnjë kontribut në krijimin e përmbajtjes”, tha Kassem.
“Ndryshe nga situata gjatë epokës së Mubarakut apo ditëve të para të sundimit të Sisit, kur mediat e lidhura me regjimin luajtën një rol në formësimin e politikës, tani ato thjesht po kryejnë udhëzime pa u përpjekur t’i korrigjojnë apo përsosin ato”, tha ai për MEE.
Sulm ndaj sirianëve
Shqetësimi për ngjarjet në Siri u shfaq edhe në masat e shtuara të sigurisë të marra nga autoritetet egjiptiane ndaj sirianëve, kryesisht refugjatë, me banim në Egjipt.
Në Kajro, kur anëtarët e komunitetit sirian dolën në rrugë për të festuar rënien e Assadit, ata u arrestuan me pretekstin e protestës pa leje.
Motivi themelor duket se shtrihet përtej ligjshmërisë së thjeshtë.
Një raport i fundit nga portali francez Africa Intelligence zbuloi se krerët e Shërbimit të Përgjithshëm të Inteligjencës dhe Agjencisë së Sigurisë Kombëtare të Egjiptit zhvilluan takime me përfaqësues të komunitetit sirian, duke i paralajmëruar ata që të mos merrnin pjesë në demonstratat e thirrura nga Sharaa.
Sipas portalit të përmendur, mesazhi i shërbimeve të sigurisë ishte: “Qëndroni në shtëpitë tuaja dhe raportoni të gjitha grumbullimet e mundshme; përndryshe ju rrezikoni arrestimin ose dëbimin.”
Ndërkohë, Iniciativa Egjiptiane për të Drejtat Personale (EIPR), një grup udhëheqës i të drejtave të njeriut, raportoi në fillim të kësaj jave se autoritetet egjiptiane kishin lëshuar urdhra dëbimi për rreth tre sirianë.
Më tej, u zbulua se të arrestuar të tjerë po mbahen në ambiente të ndryshme policore, përfshirë dhe një Komisariat me emër. Kjo e çoi numrin total të të arrestuarve në rreth 30 sirianë, të cilët aktualisht janë në pritje të vendimit të autoriteteve të emigracionit dhe urdhrit të Agjencisë së Sigurisë Kombëtare. /tesheshi.com/
