Duket sikur ka dalë drejt e nga ndonjë tragjedi e Shekspirit Nicolas Sarkozy, i përfshirë nga dëshira për rimarrjen e fronit dhe, deri në pikën e fundit, edhe të dinjitetit të tij.
Pas një humbjeje poshtëruese në vitin 2012, Nicolas Sarkozy – një përzierje vërtet franceze e njerëzve të famshëm dhe profesionistit të ashpër – dëshiron të bëhet sërish president. Në një Francë të pllakosur nga problemet ekonomike dhe kërcënime të paprecedenta të sigurisë, politikani i qendrës së djathtë ka nisur një fushatë që mund të konsiderohet një shembull klasik i një fenomeni global në rritje: politikanët tradicionalë të nxjerrë jashtë loje që nxitojnë drejt së djathtës për t’iu servilosur votuesve të mos dëgjojnë ekstremet populiste të fuqishme.
Ndërsa garuesit konservatorë për detyrën më të lartë shtetërore të Francës debatuan live për herë të parë, vendi e gjen veten në mes të një konkurrencë, e cila që prej fillimit po i ngjan zgjedhjeve amerikane. E ndërsa republikanët janë të detyruar të mbrojnë komentet e pafundme kontroverse të Donald Trump, 61-vjeçari Sarkozy ka nisur të përngjajë si papagalli i Marine Le Pen, duke thënë gjëra që, përpara vitti 2016, vetëm liderët ekstremë të Frontit Nacional kanë pasur guximin t’i artikulojnë.
Retorika radikale është tashmë po aq realitet në Francë sa edhe në Shtetet e Bashkuara.
Askund më shumë nuk është kjo më e qartë sesa në deklaratat e vazhdueshme të ish-presidentit kundër muslimanëve, minoritetit më të madh fetar në vend. Sarkozy kërkon t’i bëjë të besojnë ata që e ndjekin, se muslimanët janë rrënjët e zinxhirit të fundit të sulmeve terroriste në vend, sikundër edhe “krizës” së dukshme me identitetin kombëtar.
Me një ekonomi në stanjacion dhe me pozicionimin e Francës brenda një krize në rritje e shqetësuese të eurozonës, Sarkozy ka zgjedhur identitetin kombëtar si temën qendrore të fushatës së tij presidenciale.
Qëllimi i tij, siç shpjegon ai në një libër të publikuar në janar është “restaurimi i kombit”. Por përcaktimi që i bën “restaurimit” duket se kërkon stigmatizimin e qartë të muslimanëve francezë.
“Republika nuk i ka problemet me besimin sot, por me një prej tyre që nuk i ka përmbushur detyrat, të nevojshme sikundër edhe të pashmangshme, për t’u integruar”, shkruan ai.
Në spektrin e politikës franceze, kjo po shndërrohet me shpejtësi në një konsensus, pas valës së sulmeve terroriste të lidhura apo të frymëzuara nga ISIS. Madje, edhe presidenti socialist i Francës, François Hollande, ka pohuar se “Franca ka një problem me Islamin”.
Por vetëm Le Pen ka mundur ndonjëherë të artikulojë drejtpërdrejt: “Asnjë besim tjetër nuk po shkakton probleme”, deklaroi ajo gjatë “dramës sociale” të burkinit në fund të gushtit, kostumit të banjos për të cilin u pretendua se po trondiste themelet e vlerave sekulariste të Francës .
Në këtë çështje, gjithashtu, Sarkozy projektoi imazhin e një konservatori më shumë se në pajtim me Frontin Nacional. Kur vëzhguesit në botë reaguan me tmerr nga imazhet e përhapura me shpejtësi të një oficeri të armatosur të policisë franceze që detyronte një grua muslimane të hiqte veshjen në një plazh në afërsi të Nisës, ai doli si mbrojtësi më i patundur i ndalesës kontroverse të burkinit.
Edhe pasi gjykata më e lartë e Francës vendosi në favor të së drejtës së grave për t’u veshur në mënyrë modeste në plazh, Sarkozy e quajti burkinin “një provokacion” dhe premtoi se, si president, ai do ta shtrinte ndalimin e tij edhe më gjerë, nga disa zona në të gjithë kombin.
“Refuzoj ta lejoj burkinin të imponohet në plazhet franceze dhe në pishina… duhet të ketë një ligj që ta ndalojë atë përgjatë gjithë territorit të republikës”, tha ai gjatë një tubimi në fund të gushtit. Por Sarkozy ai shkoi edhe më tej, duke e përshkruar kostumin e banjës si një kërcënim më të gjerë për kombin francez: “Identiteti ynë është nën kërcënim kur ne pranojmë një politikë emigracioni që nuk nuk ka kuptim”.
Sërish, aleati i tij kryesor politik ishte Fronti Nacional – një parti që ai pretendon se e kishte fshirë nga skena përgjithnjë kur fitoi presidencën në vitin 2007.
Analistët shpjegojnë se kthesa e fundit e Sarkozy drejt së djathtës ekstreme përbën mjetin më të fundit të një politikani që qëndron pas në garën mes konservatorëve, pas më të moderuarit Alain Juppé.
Juppé aktualisht ndodhet në avantazh ndaj Sarkozy me 8 deri në 14 pikë në pothuajse të gjitha sondazhet që janë kryer pas debatit të së enjtes së kaluar.
Më shumë se një muaj përpara primareve, Sarkozy është që tani në krizë. Dikur ai përndiqej nga stili i tij që francezët e quajnë akoma “bling bling” dhe nga joshja, ndërsa ishte në detyrë, e supermodeles Carla Bruni, tashmë gruaja e tij e tretë, por tani ai përballet edhe me dyshimet e akuzat për mashtrime financiare në fushatën e fundit.
Disa thonë se përqafimi nga Sarkozy i pozicioneve shumë më ekstreme ilustron rritjen e fuqisë së një fraksioni politik që nuk është më periferik. “Fronti Nacional është shndërruar në një forcë që nuk mund të injorohet në politikën franceze”, thotë Bruno Cautrès, politolog në Paris. “Në një numër demokracish në të gjithë botën, po shohim refuzim të globalizimit, që në Franca ka hapur kaq shumë ndasi. Mesazhi i Frontit Nacional është si se “është e mundshme të jetosh kundër forcave të globalizimit dhe modernizimit”.
Për muslimanët francezë, ish-presidenti ka nisur të duket një version francez i Donald Trump, kandidatit që çalon në sondazhe e që ka hapur Kutinë e Pandorës me retorikën e ashpër që do të mbijetojë, edhe nëse kandidatura e tij nuk ia del.
“Imagjinoni Donald Trump humbet zgjedhjet, thotë Marwan Muhammad, drejtori i grupit “Kolektivisht kundër Islamofobisë” në Francë. “Nuk mund të largohesh nga realiteti që ky person ka krijuar e pushtuar gjatë gjithë kësaj kohe në vëmendjen e medias duke shkatërruar gjithçka që na bashkon”.
“Në Francë”, shton ai, “këto debate kanë qenë kaq toksike sa do të kenë një ndikim të gjatë. Nuk ka kthim pas prej tyre”.
Përgatiti: Juli Prifti – /tesheshi.com/
