Tre anije të mbingarkuara të fundosura në det dhe 700 të mbytur brenda pak ditësh. Duket se java që sapo u mbyll është më vdekjeprurësja që nga prilli i vitit 2015, ndërsa ekipet e shpëtimit tregojnë për skena tronditëse.
Ndërsa mbytjet e anijeve ndodhën në tre raste të ndara të mërkurën, të enjten dhe të premten, gjithçka nisi kur më shumë se 13 mijë persona u nisën për lundrim nga Libia drejt Italisë në një periudhë tetëditore.
Detajet e katastrofave dolën me ngadalësi në media për shkak të kaosit që mbizotëroi situatën. Agjencia e refugjatëve të OKB-së, thotë se është e sigurtë se bëhet fjalë për bilancin më të lartë që nga prilli 2015, kur më shumë se 1300 persona u mbytën në dy incidente të së njëjtën natyrë në brigjet e Libisë.
Ekipet e shpëtimit kanë rrëfyer skena tronditëse me të cilat u përballën ndërsa nxitonin të vinin në ndihmë të refugjatëve. “Ishte e tmerrshme”, thotë Giorgia Linardi, anëtare e një organizate kërkim-shpëtimi nga Gjermania. Ajo mbërriti në vendngjarje kur një anije italiane sapo nisi të nxjerrë njerëzit nga uji në katastrofën e së premtes.
“Kishte shumë trupa të pajetë që pluskonin në det. Disa prej tyre ishin mes jetës dhe vdekjes për shkak se nuk reagonin, por ende merrnin frymë”.
“Nuk e dimë nëse ia dolën të shpëtonin, për shkak se ne i nxorëm dhe ua dorëzuam italianëve në anijen e shpëtimit”.
Shumë nga trupat ishin qartësisht të palëvizshëm, tha ajo në telefon ndërsa ndodhej në mes të Mesdheut. “Gjetëm një fëmijë të vogël, vetëm disa muajsh. Pjesa më e madhe ishin të rinj- gjetëm edhe një çift që kishin ndërruar jetë duke përqafuar njëri-tjetrin”.
Katastrofa tregoi se pavarësisht përpjekjeve për të ndaluar trafikantët në jug të Mesdheut, fluksi i emigrantëve midis Libisë dhe Italisë vazhdon i patrazuar. I njëjti numër pothuajse mbërriti në Itali, 46 mijë persona, në pesë muajt e parë të këtij viti, po aq sa edhe në të njëjtën periudhë të një viti më parë.
Nuk ka asnjë shenjë domethënëse që sirianët të cilëve iu bllokua rruga për të hyrë në BE përmes Ballkanit, e kjo që nga marsi, të kenë ndryshuar rrugëtim për t’iu drejtuar Libisë. Të paktën 26 persona ishin mes të mbijetuarve të javës së kaluar, por ata kishin jetuar në Libi për disa vjet, tha UNHCR. Pjesa më e madhe e refugjatëve i ikin diktaturave, luftërave dhe varfërisë në Eritre, Nigeri, Somali dhe në Sudanin jugor.
Duke qenë se anija e shpëtimit nuk kishte hapësirë, ekipet e shpëtimit lidhën jelekë floureshentë pas kufomave kështu që italianët do të mund t’i gjenin më lehtë kur të riktheheshin. Por shpejt, edhe jelekët u mbaruan. “Ishte shumë e çuditshme, pasi zakonisht jelekët i përdorëm për të shpëtuar njerëz”.
Në një pikë, u përdor edhe rrjeta për të nxjerrë njerëz dhe sendet e shpërndara në det”, rrëfën pjesëtarja e organizatës gjermane të shpëtimit. “Në rrjet, mund të shihje sesi dilnin jashtë duar, këmbë, koka”.
“Sea Watch”, një nga disa organizatat joqeveritare që shpëtojnë njerëz në detin Mesdhe thotë se skenat ishin pjesërisht rezultat i dështimit të Europës për të krijuar një operacion të koordinuar kërkimi dhe shpëtimi. BE ka ngritur një mision detar kundër anijeve të trafikantëve, që ndihmon me operacionet e shpëtimit, në rast nevoje, por bëhet fjalë ër rrugë jozyrtare.
“Nuk ka asnjë operacion europian me mandat të qartë kërkim-shpëtimi në det”, thotë Linardi.
Në Greqi, numri i mbërritjeve të reja ka rënë në mënyrë domethënëse që nga nisja e zbatimit të marrëveshjes BE-Turqi në Mars. Por situate humanitare në Greqi ku janë bllokuar më shumë se 50 mijë njerëz që nga mbyllja e kufirit me Maqedoninë, është katastrofike.
Përgatiti: Juli Prifti – /tesheshi.com/
